Bestaat er zoiets als gezond dik zijn? Of is ‘the healthy obese’ een fabeltje? Stofwisselingsstoornissen ten gevolge van overgewicht, met name diabetes, lijken in ieder geval niet iedere dikkerd even hard te treffen.

Daarvoor zou wel eens het enzym heme oxygenase-1 of HO-1 verantwoordelijk kunnen zijn. Dat lijkt te beschermen tegen de ontwikkeling van kwalen van het metabolisme, die het gevolg zijn van overgewicht. Hoe hoger het gehalte HO-1 in de lever en het vetweefsel, hoe minder de ziekten voorkomen.

Relatie genen en oxidatieve stress
Onderzoekers van de Medische Universiteit van Wenen en het Max Planck Instituut in Freiburg komen tot deze bevinding na tests met dikke proefpersonen. Degenen onder hen met insulineresistentie en diabetes hadden minder HO-1 dan de mensen zonder gezondheidsklachten.

Het HO-1 gehalte stijgt als de oxidatieve stress toeneemt, bijvoorbeeld ten gevolge een ongezonde leefstijl. Het wordt aangestuurd door een specifiek gen, HMOX-1. De mate van expressie van dat gen verschilt per individu. Dat verklaart de verschillen in HO-1 aanmaak.

De Oostenrijkse en Duitse onderzoekers denken aan mogelijkheden om geneesmiddelen te ontwerpen die de HO-1 aanmaak bevorderen. Maar vooral zien ze het HO-1 peil als nieuwe en duidelijk biomarker voor de metabole gezondheid van obese personen.

Nog geen praktische toepassingen
Hoe helder de eerste resultaten ook zijn, een therapie gebaseerd op HO-1 manipulatie lijkt nog ver. De kans is groot dat een verstoring van het HO-1 systeem consequenties heeft voor andere mechanismen die betrokken zijn bij obesitas en metabole storingen. Voor praktische toepassingen van de nieuwe inzichten is het dan ook nog te vroeg.

Het onderzoek werd gepubliceerd in Cell.
Dit artikel afdrukken