Tonie Mudde van de Volkskrant maakt met de hulp van voedingsleerprofessor Frans Kok het populaire dieetboek de Voedselzandloper van Kris Verburgh met de grond gelijk. Wij zijn benieuwd naar de reactie van het publiek op die kritiek.
Foodlog besteedde al bij het uitkomen aandacht aan het inmiddels razend populair geworden boek van de sympathieke, magere 27-jarige Vlaming Verburgh die havermout eet omdat hij - incorrect - denkt dat dat een lagere glycemische index heeft dan bruinbrood of volkoren pasta.
We wijdden er een milde recensie aan. Internist Frank van Berkum kwam met een gevatte kritiek. Public health expert Jaap Seidell deed er een uitspraak over. Verburgh reageerde zelf op Foodlog. De Universiteit van Antwerpen noemde het boek van zijn alumnus 'gevaarlijk'. Het Nederlandse Voedingscentrum zette de aanval op het boek in. Paleo-activist Melchior Meijer die het boek eerst maar niets vond, ging het van de weeromstuit verdedigen.
Gisteravond was Verburgh te horen bij Pauw & Witteman. Vandaag maakt wetenschapsredacteur Mudde van de Volkskrant het boek met de grond gelijk. Hij noemt de wetenschappelijke basis voor de Voedselzandloper 'lariekoek'. Verburgh doet uitspraken met een stelligheid die niet kunnen kloppen en een schijnprecisie die in geen enkele life science kan opgaan op de manier die hij suggereert.
Niettemin zeggen mensen baat te hebben bij zijn boek. Zou zo'n boek misschien toch werken, niet om wat er in staat maar omdat het mensen tot een nieuwe discipline brengt?
Vandaar onze vraag: baat of schaadt het boek van Verburgh?
De Voedselzandloper is via deze link te bestellen bij Bol.com.
Fotocredits: still, Journaal 7
-- POLL --
Dit artikel afdrukken
We wijdden er een milde recensie aan. Internist Frank van Berkum kwam met een gevatte kritiek. Public health expert Jaap Seidell deed er een uitspraak over. Verburgh reageerde zelf op Foodlog. De Universiteit van Antwerpen noemde het boek van zijn alumnus 'gevaarlijk'. Het Nederlandse Voedingscentrum zette de aanval op het boek in. Paleo-activist Melchior Meijer die het boek eerst maar niets vond, ging het van de weeromstuit verdedigen.
Gisteravond was Verburgh te horen bij Pauw & Witteman. Vandaag maakt wetenschapsredacteur Mudde van de Volkskrant het boek met de grond gelijk. Hij noemt de wetenschappelijke basis voor de Voedselzandloper 'lariekoek'. Verburgh doet uitspraken met een stelligheid die niet kunnen kloppen en een schijnprecisie die in geen enkele life science kan opgaan op de manier die hij suggereert.
Niettemin zeggen mensen baat te hebben bij zijn boek. Zou zo'n boek misschien toch werken, niet om wat er in staat maar omdat het mensen tot een nieuwe discipline brengt?
Vandaar onze vraag: baat of schaadt het boek van Verburgh?
De Voedselzandloper is via deze link te bestellen bij Bol.com.
Fotocredits: still, Journaal 7
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Toen er bij mij in mei 2014 een alarmerend hoge bloeddruk werd vastgesteld en zware DM2, ben ik van de ene op de andere dag radicaal van eetpatroon veranderd - aan de hand van de Voedselzandloper. Domweg omdat een bespreekexemplaar van dat boek nog op m'n bureau rondslingerde.
