3 min
“Zijn we als consumenten niet verschrikkelijk doorgeschoten in ons eetpatroon?”, vraagt zij zich af. Verburg trok de vergelijking met de financiële sector, waar de kredietcrisis ons heeft geleerd dat bankiers gewoon moeten bankieren. Consumenten moeten volgens haar weer gewoon gaan eten. Aan de ene kant van de wereld hebben 1 miljard mensen een probleem met obesitas, terwijl er evenveel mensen ergens anders honger lijden.
Verburg zelf weet nog hoe het moet. Boerenkool, daar moet een nachtvorstje overheen zijn gegaan. Maar die kennis verdwijnt als mensen te ver van hun voedselbron af komen te staan.
Helemaal ernstig vindt ze verspilling van voedsel. Eén op de vijf boodschappentassen verdwijnt in de prullenbak. Daar wil ze dus iets aan doen, samen met burgers en ondernemers. Die verspilling moet in 2015 met 20% zijn teruggebracht. Nu, dat moet toch makkelijk te doen zijn, denk ik dan. Ook al is het de vraag of het nu om boodschappentassen gaat of om overschotten uit de horeca.
Bewuste burgers
Weer even terug naar de duurzame landbouw. Verburg vindt dat het de mensen helpt hun band met voedsel te verbeteren. Je kweekt er bewuste burgers mee. Maar daar is natuurlijk meer voor nodig. Paul Rosenmüller’s convenant overgewicht blijkt na vijf jaar maar bijzonder weinig effect te hebben geresulteerd. Reden voor Dick Veerman om de stelling te poneren dat convenanten leiden tot tranen. ‘Mee eens, tranen van geluk” vindt Verburg. Maar daar komt ze niet zo maar mee weg. Na wat pingpongen over en weer –Rottenberg schonk nog een glaasje water voor haar in- kan ze er toch in mee gaan dat er meer democratische controle nodig is. Discussies vinden te veel achter de gordijnen plaats en dat moet meer en plein public gebeuren.
Supermacht
Nog steeds blijft het moeilijk om duurzaamheideisen te omschrijven. Ook in dit debat bleef dat weer een beetje zweven. Maar als je ze oplegt aan producenten, dan moeten die producenten ook eerlijk betaald krijgen voor hun inspanningen. Verburg blaast, scherpt haar nagels en haalt uit naar de retail. “Supermarkten moeten verstandig omgaan met supermacht.” Initiatieven op gebied van duurzaamheid van Jumbo en Plus prijst ze, maar de vraag van Albert Heijn om wetgeving wijst ze resoluut van de hand. “Als je in staat bent om zo’n concern op te bouwen moet dit ook geen probleem zijn. Adel verplicht.” Sommigen in de zaal denken even dat de minister ‘Ahold’ zegt.
Misleidende informatie
En dan al die labels en keurmerken. Bert Ruitenbeek poneert de stelling dat consumenten recht hebben op compacte, integrale, betrouwbare en begrijpelijke informatie over gezond en duurzaam voedsel –op zich al een zin om ernstig over te struikelen – krijgt bijval. Hij vraagt de overheid om daarin de regie te nemen. Verburg sputtert tegen. “Duurt te lang’, vindt ze “En moet ook nog internationaal.” Professor Frits
Schop onder de kont
Welles nietes wordt de stelling van Wouter van der Weijden, waarbij hij aangeeft dat de neoliberale agenda schadelijk heeft uitgepakt voor miljoenen boeren in Afrika. Natuurlijk komt het voorbeeld van de gedumpte kipvleugeltjes naar boven drijven. Ook de fair trade projecten krijgen aandacht, waarbij maar een deel van de boeren toegang krijgt tot de markt en vooral de deviezen belangrijk blijken te zijn.
