"Zemelen zijn een deel van de graanvruchten. Het zijn de met de zaadhuiden vergroeide vruchtwanden en kiemen, die vrijkomen bij het tot meel malen van de korrel. De fijne zemel bestaat uit de zaadhuid en de grove zemel uit de vruchtwand. Zemelen zijn rijk aan voedingsvezels en bevorderen daardoor de stoelgang. Als de voeding hoofdzakelijk uit geslepen rijst bestaat, waar de zemelen en de kiem dus van verwijderd zijn, kan door een tekort aan thiamine beriberi optreden." Zo beschrijft Wikipedia de goede eigenschappen van wat wij in de volksmond volkoren producten noemen.

Sinds een jaar of vijf hebben boeken als Broodbuik ervoor gezorgd dat zelfs volkoren brood in de ban ging. We zouden er dik van worden en er allerhande zogenaamde low grade inflammations van krijgen.

9% lagere sterftekans
Zojuist komt echter Harvard met resultaten op basis van een zeer uitgebreide studie die duidelijk maken dat volkoren graan beslist gezond is. De consumptie ervan verlaagt het risico op hart- en vaatziekten en laat mensen daarom langer leven. In concreto: mensen die dagelijks een portie volkoren binnenkrijgen verlagen hun sterfterisico uit hoofde van hart- en vaatziekten met 9% en hun algemene sterftekans met 5%.

De resultaten werden gepubliceerd op JAMA. De Vlaamse Morgen en de Britse Daily Telegraph bevelen op basis van het nieuwe onderzoek onmiddellijk een dagelijks bordje havermoutpap aan, de favoriet van de door voedingswetenschappers dikwijls als speculatief weggezette Voedselzandloper van Kris Verburgh.

Onderzoekers onder leiding van Hongyu Wu van de Harvard School of Public Health baseerden zich op twee grote studies. De ene was de Nurses' Health Study met de gegevens van 74,000 vrouwen tussen 1984 en 2010. De andere was de Health Professionals Follow-Up Study met bijna 44,000 mannen die gevolg werden tussen 1986 en 2010. Alle deelnemers waren aan de start van de onderzoeken vrij van kanker en hart- en vaatziekten.

Minder rood vlees verlaagt sterfterisico met 20%
Met name (rood) vleeseters die meer graan en minder vlees eten, hebben een fors lager ziekte- en sterfterisico van 20% ten opzichte van de vleeseters. Voor de ontwikkeling van kanker maakte de andere verhouding in inname geen verschil. Wie overstapt, oogst op basis van het onderzoek, een flink uitgesteld levenseinde.

De onderzoekers schrijven: "Het vervangen van een dagelijkse portie geraffineerde granen of rood vlees met een portie volkoren granen is geassocieerd met een lagere mortaliteit door hart- en vaatziekten. Vervanging van geraffineerde granen leidt tot 8 procent lagere sterfte. Vervanging van rood vlees verlaagt de sterftekans met 20%."

NB (toegevoegd op 6 jan. om 12:39h) : een zestal lezers stuurde ons de weergave van dit onderzoek in NRC Handelsblad en vraagt ons wat we vinden van de daarin gedane bewering. Het bericht van de wetenschapsredactie van de NRC herstelt de ouderwetse bruine boterham in ere tegen - zo voelt de tekst aan - het modieuze low carb ('anti-tarwe en anti-zetmeel') gedoe. Iedere volkoren boterham méér per dag en gelijktijdig minder van iets anders (vlees, zeggen de onderzoekers zelf) zou je 5% meer kans geven op een langer leven. Het artikel spreekt echter niet in termen van boterhammen en al evenmin over een vergaande substitutie van 'iets anders' door graanproducten.

Fotocredits: 'porridge and granola', anasararojas
Dit artikel afdrukken