Vervreemd door online boodschappen doen

De automatisering in de voedselindustrie, zoals boodschappenapps vervreemdt mensen van hun voedsel. Dat zegt de vorige week gepromoveerde techniekfilosoof Madelaine Ley. Ze deed onderzoek naar de ethische implicaties van digitalisering bij supermarktbedrijf Ahold Delhaize.

De Canadese Ley noemt online boodschappen een “plaatsloze en tijdloze ervaring”. Een tomaat aanklikken in een app schept geen enkele verbinding met het product zelf, noch met de natuurlijke processen en arbeid die nodig zijn om de vrucht te laten groeien, plukken en naar je keuken te laten komen. Het gemak waarmee je in december volledig losgekoppeld van seizoensgebondenheid een tomaat kunt bestellen, is volgens Ley tekenend voor hoe technologie mensen losmaakt van de werkelijkheid.

Ley wijst op de ethische en ecologische consequenties van de vervreemding die is opgetreden. We ervaren niet dat we een ecologische uitdaging hebben om de wereld zodanig aan de gang te houden dat er überhaupt tomaten zijn en dat het onze verantwoordelijkheid is om daar voor te zorgen. Ley pleit voor lokale zintuiglijke ervaringen van voedselproductie en het feit dat bepaalde producten er soms niet zijn. Dat herstelt onze relatie met de kwetsbaarheid waarin we leven en de waarde van voedsel.