Boeren zeggen dat ze oplossingen hebben omdat ze onder meer CO2 vastleggen bij de teelt van gewassen en gras. Die blijmakende gedachte haalt inmiddels alle kranten. Theoretisch klopt het, omdat planten, struiken en bomen koolstof als bouwstof gebruiken. Maar door de intensieve landbouwpraktijk en door beweiding van veengebieden gaat het niet op voor Nederland. Onze landbouw stoot tweemaal zoveel uit als het gehele ecosysteem in ons land kan vastleggen. Dat berekent Jopie Duijnhouwer op basis van officiële CBS- en WUR-cijfers.
In een eerdere bijdrage op Foodlog liet ik op basis van enkele berekeningen zien dat het voor agrarische bedrijven niet meevalt om CO2 op te slaan in de Nederlandse bodem. Een extra nadeel is dat het verlagen van het waterpeil in veengebieden ook nog eens extra CO2 uit de bodem laat vrijkomen door oxidatie van het veen. Een recent rapport van het CBS en de WUR dat een poging doet de volledige koolstofboekhouding van Nederland in kaart te brengen, bevestigde onlangs mijn sommen.
Een toegankelijke versie van dit rapport verscheen in Nature Today. Het concludeert eenduidig dat het de landbouw niet lukt om CO2 in de bodem op te slaan.
Weliswaar slaan onze weides relatief veel CO2 op, maar tegelijk hebben de veehouderij en akkerbouw in veengebieden een vervelende keerzijde. Intensieve veehouderij vraagt om een lage waterstand en dat leidt door de verdroging tot oxidatie van het veen. Oxidatie is vergelijkbaar met verbranding en heeft als directe consequentie een hoge CO2-uitstoot. Voor heel Nederland bedraagt de CO2-uitstoot uit de veengebieden 7,0 miljoen ton CO2. Dat saldo komt overeen met 4% van de totale CO2-uitstoot van Nederland. Zo bezien valt het mee. Als je het bekijkt vanuit het perspectief van de oplossing die boeren zeggen te hebben, dan is het droevig nieuws. Ze komen niet eens in de buurt van een oplossing om CO2 uit de lucht te houden: die 7,0 miljoen ton zijn ongeveer het dubbele van wat alle ecosystemen in Nederland samen kunnen vastleggen.
Dit artikel afdrukken
Een toegankelijke versie van dit rapport verscheen in Nature Today. Het concludeert eenduidig dat het de landbouw niet lukt om CO2 in de bodem op te slaan.
Veen en vee stoten tweemaal zoveel CO2 uit als het totale Nederlandse ecosysteem kan opnemen.In eerste instantie ziet het plaatje er nog gunstig uit; het bruine balletje van landbouw ligt boven nul en lijkt te wijzen op een jaarlijkse opslag van rond de 100-200 kg per ha. Zoom je in op de details, dan blijkt opslag zich te beperken tot weides (180 kg C per ha) en meerjarige gewassen (380 kg/ha). De opslag bij eenjarige gewassen, waar het merendeel van onze akkerbouw uit bestaat, is verwaarloosbaar en moet op nul worden gesteld. Dat is opmerkelijk in een land waar 40 ton dierlijke mest per hectare beschikbaar is; een mondiaal record, want onze landbouw voegt daarmee steeds meer koolstof toe die niet opgeslagen en weer beschikbaar gemaakt kan worden in de kringloop van het landbouwsysteem.
Weliswaar slaan onze weides relatief veel CO2 op, maar tegelijk hebben de veehouderij en akkerbouw in veengebieden een vervelende keerzijde. Intensieve veehouderij vraagt om een lage waterstand en dat leidt door de verdroging tot oxidatie van het veen. Oxidatie is vergelijkbaar met verbranding en heeft als directe consequentie een hoge CO2-uitstoot. Voor heel Nederland bedraagt de CO2-uitstoot uit de veengebieden 7,0 miljoen ton CO2. Dat saldo komt overeen met 4% van de totale CO2-uitstoot van Nederland. Zo bezien valt het mee. Als je het bekijkt vanuit het perspectief van de oplossing die boeren zeggen te hebben, dan is het droevig nieuws. Ze komen niet eens in de buurt van een oplossing om CO2 uit de lucht te houden: die 7,0 miljoen ton zijn ongeveer het dubbele van wat alle ecosystemen in Nederland samen kunnen vastleggen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Dick, ik vind dat Jan Cees een terecht punt maakt: de landbouw krijgt van alles de schuld, maar zo zit de werkelijkheid niet in elkaar.