Verburg geeft toe dat er jarenlang niet is geïnvesteerd in ontwikkelingssamenwerking gericht op de landbouw, maar dat zij in Europees verband en samen met Klink nieuw beleid maakt. Toch blijft ze vasthouden aan haar standpunt dat regeringsleiders in die landen een flinke ‘schop onder de kont’ nodig hebben en moeten investeren in hun eigen boeren. Tegenhouden van de vliegende kipresten ziet ze niet zitten. Overigens is Marijke Vos het niet met haar eens. “Door het dumpen van deze producten maken we het die landen wel moeilijk. Ze krijgt er applaus voor. Dus die vleugeltjes moeten we zelf maar opeten, bij de borrel of in de frikadellen die we niet meer mogen eten. “Of de kip eindelijk eens modern verwaarden met een nieuwerwetse ‘galantine’ en de botresten weer naar de varkens’, meent Dick Veerman met bijval van Pierre Wind, hoewel hij weet dat dit niet overal bespreekbaar is. Jammer, vindt hij, ‘want zo maak je van een bulk basisproduct zonder marge een product met marge dat kippenhouders meer geld voor een vrolijker kippenleven kan laten verdienen.’
Zwevend
Wat me vooral bij blijft van deze avond is toch het zwevend blijven van het begrip duurzaamheid en de aanpalende logo’s. Geen keiharde afspraken, maar wel een betrokken minister, die een tas vol huiswerk mee kreeg. Ook valt het me weer op hoe groot de afstand is tussen boer, tuinder en burger. Voor mij was de opmerking van Jaap Hoek Spaans een eye-opener. Boeren en tuinders willen namelijk nogal eens snel door de bocht concluderen dat ze niet worden begrepen door de consument. Dat het probleem van de kloof aan de andere kant ligt. Deze boer noemde het initiatief om boeren in Nederland meer als burgers te laten denken. “Ik zie dat boeren zich daardoor anders gaan gedragen.”
Een andersom aanpak dan het sentiment in Boer zoekt vrouw, denk ik dan. Daarin valt me namelijk zo vaak het wereldvreemde gedrag op van een groep mensen die vooral de bescherming van elkaar zoekt. Daar overbrug je geen kloven mee.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Een WKK is gewoon een soort omgebatterijde koelkast die energie nodig heeft. (stroom, gas) Klopt niet. Hier heb ik twee dingen door elkaar gehaald: Een soort omgebatterijde koelkast is een warmtepomp. Een WKK is bv een totem of een stirlingmotor energiecentrale waarbij getracht wordt de meeste energieverliezen te voorkomen.
Mocht je op zoek zijn naar een gemakkelijke oplossing voor ons waarbij ons kostje gekocht is. Forget it. Er zijn geen gemakkelijke oplossingen.
Zie bijvoorbeeld: http://ihp-lx2.ethz.ch/energy21/Links.html
Bij input output analyses van kerncentrales blijk dat ze het amper beter doen dan moderne gascentrales. Wat vervelender is, is dat wanneer iedereen aan nucleair gaat, de voorraden uranium in een mum van tijd op zijn. We zitten dan met hoopjes afval en wat spul dat zeer interessant is voor kwaadwillenden.
Tevens killed het voorlopig een verandering naar alternatieven.
Mevrouw Spies (CDA)dacht toen ik haar ergens hoorde tijdens een koffiepauze dat uranium gerecycled zou kunnen worden uit zeewater. (leuk bedacht maar waar zijn de wetten van de thermodynamica) Ze kwam met Franse kerncentrales van de plank en met vette oplossingen van de tekentafel. Trouwens Frankrijk, het beloofde kerncentrale land met amper meer dan 40% electriciteit uit atoom, moet nu importeren las ik in de krant. En de energie voor de "prime movers" dan?
Kortom ik zou er niet aan beginnen.
De enige optie voor ons is scaling down, anders doet de natuur die scaling down voor ons en je mag zelf uitrekenen hoe dat er uit gaat zien.
De keuze voor een bepaalde energiebron is een politieke. Zonne-energie is grotendeels C02-neutraal. Ik las een interessant bericht: Energie over twintig jaar vrijwel gratis. Kernenergie heeft ook weinig C02-effect. Het voordeel van kernenergie is dat er zeer geconcentreerd afval vrijkomt.
