Wat is vers? Vers kan een gedicht maar ook een braamboos zijn

Het verzoek van Foodlog om iets te schrijven over 'vers' verschijnt vrijwel tegelijk in mijn mailbox met het bericht dat Remco Campert overleden is. Dan moet ik natuurlijk wel denken aan een vers dat hij ooit schreef, een prachtige dichtregel: Verzet begint niet met grote woorden

Een vers, een ritmische basiseenheid van een lyrisch lied, aldus het etymologisch woordenboek; via het Frans uit het Latijn de Nederlandse taal binnengekomen.
Dat heeft natuurlijk niets te maken met dat andere woord, dat we in het Nederlands ook als 'vers' schrijven, maar dat heel iets anders betekent en dat een heel andere etymologie heeft, zowel Germaans als Frans, een woord dat oorspronkelijk verwees naar een 'fris, jong ding'. Campert had het zelf niet beter kunnen verzinnen.

Kunnen we iets met deze associaties, als ik het over de vraag van Foodlog heb, over wat 'vers' voor mij betekent? Ik wel. Het feit dat ik de afgelopen weken eigenlijk voor het eerst van mijn leven uit mijn eigen tuin eet – we hebben een braamboos in de tuin staan die dit voorjaar veel vruchten draagt – vermengt zich gemakkelijk met het levenslange talent van Remco Campert om toegankelijke, alledaagse woorden telkens weer totaal onverwacht in nieuwe reeksen aaneen te rijgen. Dat is 'vers' voor mij, als onderwijsfilosoof, als schrijver. Het nieuwe onder woorden brengen. Heel gewone woorden, ook dat nog, maar in verrassende opeenvolging, zodat verstaan kan worden wat nog niet eerder gehoord werd.

Vers.
Het is de jonge sla van Rutger Kopland. Kwetsbaar. Broos.
Vers is wat nieuw is, wat voor het eerst op het podium verschijnt, wat onverschrokken de wereld aandurft. Vers is een klein kind, een jonge vogel, een knop die uitkomt. Maar vers is ook het woord dat nog niet eerder klonk, het zachte geritsel in de tuin waarmee een storm begint, de kleine daden van verzet, de vraag die je jezelf stelt, en dan een ander.

Wat is vers?
Hoe belangrijk is die vraag? Hoe belangrijk is vers? De relativering dringt zich op. Ook oude wijsheid is immers de moeite waard. Geen kaas zo lekker als oude kaas, geen port zo fantastisch als port die tien of meer jaar heeft liggen rijpen. Niet alles wat nieuw is, is de moeite waard. En er komt voor ieder van ons een dag waarop wat vers is er niet meer toe doet. Of zoals Campert het zegt in één van zijn laatste verzen:
de dood is het uiteindelijke / allesomvattende gedicht