1 min
De West-Europese en Nederlandse boer verkeren in crisis. Boerenvakblad Boerderij laat professor Jan Douwe van der Ploeg (WUR) aan het woord. De rebelse maar inmiddels grijs geworden criticus van de 'plankgas'-boeren legt uit waarom volgens hem zuinige boeren de toekomst hebben maar een 'vaktribune van deskundigen' hen van de wijs brengt.
Van der Ploeg legt uit dat grote monoboeren zoveel tijd en geld besteden aan groei, dat ze geen tijd meer nemen om te letten op hun kas en onafhankelijkheid. Daarom groeien ze zoals hun bank en toeleveranciers dat willen: met hoge schulden en grote afhankelijkheden. Volgens Van der Ploeg hebben 'zuinige boeren' de toekomst.
Die definieert hij als volgt: “Ze zijn zo veel mogelijk zelfvoorzienend. Ze telen eigen voer, de eigen mest gaat naar het land, ze fokken hun eigen vee op, de kringlopen staan centraal. Ze werken aan de vorming van eigen vermogen. Hun variabele en vaste kosten zijn laag. Het vakmanschap is zeer hoog.”
Boerderij schrijft: Volgens het handboek van de economie moet je groeien. Stilstand is achteruitgang.
'Speelruimte'
Van der Ploeg zegt terug: “Het zit in elke boer om zijn bedrijf door te ontwikkelen. Dat is verkleefd met zijn boerentrots. Maar het gaat om de manier waarop. Groei kan, maar dan stap voor stap, of spant voor spant en niet stal voor stal. Groei moet je het liefst realiseren met eigen financiële middelen. Het is eigenlijk ouderwets werken. Zorg eerst dat de boel op orde is en zet er dan een spant bij. Groei je met veel geleend geld, dan investeer je in kwetsbaarheid. Je speelt een zeer riskant spel.
'Vaktribune'
De boeren die hun speelruimte hebben opgeofferd, zijn volgens Van der Ploeg ten prooi gevallen aan de "vaktribune van deskundigen." Hij preciseert wat hij daarmee bedoelt: "een combinatie van ministerie, agribusiness, coöperaties, banken, Wageningen en vooral LTO. Dat is onderhand de actiegroep voor grote boeren. Van de industrie begrijp ik die voorkeur voor groot wel. Je hebt als bedrijf liever een grote leverancier dan een stel kleinere. Die vaktribune brengt boeren van de wijs.”
Fotocredits: Jan Douwe van der Ploeg, tussenboerenbuur.nl
Dit artikel afdrukken
Groei je met veel geleend geld, dan investeer je in kwetsbaarheid. Je speelt een zeer riskant spelHoog vakmanschap
Die definieert hij als volgt: “Ze zijn zo veel mogelijk zelfvoorzienend. Ze telen eigen voer, de eigen mest gaat naar het land, ze fokken hun eigen vee op, de kringlopen staan centraal. Ze werken aan de vorming van eigen vermogen. Hun variabele en vaste kosten zijn laag. Het vakmanschap is zeer hoog.”
Boerderij schrijft: Volgens het handboek van de economie moet je groeien. Stilstand is achteruitgang.
'Speelruimte'
Van der Ploeg zegt terug: “Het zit in elke boer om zijn bedrijf door te ontwikkelen. Dat is verkleefd met zijn boerentrots. Maar het gaat om de manier waarop. Groei kan, maar dan stap voor stap, of spant voor spant en niet stal voor stal. Groei moet je het liefst realiseren met eigen financiële middelen. Het is eigenlijk ouderwets werken. Zorg eerst dat de boel op orde is en zet er dan een spant bij. Groei je met veel geleend geld, dan investeer je in kwetsbaarheid. Je speelt een zeer riskant spel.
Een combinatie van ministerie, agribusiness, coöperaties, banken, Wageningen en vooral LTO brengt boeren van de wijsAls je als ondernemer wat wilt, heb je speelruimte nodig. Degenen die die speelruimte hebben opgeofferd, raken in de knel. Ze komen helemaal vast te zitten.”
'Vaktribune'
De boeren die hun speelruimte hebben opgeofferd, zijn volgens Van der Ploeg ten prooi gevallen aan de "vaktribune van deskundigen." Hij preciseert wat hij daarmee bedoelt: "een combinatie van ministerie, agribusiness, coöperaties, banken, Wageningen en vooral LTO. Dat is onderhand de actiegroep voor grote boeren. Van de industrie begrijp ik die voorkeur voor groot wel. Je hebt als bedrijf liever een grote leverancier dan een stel kleinere. Die vaktribune brengt boeren van de wijs.”
Fotocredits: Jan Douwe van der Ploeg, tussenboerenbuur.nl
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 31 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
_480_289_84_s_c1.jpg)
Jan Peter: ik was in oktober in Roquefort, en daar ook met kaasmakers en schapenboeren gesproken, er zijn 2000 schapenhouders, melkprijs van 1 euro/lt of meer, alles al jaren helemaal tot in onderdelen geregeld en vrij grootschalig ook (300 schapen/bedrijf), kortom, ik was flabbergasted, ken jij dat systeem? Is het iets voor NL? Of zitten er toch ergens kinken in de kabel? Van vrije markt zijn ze daar niet zo gediend, en dat heeft ze geen windeieren gelegd, zo te zien dan! Onze Goudse en Edammer mag over de hele wereld nagemaakt worden, tjongejonge wat zijn wij toch liberaal en ruimhartig!
Dirk, ik bedoel dat het tijd is voor een live gesprek met alle intelligente kopstukken. Verder niet zoveel.
Engelbert, het gaat mij niet zo zeer om schaalverkleining. Ik ben benieuwd of we een ander agrarisch, en om het narrige woord maar weer eens te noemen, 'business-concept' kunnen bedenken. Een concept dat geen lineaire schaalvergroting voorstaat, maar innoveert in de breedte. Producten die passen binnen het territorium van de boer. Onverwachte en slimme coalities met verwerkers. Participatie van jongeren (zowel vaktechnisch als commercieel) als mede ondernemer. Andere oplossingen voor de bank-afhankelijkheid. Export van hoogwaardige onderscheidende producten, waar mogelijk. Een concept dat ook beter past en aantrekkelijk is voor de samenleving en omgeving.
Je bedoelt eigenlijk Dick: met hoge heren/dames is het goed kersen eten. O.K., maar dat is wel zuur, frusterend natuurlijk voor de onderheid, lees Van der mollen feeste, van Antonis de Rovere, die dat in de ME al mooi verwoordde.
#63 Engelbert: Ik kan dat niet met cijfers onderbouwen. Ik vraag dat gewoon aan een boer waar ik langs kom om iets te kopen, 'kun jij hier goed van leven?'. Ik ben helemaal niet ingevoerd in de agrarische sector maar het heeft wel mijn interesse. Dus dat soort vragen stel ik dan terloops, ik vraag niet naar hun boekhouding. Om op de rest van je vraag in te gaan, ja, ik vind dat agrariërs net zoveel mogen verdienen als ik, sterker nog, dat gun ik iedereen. Wat mij betreft zouden dat soort bedrijven prijzen kunnen berekenen zoals in de supermarkt. Voorbeeld: Ik kom bij bioboer om melk te kopen, de man rekent 70 c/l, hij krijgt van de fabriek om en nabij de 50 c/l en in de supermarkt rekent men om en nabij de 1 euro. Ik vind een literprijs van rauwe melk van 1-1,3 euro voor de consument niet teveel. De kwaliteit is hoog, het product onbewerkt en je krijgt er nog een vriendelijk praatje bij ook.