Door urbanisatie - meer bebouwing en ondoordringbare oppervlakten als asfalt en beton - veranderen waterstromen. Ook Nederland is bekend met dat verschijnsel. Water kan niet meer wegzakken in de bodem en stroomt na een regenval onrustiger en harder naar de plekken waar het wel weg kan. Onderzoekers van de North Carolina State University veronderstelden dat het anders stromende water de bouw van stadse vissen zou veranderen ten opzichte van hun in plattelandswater levende soortgenoten, schrijft Science Dailey.

De verwachting was dat in het onrustigere stadswater natuurlijke selectie zou maken dat de vissen een meer gestroomlijnde en slankere lichaamsvorm zouden ontwikkelen. Voor sommige visjes leek die theorie te kloppen. Het karpertje Rhinichthys obtusus deed wat de onderzoekers verwachtten en blijkt in stadswater gestroomlijnder dan in plattelandswater. Maar zijn neefje de voorn Semotilus atromaculatus blijkt in een stadse omgeving juist een dieper lichaam, met een rondere buik, ontwikkeld te hebben in vergelijking met zijn plattelandssoortgenoten.

Om hun bevindingen te controleren, togen de onderzoekers naar het museum. Op grond van 50-jaar oude gegevens constateerden ze dat in toenmalige verstedelijkende wateren de voorntjes al snel dikker en ronder waren geworden. Recente verdere verstedelijking heeft ze - lijkt het in ieder geval - niet nóg ronder had gemaakt. Ook destijds was er al een verschil met hun slankere soortgenoten in plattelandsstroompjes.

De proef op de som namen de onderzoekers door zelf voorntjes uit 5 verschillende leefgebieden onder gelijke omstandigheden in het laboratorium op te kweken. 'Nature' bleek van groter belang dan 'nurture', concluderen de onderzoekers. "Terwijl sommige soorten de gewijzigde omstandigheden niet aankunnen en in aantallen verdwenen of verminderd zijn, kunnen andere soorten zich snel aanpassen om de door de mens veroorzaakte veranderingen in hun omgeving op te vangen", zegt onderzoeksleider Brian Langerhans. "Wij suggereren dat verstedelijking snelle, adaptieve evolutionaire reacties op verstoring kan veroorzaken, maar dat deze reacties voor de verschillende soorten onvoorspelbaar zijn."
Dit artikel afdrukken