1 min
Gewervelden voorzien hun lichaam van zuurstof dankzij het zuurstofbindende hemoglobine in hun daardoor roodgetinte bloed. Alle gewervelden? Nee, één bijzondere vissoort doet het anders: die heeft wit bloed.
Het verhaal van de 'witte krokodilvis' begint in 1927, schrijft Dan Cossins in The Scientist. Toen viste de Noorse zoöloog Ditlef Rustad een nog onbekende, vreemde vis op in de Antarctische wateren. Het was een vis met grote ogen, een lange snuit, zonder schubben en heel bleek van kleur, bijna doorzichtig. Ook het bloed van de vis bleek kleurloos te zijn, het best was dat zichtbaar in de kieuwen die zacht en wit waren, in plaats van helderrood.
Rustad c.s. hadden een nog veel bijzonderdere vis opgevist dan ze dachten. De 'blackfin icefish' (Chaenocephalus aceratus) behoort tot de familie van de Channichthyidae, de 'ijsvissen' die in Antarctische wateren leven. Als enige gewerveldensoort ter wereld heeft deze vissenfamilie geen hemoglobine in z'n bloed. Hemoglobine zorgt voor het transport van zuurstof in het lichaam, en geeft de typische rode kleur aan bloed. De ijsvissen hebben een andere manier moeten ontwikkelen om zuurstof te binden en te transporteren, aangezien bloed zonder hemoglobine maar 10 procent van de zuurstof kan transporten die rood bloed kan vervoeren.
Marinebioloog professor H. William Detrich, III houdt zich al lang met deze bijzondere vis bezig. Hij heeft vastgesteld dat het ontbreken van hemoglobine het gevolg is van een genetisch ongelukje, waarbij de bijzondere omstandigheden in de zuidelijke poolwateren de soort geholpen hebben toch te overleven: zuurstofrijk water, lage temperaturen, de ontwikkeling van zgn. 'antivrieseiwitten' in het bloed. Vooral kou blijkt een bepalende factor te zijn in de aanpassingsmechanismen bij vele soorten vissen. Daarnaast hebben de ijsvissen hun lichaam op een bijzonder succesvolle manier aangepast: ze hebben een veel groter hart, fijnmaziger vatenstelsel en dunner bloed, zodat ze hun weinig zuurstofrijke bloed beter kunnen rondpompen en hun lichaam toch van voldoende zuurstof kunnen voorzien. Een knap staaltje van evolutionaire aanpassingen!
Of is hier sprake van een prachtige 'poisson d'avril'? Fransen noemen een 1 april mop een aprilvis. Het artikel in The Scientist verscheen op 1 april.
Fotocredits: blackfin icefish, Bill Baker
Dit artikel afdrukken
Rustad c.s. hadden een nog veel bijzonderdere vis opgevist dan ze dachten. De 'blackfin icefish' (Chaenocephalus aceratus) behoort tot de familie van de Channichthyidae, de 'ijsvissen' die in Antarctische wateren leven. Als enige gewerveldensoort ter wereld heeft deze vissenfamilie geen hemoglobine in z'n bloed. Hemoglobine zorgt voor het transport van zuurstof in het lichaam, en geeft de typische rode kleur aan bloed. De ijsvissen hebben een andere manier moeten ontwikkelen om zuurstof te binden en te transporteren, aangezien bloed zonder hemoglobine maar 10 procent van de zuurstof kan transporten die rood bloed kan vervoeren.
Marinebioloog professor H. William Detrich, III houdt zich al lang met deze bijzondere vis bezig. Hij heeft vastgesteld dat het ontbreken van hemoglobine het gevolg is van een genetisch ongelukje, waarbij de bijzondere omstandigheden in de zuidelijke poolwateren de soort geholpen hebben toch te overleven: zuurstofrijk water, lage temperaturen, de ontwikkeling van zgn. 'antivrieseiwitten' in het bloed. Vooral kou blijkt een bepalende factor te zijn in de aanpassingsmechanismen bij vele soorten vissen. Daarnaast hebben de ijsvissen hun lichaam op een bijzonder succesvolle manier aangepast: ze hebben een veel groter hart, fijnmaziger vatenstelsel en dunner bloed, zodat ze hun weinig zuurstofrijke bloed beter kunnen rondpompen en hun lichaam toch van voldoende zuurstof kunnen voorzien. Een knap staaltje van evolutionaire aanpassingen!
Of is hier sprake van een prachtige 'poisson d'avril'? Fransen noemen een 1 april mop een aprilvis. Het artikel in The Scientist verscheen op 1 april.
Fotocredits: blackfin icefish, Bill Baker
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Een dertigtal jaar geleden was er in België een hype rond "ijsvis". het gaat om deze of verwante soorten. Ze werden ontdooit verkocht (zonder kop) en hadden een enorm succes. Ik ken nog altijd vishandelaars die graag de vis terug zouden kunnen krijgen. Ik vermoed dat het een ome een experimentele Franse visserij ging, vanuit Kerguelen of zo. Na een tijd verdween de "ijsvis" uit het aanbod. Door het witte vlees en het gebrek aan graten (het leken wel grote garnaalstaarten) vonden ze gretig afzet aan de Belgische kust, bij particulieren. Dat was wel voor vis echt populair werd in de jaren '90.
Hoe smaakt 'ie?