Van Dam wint in Zwolle respect melkveehouders

De melkveehouders kwamen naar Zwolle om staatssecretaris Van Dam duidelijk te maken dat hij zijn huiswerk niet goed heeft gedaan en dat hij zich moet inzetten voor behoud van de derogatie en het voortbestaan van duizenden familiebedrijven. Melkveehouders willen nu, bijna anderhalf jaar na aankondiging van de fosfaatrechten, duidelijkheid. Maar kregen ze dat ook op deze door LTO georganiseerde avond?

Derogatie Top
De avond werd afgetrapt door Kees Romijn, voorzitter van de vakgroep melkveehouderij van LTO Nederland. Hij benoemde nog eens het belang van de Nederlandse melkvee-/zuivelsector en maakte duidelijk dat LTO momenteel de regie voert ten behoeve van een sectorplan. Daarbij betrekt LTO andere partijen uit de sector: zuivelbedrijven, banken, mengvoerindustrie, etc.. De komende dagen worden opties verkend en besproken, zodat volgende week vrijdag tijdens een “Derogatie Top” een gezamenlijk plan van sector en overheid kan worden vastgesteld.

Voordat Van Dam aan het woord kwam, mochten acht jonge melkveehouders van de #laarzenactie een statement maken. De laatste hartenkreet van hen kwam van Eline Vedder die de staatssecretaris rechtstreeks en op persoonlijke wijze aansprak. Zij gaf aan het gevoel te hebben dat Van Dam melkveehouders wil lozen. “Heb ik nog wel bestaansrecht? Het voortbestaan van mijn bedrijf ligt in uw handen.” Daarmee was de toon gezet en kwam Van Dam aan het woord.

“Ik heb heel veel met bestuurders gesproken en dat heeft nog weinig opgeleverd.”

Begrip
Van Dam toonde begrip voor het feit dat melkveehouders duidelijkheid willen en dat dat belangrijk is voor het voortbestaan van hun bedrijven. Hij maakt zich grote zorgen over het voortbestaan van de derogatie en wil deze avond van boeren zelf horen welke maatregelen nodig of gewenst zijn. “Ik heb heel veel met bestuurders gesproken en dat heeft nog weinig opgeleverd.”

Uiteraard moest Van Dam zich verantwoorden voor het feit dat Brussel geen goedkeuring verleende aan het wetsvoorstel fosfaatrechten. Zijn medewerkers valt volgens hem niets te verwijten, want het ministerie is er nog steeds van overtuigd dat er geen sprake is van ongeoorloofde staatssteun. Maar een procedure daarover zou de gesprekken over een nieuwe derogatie op scherp zetten en als deze procedure toch zou worden verloren, moet de Nederlandse overheid honderden miljoenen ten onrechte verleende staatssteun terughalen bij de veehouders. Dat laatste was reden om het wetsvoorstel aan te passen.

In de zaal noemde een melkveehouder dat er weer melkkoeien het land binnenkomen. Dus vroeg hij of de referentiedatum 2 juli 2015 nog steeds staat. Een duidelijker antwoord kon Van Dam daarop niet geven: “ABSOLUUT!”.

Sectorplan
Op relatief ontspannen wijze vervolgde Van Dam de beantwoording van diverse vragen. Ja, het gaat steeds beter met de waterkwaliteit en Brussel houdt ons terecht aan de eerder gemaakte afspraken met betrekking tot het fosfaatplafond. Ja, er is brede steun voor grondgebondenheid in de Tweede Kamer en de komende tijd zal blijken op welke wijze grondgebonden bedrijven worden ontzien. Ja, Nederland heeft voor 2017 een derogatie. Maar de sector moet wel op korte termijn een krimpplan op tafel leggen om te voorkomen dat Brussel een ‘in gebreke stelling’ procedure start.

Met de sector naar Brussel voor derogatie
Van Dam en Romijn, die elkaar op het podium ook letterlijk naderden, noemden aanvullend enkele (mogelijke) elementen in het sectorplan. Naast de 23 miljoen euro vanuit Brussel wil de sector een gelijke bijdrage van de rijksoverheid, maar die zegde Van Dam niet toe. Voor de sector is de Kringloopwijzer een belangrijk instrument, waarbij Van Dam aangaf dat de validatie en juridische borging nog niet gereed zijn. Van Dam kon wel toezeggen dat als volgende week vrijdag de Derogatie Top leidt tot een goed sectorplan, hij met de sector naar Brussel wil afreizen om het voortbestaan van de derogatie te bepleiten.

Uit de zaal kwam nog een laatste persoonlijke bijdrage. “Ik hoor vanavond over ‘wij en zij’. Maar wat doet deze staatssecretaris? Staat hij voor en achter ons als melkveehouders? Is hij trots op de melkveehouderij? Kom van het podium, sta tussen ons in en praat met ons.” Toen Van Dam daarop direct bevestigend reageerde, kwam hij onder luid applaus de zaal in. Tussen en met melkveehouders werd het gesprek nog lange tijd voortgezet.