1 min
Le Grand K, de metalen cilinder die als maatstaf geldt voor alle kilo's in de wereld, verliest mogelijk zijn status.
Vrijdag stemmen wetenschappers en vertegenwoordigers uit 57 landen in het Franse Versailles over het vervangen van het huidige, fysieke, meetsysteem door een natuurkundige constante: een grootheid waarvan de waarde niet verandert.
Le Grand K is een blok platina-iridium dat onder zware bewaking ligt opgeslagen in het ‘Internationaal bureau voor gewichten en maten’ in Sèvres, vlakbij Parijs. De cilinder, sinds 1889 in gebruik, is de afgelopen eeuw maar 4 keer uit zijn beschermende stolp gehaald. Toch heeft hij op de een of andere manier atomen en daarmee massa verloren. Het verloren gewicht is niet meer dan dat van een wimperhaartje, maar in een wereld waarin alles heel precies moet worden gewogen, kan dat grote gevolgen hebben.
Het alternatief voor Le Grand K is een ijkmethode aan de hand van de constante van Planck, een kracht of eenheid die niet van waarde verandert. Wetenschappers berekenen deze constante met de Kibble balance waarbij gewicht wordt uitgedrukt in de elektromagnetische kracht die nodig is om de zwaartekracht op een voorwerp te compenseren.
Of de kilo een fysieke maat blijft of een natuurkundige kracht wordt, consumenten zullen het verschil in elk geval niet merken met het boodschappen doen. De kilo is de zevende en laatste maat van het internationale stelsel van metrieke eenheden die zijn fysieke ijkpunt verliest: de meter, seconde, ampère, Kelvin, mol en candela gingen hem voor.
Dit artikel afdrukken
Le Grand K is een blok platina-iridium dat onder zware bewaking ligt opgeslagen in het ‘Internationaal bureau voor gewichten en maten’ in Sèvres, vlakbij Parijs. De cilinder, sinds 1889 in gebruik, is de afgelopen eeuw maar 4 keer uit zijn beschermende stolp gehaald. Toch heeft hij op de een of andere manier atomen en daarmee massa verloren. Het verloren gewicht is niet meer dan dat van een wimperhaartje, maar in een wereld waarin alles heel precies moet worden gewogen, kan dat grote gevolgen hebben.
Het alternatief voor Le Grand K is een ijkmethode aan de hand van de constante van Planck, een kracht of eenheid die niet van waarde verandert. Wetenschappers berekenen deze constante met de Kibble balance waarbij gewicht wordt uitgedrukt in de elektromagnetische kracht die nodig is om de zwaartekracht op een voorwerp te compenseren.
Of de kilo een fysieke maat blijft of een natuurkundige kracht wordt, consumenten zullen het verschil in elk geval niet merken met het boodschappen doen. De kilo is de zevende en laatste maat van het internationale stelsel van metrieke eenheden die zijn fysieke ijkpunt verliest: de meter, seconde, ampère, Kelvin, mol en candela gingen hem voor.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Bij de herdefinitie van de kilogram, zal de constante van Planck exact 6,626 0690X × 10−34 Js gaan bedragen, met X een of meer nader te bepalen cijfers. 7 cijfers achter de komma.... Genoeg voor gebruik hier op aarde.
Maar nu.. rekening houdend met aantrekkingskrachten in het heelal, bijv. rekening houdend met de aantrekkingskracht van Jupiter met massa van 1.898 × 10^27 kg, toch vervelend als je een 0,00001% ernaast zit op de afstand tussen Pluto en de Aarde 7,5 miljard kilometer.