Van consumenten kun je niet winnen

Het was wereldnieuws vorige maand. Barcelona is klaar met de dark stores van de flitsbezorgers en de dark kitchens van de maaltijdbezorgers. Ze worden verboden. De stad is de overlast van bezorgscooters, het gevaar dat fietskoeriers veroorzaken en al dat afval voor de dark stores en dark kitchens moe.

Daar is geen woord Spaans bij. De stad wil de kwaliteit van leven in de wijken herstellen. Voor de inwoners en voor de traditionele buurtsupers.

Amsterdam lijkt de deur weer op een kier te zetten.

Wat doet Amsterdam?
In Amsterdam loopt de inspraakperiode af over de plannen van de gemeente voor een nieuw paraplubestemmingsplan om de dark stores te verbannen naar industrieterreinen. Het college kan straks op basis van een ruimtelijk afwegingskader bepalen of een dark store in het bestemmingsplan past. Bij een positief oordeel krijgt de aanvrager een omgevingsvergunning.

Dat de soep niet zo heet gegeten wordt, blijkt uit de toestemming die de gemeente aan flitsbezorger Flink gaf voor een nieuwe dark store in Amsterdam-Zuid. De eerste dark store die onder het nieuwe beleid van de gemeente wordt geopend. Het lijkt er zelfs op dat Flink in Amsterdam alle 7 vestigingen behoudt. De flitsbezorger kondigde ook uitbreiding aan. Flink is nu actief is in 45 Nederlandse gemeenten. Ze hebben er zelf alle vertrouwen in dat de consument blijft bestellen.

Robin Kiesler, directeur van Flink, zegt tegen het Parool: "de vergunning voor de nieuwe locatie markeert een nieuwe fase van samenwerking in plaats van juridische discussies met de gemeente. Het blijkt mogelijk om goede plekken te vinden dicht bij onze klanten, die ook voor de gemeente goed passen. Niet ver weg op industrieterreinen, zoals weleens werd gesuggereerd, maar dicht bij Amsterdammers. Dit is een win-win voor iedereen.” Waar een beetje overleg al niet goed voor is.

Dark kitchens
Inmiddels opent de een na de andere dark kitchen in Amsterdam. Een volgend hoofdpijndossier? Deze bezorgkeukens zijn volledig gericht op maaltijdbezorging en er wordt gekookt voor meerdere online-only ‘restaurants’. De gemaksconsument heeft bij bijvoorbeeld aanbieder Casper keuze uit virtuele merken, zoals Gloria, The Sweet Lab, Jacks Chicken Shack en de Vegetarische Slager. Binnen 30 minuten worden de maaltijden tot aan de deur bezorgd of zijn ze klaar om af te halen.

Willekeur?
Drukken de ghost kitchens de lokale culinaire helden uit de straat? Komt er overlast door de vele maaltijdbezorgers die vanuit deze grootschalige keuken gaan werken en de frequente bevoorrading van de keukens?
Gemeenten beschikken vandaag al over een arsenaal aan maatregelen om overlast van ondernemers aan te pakken. Maatregelen zijn een parkeerverbod voor bezorgfietsen en -scooters, een vrachtwagenverbod in de straat, venstertijden, inspectie op arbeidsregels, een andere inrichting van de straat en een strikte handhaving op verkeersgedrag en geluidshinder.

Het is bijzonder dat de gemeente Amsterdam met zoveel bestuurlijk geweld de nu 30 dark stores in de stad aanpakt. De meer dan 10.000 winkels, horecazaken, pakketafhaalpunten, bezorgkeukens, fietsverhuurders en sportcentra zorgen ook voor ladend en lossend verkeer, geluid op straat en (brom)fietsen die op de stoep parkeren. En ook deze ondernemers hebben vaak afgesloten puien. Er lijkt sprake van ‘ideologische willekeur'.

Voorbereiden op de gemaksgeneratie
Je wint het nooit van de consument. De gemaksgeneratie groeit. Gemeenten moeten serieus nadenken over een voedselvisie in plaats van steeds weer bestuurlijke pleisters te plakken. Wat betekent flitsbezorging voor de bestemmingsplannen en vestigingsvoorwaarden?

En, lieve ondernemers, besef dat je te gast bent in de buurt. Geen enkele ondernemer hoort overlast te geven.