Ik kan natuurlijk (nog) niet inschatten wat ik te danken heb aan Verburgh's adviezen en wat aan de voorgeschreven medicatie (Metformine en Lisinopril), maar e.e.a. had al binnen twee weken verbijsterend resultaat. Een gewichtsafname van 107 naar 101 kilo, een halvering van de glucosewaarde in nuchtere staat (van 16 naar 8 mmol/l) en een kapitale normalisering van de bloeddruk 154/110 naar 120/80. De grootste winst: veel meer energie en vrolijker, geen moment honger. Bovendien blijk ik als geboren smulpaap nog steeds ruim aan mijn trekken te kunnen komen, ook zonder aardappelen, rijst, pasta, brood - melkproducten en alcohol. Alleen die met ongezoete Alpro bereide havermout voor het ontbijt was even wennen, maar daar weet ik na twee weken ook al een lekkernij van te maken, door toevoegingen.
Het mag duidelijk zijn dat ik geneigd ben Verburgh meer dan het voordeel van de twijfel te geven; ik heb er geen moment meer over gedacht om ook maar iets te doen met de (op de Schijf van Vijf) gebaseerde voedingsadviezen van de diëtiste naar wie de huisarts mij had doorverwezen.
P.s.: overigens meldde ik mij aanvankelijk bij de huisarts wegens steeds hinderlijker wordende gewrichtspijnen. Die zijn nu bijkans als bijverschijnsel verdwenen, behalve wat last van m'n polsen - maar dat wijt ik aan de dagen dat ik soms wel tien uur op het tikmasjien zit te hakken.
@Wicher: er zijn met low-carb/ketogene voedingspatronen uitstekende resultaten geboekt (door o.a. Stephen Phinney) om diabetes T2 te verminderen/een halt toe te roepen.
Ik zal wel gek zijn, maar het is toch volsterkt duidelijk dat mensen die diabetes T2 zoveel mogelijk moeten wegblijven van koolhydraten? Het is toch niet omstreden dat koolhydraten de hoogste respons op insuline-afgifte hebben? En hoe hoger de glycemische index, des te steiler de pieken.
Desondanks vind ik deze tekst op de site van het Diabetesfonds.
“Ons lichaam gebruikt koolhydraten om er bloedsuiker van te maken, onze brandstof. Dus we hebben koolhydraten nodig, maar ze hebben wel direct effect op de bloedsuiker. Daarom zijn veel mensen bang voor koolhydraten. Een streng koolhydraatarm dieet zoals Atkins is niet nodig. Wel kunt u slimme keuzes maken.”
De mythe dat we koolhydraten nodig hebben (als in "essentieel om te overleven"), is blijkbaar nog niet uitgeroeid. En de bewezen effecten van Atkins (uitgaand van ketogene uitvoering), worden over het hoofd gezien.
“Seidell: “Als je alleen let op de hoeveelheid koolhydraten is een eierkoek hetzelfde als een volkoren boterham. Maar in een eierkoek zitten vooral snelle suikers. Daarvan krijg je een hogere en snellere piek in je bloedsuiker en dat is niet gezond. De gevolgen in je lichaam zijn totaal verschillend.”
@Jaap: naast het feit dat koolhydraten niet essentieel zijn, heb je wel eens gekeken naar de glycemische index van een volkoren boterham? De getallen lopen uiteen, maar zeg rond de 70. En er daar dan 4-6 van eten per dag als diabetespatient? Fijne glycemische load. Als een volkoren boterham al beter is dan een eierkoek, dan klinkt dit advies hetzelfde als tegen een longkankerpatiënt zeggen dat hij filtersigaretten moet gaan roken in plaats van gewone sigaretten.
Het boek de Voedselzandloper heb ik een jaar geleden gelezen en ik vind het een briljant boek. Het draagt bij aan de discussie over het onderwerp "gezonde voeding".
Kris Verburgh is een afgestudeerde en gepromoveerde arts en Tonie Mudde is, wat we vroeger in Delft noemden, een gesjeesde vliegtuigbouwer. Iemand die zijn heil heeft gezocht als "wetenschappelijk journalist" en iemand met nauwelijks enige ervaring als wetenschapper, die bekend is geworden door zijn boek "Maak Blunders". Dat laatste geldt natuurlijk niet voor Kris Verburgh, aangenomen dat er zeker wel een aantal blunders in zijn boek te vinden zullen zijn. Ik ken ze overigens niet.