Als de maatschappij de keuze maakt om fossiele energie te gebruiken, dan zijn WKK's het beste. Op deze manier wordt alle energie die bij verbranding vrijkomt benut. Ongeveer 60% (?) in hoogwaardige vorm (electro), de rest in laagwaardige vorm: warmte. C02 zoals Pieternel schrijft krijgen de tuinders er gratis als bemesting bij.
Hendrik J, en kernenergie!? Ik zag laatst een reportage over Russische ijsbrekers die varen op een kernreactor(27 jaar zonder probleem) en bespaarden 325 ton stookolie per dag.
“WKK (warmtekrachtkoppeling), waardoor hij stroom terug kan leveren aan het net, zodat er geen dure elektriciteitscentrales gebouwd hoeven worden op de Maasvlakte”
In bovenstaande zin is sprake van pure misleiding, helaas. Maar van W.A. van Buren tot Lubbers waren ze in de heer, wat dat betreft bevond je je in goed gezelschap.
Een WKK is gewoon een soort omgebatterijde koelkast die energie nodig heeft. (stroom, gas)
Je geeft zelf het antwoord:
"Doel je op het volledig gesloten kas concept? Als je dat bedoelt dan denk ik dat politiek en onderzoekers hogere verwachtingen hadden dan de tuinders zelf."
Er waren ook wel wat tuinders met hooggespannen verwachtingen.
Weet je het debat over voedsel (en) = energie is nogal complex, maar moet niet alleen door experts worden gevoerd.
Nog even over exergie:
In de woestijn ziet men ook veel (zonne)energie, maar men moet weten dat men maar een gering deel daarvan kan benutten (exergie). Daarom moeten zonnecel farms enorm groot (te groot) worden om aan onze energiebehoefte te kunnen voldoen. Mogelijk biedt Evert du Marchie van Voorthuysen met zijn CSP project een uitweg. Zie: http://www.gezen.nl/wordpress/
Mijn objectief is om met beide benen op de grond te staan en dat betekent voor het begrip duurzaamheid dat ik er van overtuigd ben dat duurzaamheid niet bestaat. Zeker niet voor land/tuinbouw. Duurzaamheid is een constructie, volksverlakkerij. Wat vanmorgen maar weer eens bleek uit een artikel van Martijn van Calmthout in de Vk over een dissertatie van de Utrechtse fysisch geograaf Gilles Erkens. "In die geschiedenis (van de Rijn) blijkt de mens al heel lang een hoofdrol te spelen." "Al sinds de Late Steentijd in Duitsland, zo'n 6300 jaar geleden ontginnen boeren in het Duitse stroomgebied het land. Ze hakken het eindeloze bos weg en leggen akkers aan waarvan de toplagen geregeld door erosie de heuvels afspoelen." "In eerste instantie blijft dat slib van de Steentijd in hoofdzaak nog achter in het gebied, opgestapeld in de natuurlijke holtes van het landschap en onder aan hellingen. Maar vanaf pakweg het begin van de jaartelling, 2000 jaar geleden wordt alles anders. Dan zijn de reservoirs met duizenden jaren modder, loss en zand vol en begint het geërodeerde materiaal via rivieren en beekjes direct in de rivierloop van de Rijn te komen." "De hoeveelheden slib die door de rivier worden afgezet, zijn sindsdien zeker 60 procent hoger dan in de periode tot 10 duizend jaar geleden, net na de IJstijd.
Onze leefwijze is het toppunt van onduurzaamheid. Mogelijk kunnen we dat een beetje terugschroeven.
Voor energie geldt dat de bomen niet in de hemel groeien en dat is intuïtief ook wel duidelijk te maken, anders zouden we nooit de biobrandstof in de vorm van fossiel in miljoenen jaren gevormd er in ruim honderd jaar er doorheen kunnen jagen. De "prime movers" in onze economie zijn door alternatieve energiebronnen hoogstwaarschijnlijk ook niet te behappen. Weet ik zo langzamerhand ook haast zeker. Willen we van dat fossiel die daar voor nodig is af dan moet de rem op fossiel. Vandaar mijn voorstel tot een gestaffelde brandstofprijs voor alle sectoren, de enige methode waarmee je voorzichtig zonder een ingewikkeld systeem op de rem kunt staan.