Wat wel zo is: onze landbouw met veel kunst- en vliegwerk technisch (duur!) in de benen houden, werkt ook al niet. Dat neemt niet weg dat we zitten met een erfenis die zo groot is, dat je die niet niet aan 1 partij kunt toeschrijven en ook - als je de wording van die erfenis niet inzichtelijk maakt - nogal scheve ogen krijgt.
Dat inzichtelijk maken doen we niet. Naar elkaar wijzen wel. Altijd van onszelf af.
Goh, methaanuitstoot niet, effecten van vliegverkeer niet, uitstoot van de scheepvaart niet:
dat schiet lekker op zo!
Het gaat er toch niet om wie de "schuld" krijgt, maar om het probleem op te lossen?
De rekening komt per saldo uiteindelijk sowieso tóch altijd weer bij de belastingbetaler en de consument te liggen.
#61 Dick
Emissie in rekening brengen zal de eerst komende 8 jaar niet gaan gebeuren is deze week als compromis in EU besloten en volgens mij de komende 10 jaar erna ook niet. We hebben over veen gewoon nog niet genoeg kennis van alle facetten die een rol spelen.
Het is allemaal niet zo simpel als het op het eerste gezicht lijkt.
De meest drastische maar mogelijk noodzakelijke maatregel zal zijn nieuwbouwwijken in het groene hart afbreken en ook boerderijen onteigenen en het land weer onder water zetten.
Moet je dat dan bij landbouw in rekening brengen of is dat een maatschappelijk vraagstuk wat voortkomt uit besluitvorming van beleidsmakers over de laatste zeg maar 400 jaar?
Jan Cees, als we de dorpen en steden die in veenweidegebied zijn gebouwd - denk aan de beruchte wijk Goverwelle (Gouda) - gewoon meerekenen als onderdeel van het probleem en dat niet uitsluitend aan boeren toerekenen, ben je het dan eens met de analyse dat veenweidegebied een uitstootbron is waar we nog eens goed over na moeten denken?
Je zit feitelijk en inhoudelijk onjuist omdat je jezelf basseerd op WUR gegevens.
Wur heeft juist op dit dossier de afgelopen 30 jaar nauwelijks onderzoek gedaan.
Een beperkte Koolstof studie van JP Lesschen.
Die in de studie ook erkent dat hij slechts 30 cm diep gegevens heeft en daarmee 50% a 60% van de C voorraad in de bodem niet in beeld heeft.
WUR studies modeleren en gebruiken voor beleidsmatige onderbouwing zonder de achtergronden goed te kennen geeft hopeloos van de daadwerkelijk realiteit afwijkende uitkomsten.
Feit is dat blijvend grasland op minerale gronden tussen de 10 ton en 30 ton Co2 per ha kan vastleggen. (ruim 800.000 ha)
Veen is circa 20% van onze landbouwgrond. circa 220.000 ha.
Veen is een apart vraagstuk.
Om de uitstoot van veen aan landbouw alleen toe te rekenen is een beetje een vreemde.
Op veengrond lig ook veel natuur en beheersland welk zelfs met een verhoogd peil nog steeds Co2 emissie heeft.
Waarom is veen afgegraven?
Hebben de boeren dat gedaan?
Wie heeft er geld verdient aan die turf en dus die historische Co2 emissie de huidige boer?
Wat gebeurt er met de steden en dorpen in de veenweidegebieden als je alle landbouw er uit haalt en het waterpeil boven het maaiveld zet?
Houden die dorpen en steden dan droge voeten?
Wat gebeurt er met de leefbaarheid van die steden en dorpen als ze straks alleen bereikbaar zijn over opgehoogde wegen met aan beide zijden plassen.
Veengrond is een aparte discussie die een bredere maatschappelijke impact heeft dan alleen de boer.
De oplossing en de kosten voor de veendiscussie alleen bij de boer leggen geeft inzicht in de geringe kijk op de materie en haar onstaan.