De zoektocht naar gezonde voeding is om een aantal redenen noodzakelijk. Met name de vraag over de hoeveelheid koolhydraten die we dagelijks zouden moeten nuttigen. Zijn advies het nuttigen van aardappels en brood te reduceren wordt door velen gedeeld. En om toch wel havermouth te eten zijn vele andere argumenten die dit advies onderbouwen. Totaal niet inconsequent.
Met minder koolhydraten kunnen we misschien diabetis type 2 voorkomen.
Sinds een aantal jaren zien wij een sterke stijging in het aantal patiënten met diabetis type 2. Patiënten die een groot risico lopen op de oogaandoening diabetische retinopathie. Het is op 13 oktober precies 2 jaar geleden dat een aantal hoogleraren oogheelkunde en bestuursleden van de stichting Vision2020, een persconferentie in Nieuwpoort in Den Haag hebben gehouden om de politiek en de nederlandse pers op de hoogte te brengen van hun oordeel over de te verwachte toename van 300% in de komende 10 jaar in het aantal oogheelkundige behandelingen.
Van de vele genodigden waren slechts twee kamerleden van D66 aanwezig. Het ministerie van Volksgezondheid en de pers schitterde door afwezigheid. Ik zou hebben verwacht dat er vele zogenaamde wetenschapsjournalisten de mogelijkheid zouden hebben aangegrepen om erbij aanwezig te zijn. Helaas was dit niet zo.
Het artikel van Tonie Mudde is ook een blamage voor de Volkskrant en de hoogleraar Frans Kok, lid van de gezondheidsraad, lid van de commissie van toezicht op het VC, verantwoordelijk voor de leerstoel Humane Voeding, etc, etc..
Hij heeft zoveel nevenfuncties waardoor hij voor sommige zaken onvoldoende tijd heeft.
Zelf ben ik bij EXXON en Unilever 25 jaar sectieleider R&D, een functie die vergelijkbaar is met die van hoogleraar, geweest. Ik weet dus dat de verantwoordelijkheid als hoogleraar al zoveel tijd kost dat het onmogelijk is om aan een dergelijk artikel de juiste aandacht te besteden. Bovendien liggen er bij het VC nog verschillende verzoeken ( bv van Robert Hoenselaar) om eens een professionele wetenschappelijke toelichting te willen geven. Besteed daar eens aandacht aan.
De voedselindustrie krijgt hier zo vaak het verwijt alleen maar op de centen uit te zijn. Als er iemand uit die hoek, de SuikerUnie, een stuk schrijft, wordt hij door sommigen a priori nauwelijks serieus genomen. Want: een belang te verdedigen. Vast waar, maar het gaat toch vooral om de inhoud van het argument.
Misschien is het in dat kader ook eens goed om naar de belangen van anderen dan “de industrie” te kijken. Wetenschappers ontdekken graag iets zelf in plaats van te erkennen dat een ander het ontdekt heeft, doen liever nieuwe experimenten dan die van een ander te herhalen (saai!) en hebben er belang bij dat hun vakgebied blijft bestaan, en zeggen dus vaak dat “aanvullend onderzoek nodig is”.
Diëtisten/Voedingscoaches/gezondheidsgoeroes spinnen garen met een aanpak waarbij ze als “eenoog in het land der blinden” klanten begeleiden in de wetenschappelijke mist. Gewoon een andere variabele in de mix gooien als de ene niet werkt (niemand kan toch wetenschappelijk bewijzen wat werkt). En wie weet hebben ze een boekje hebben geschreven over hun aanpak.
Doktoren dan. Wat zou er van hun werk overblijven (genezen) als blijkt dat heel veel ziekten (met voeding) te voorkomen zijn? Waarom is er zo weinig aandacht in de opleiding voor voeding en preventie? Ook de teller van het ziekenhuis/maatschap tikt lekker door bij je volgende bezoek/opname. Net als die van de farmaceut die liever een medicijn toedient dan een ziekte voorkomt.
Voordat je denkt dat het allemaal 1 grote complottheorie is en alle mensen slecht zijn. Nee hoor: maar wees je wel bewust van belangen die mensen kunnen hebben als iets zeggen (of niet zeggen).
In elk vakgebied zijn (veel) witte raven. Maar zoals Upton Sinclair al zei: It is difficult to get a man to understand something, when his salary depends upon his not understanding it!"”
Dat brengt mij tot de groep waar ik zelf toe behoor: “patiënt.” Dat is de groep die geholpen wil worden slanker en/of gezonder te worden. Wat moeten die nu met de continue mist die gecreëerd wordt met steeds maar nieuwe en veelal tegenstrijdige adviezen? Ik kan mij een reactie als “het zal allemaal wel, elke week een nieuwe hype” meer dan goed voorstellen.
De nieuwsgierigen en leergierigen onder hen kan ik alleen maar aanraden van bovenstaande notie te nemen en vooral een eigen oordeel te vormen. Ga op onderzoek uit, weeg de argumenten/logica/wetenschappelijk bewijs en trek je conclusies. Mogelijk ontdek je dat er wel degelijk een baken in de (wetenschappelijke) mist is.
En het leuke hier is: probeer het uit. Je gaat echt niet dood van 4 weken geen suiker, granen en zaadoliën. Kies wat voor jou werkt en houd dat vol en/of verfijn. Maar doe het gestructureerd (met goede informatie) want anders verdwaal je alsnog in de (wetenschappelijke) mist.
Na een tijd afwezig te zijn ivm verhuizing van mijn ouders ben ik er weer om mee te lezen en af en toe te reageren.
Het boek van Kris ken ik (nog) niet, maar zoals Ralph in #16 aankaart: mensen hebben vrijwel altijd andere mensen nodig die in boeken en/of artikelen schrijven wat nu gezonde voeding is om hun eetpatroon te wijzigen, ook ik heb dat min of meer nodig gehad om bewuster te worden van wat ik nu eigenlijk naar binnen schrok(te).
Het is leuk om in de supermarkt kant en klaar maaltijden, pizza's enz te zien liggen en te denken "das makkelijk, hoef ik het zelf niet te doen, ik schuif dat ding in de oven/magnetron, ga zelf op de bank zitten en schrok dat ding even later lekker naar binnen" onderwijl zitten ze naar "Obese" te kijken en zie daar: al die mensen met overgewicht eten dezelfde rommel en moeten er vanaf..........Pas dan wordt een gemiddelde persoon bewust wat ze nu eigenlijk eten. Niet iedereen beseft het uit zichzelf of beseft het als iemand het ze van aangezicht tot aangezicht vertelt, we hebben tv programma's, boeken en tijdschriften nodig om het tot ons door te laten dringen.
Als er dan diverse boeken verschijnen die mensen helpen de goede richting in te duwen, dan zie ik daar absoluut geen kwaad in. Zoals ik in een reactie(ik dacht van Guido) bij een ander artikel las: je gaat er echt niet dood van als je fabrieksvoedsel, of brood, of pasta, of rijst, of suiker, of wat dan ook laat staan/uit je voedingspatroon verwijderd. Uitproberen kan echt geen kwaad. Als het 40 jaar(vanaf je geboorte dus)duurt eer je diabetes krijgt van teveel suiker/brood/frisdrank of wat dan ook, dan ben je ook niet binnen een week dood als je brood/suiker/rijst/frisdrank of wat dan ook laat staan.
Dit soort boeken zijn in mijn ogen dus een goede opstap voor mensen die bewuster willen worden van wat ze eten en daarmee willen uitproberen hoe ze zich voelen als ze iets wijzigen, mijn dank hierbij voor al die mensen die het in boeken(of op andere wijze) willen verwoorden.