Van de negen aangeboden bedrijven kwamen er uiteindelijk maar zeven onder de hamer. Drie bedrijven zijn gegund voor het geboden bedrag. Met twee moest nog worden onderhandeld. Twee bedrijven zijn uiteindelijk niet verkocht.
Eén van de bedrijven die niet werden verkocht is een moderne paprikakwekerij van ruim zeven hectare. Het ging zogenaamd over een vrijwillige veiling, maar in het geruchtencircuit bleek allesbehalve dat. De ondernemers moesten wel van hun geldschieter. Uiteindelijk leverde de veiling een bedrag op dat niet werd gegund. Hoe dat spel plaatsvond is nog onduidelijk. In ieder geval bleek ook de geldschieter niet echt tevreden, anders was de koop wel doorgegaan. En wat blijkt: er worden weer voorbereidingen getroffen om nieuwe paprikaplanten in deze kassen te zetten.
De paprikatuinder moet onverwacht toch weer door. Tegen wil en dank, als boedelbeheerder voor de bank.
Ik hoorde dat er tranen zijn gevallen. Niet van vreugde.
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Beste Huib,
aan mijn vaders kant waren er 7 tuinbouwbedrijven in het Westland. Daar zijn er nog 2 van actief. De andere bedrijven zijn de afgelopen 10 jaar gestopt met meer of minder leed. Uiteindelijk is het met iedereen goed gekomen. De volgende generatie is divers actief in de tuinbouw, zoals buitenlands teeltadviseur, voorman in de tomaten, bloemist, operator bij een telersvereniging, etc. Opvallend is dat het wederom tuinbouw is, maar meer in de dienstverlening. Het percentage ondernemers is ook hoog, wel dan niet met personeel. Mijn boodschap is dat tuinders heel goed weten dat het keiharde business is, maar ook dat het een heel mooi vak is. Niet zielig dus, het is gewoon een manier van leven. Wellicht is het zelfstandig tuinder zijn niet meer haalbaar voor iedereen, maar de kennis en vaardigheden blijven heel waardevol.
Goede reactie Jan.
In de vorige lijn over de tuinbouw zijn een aantal goede analyses gemaakt. Over de rol van de GMO-gelden, over te goedkoop kapitaal, over WKK's die niet het gewenste rendement opleverden. Maar de oordelen die daar naar voren kwamen vond ik maar matig terecht. Onder andere Wouter de Heij stelt dat het de tuinders ontbreekt aan ondernemersschap, doordat ze zich te veel op kostprijsverlaging hebben gericht. Ik bergrijp zijn analyse, daar niet van. Maar de tuinbouwers zelf zal dat niet aanspreken.
Ze gaan eerder ten onder aan hun eigen succes is mijn idee, dan door gebrek aan ondernemersschap. Er is enorm veel geïnnoveerd in de glastuinbouw. Vorig jaar was hier nog een lovende draad over de LED-lampen van Rob Baan.
Het is waar: veel innovatie is gericht op het productieproces - waardoor meer efficiëntie, meer duurzaamheid ook, minder gewasbescherming. Je doet dit tekort door dit af te doen als louter kostprijstactiek.
Daarnaast is er ook productinnovatie geweest. De Wasserbomben zijn vervangen door trostomaten, etc. Te weinig? Kan zijn. En innovatie juist in die richting kan heel zinvol zijn.
Maar toch: Wouter heeft het steeds over blauwe en rode oceanen. Ik begrijp het als hij zegt dat ondernemers zich moeten richten, niet op waar iedereen mee bezig is, maar op het nieuwe, de blauwe oceaan. Maar welk aandeel blauw-oceaners is er nu in een gemiddelde economische sector? Is dat meer dan 1 0f 2%?
Wouter stelde dat echte ondernemers zich altijd redden. Ik neem aan dat hij het niet kwaad bedoelt. Maar het kan niet anders dan dat echte tuinbouwondernemers hier heel cynisch over worden.
Als het andersom wordt gesteld - om het nu vol te houden moet je een goede ondernemer zijn - akkoord. Maar dat "echte ondernemers zich steeds redden" is hetzelfde als "echt goede sporters winnen altijd een gouden medaille". Of "iedereen die werk wil hebben kan een goede baan vinden, als je maar echt wil"
Er zijn drie manieren om tegen tuinbouwleed aan te kijken:
- medelijden
- eigen schuld dikke bult, het was allemaal aan te zien komen.
- deel van ondernemersschap is geluk of pech. Onvoorspelbare pech of geluk. Achteraf verklaarbaar hooguit. Maar echte ondernemers kunnen niet anders dan hun gevoel achterna gaan. Investeringen in WKK's, productieproces-innovatie, gebruik maken van goedkoop kapitaal, benutten van subsidie-mogelijkheden (GMO), ik zie dat niet als slecht ondernemersschap. Juist het niet inspringen op allerlei ongewisse mogelijkheden is weinig ondernemend.
Het is treurig. Ik weet een beetje hoe het voelt, al voelt iedere ondernemer en zijn gezin het weer op een ander manier. En ik snap ook heel goed dat de meeste betrokken tuinders er niet over willen en kunnen, of eerder wellicht, niet over durven praten. Ze voelen zich machteloos en zien hun levenswerk waar vaak al meerdere generaties, letterlijk bloed zweet en tranen voor hebben laten vloeien verdampen. Ga er maar aan staan om met een meer dan lege portemonnee en een traumatische ervaring weer een nieuwe draad op te pakken.
Bij de pakken neerzitten is er voor de meeste tuinders niet snel bij. Ze werken zich liever nog een extra slag in de rondte, met als bijkomstigheid dat er voor het proberen om een nieuw perspectief te creëren geen tijd en geen puf meer over is. Uitgeblust en murw is het dat resulteert.
Maar het leven en de wereld om je heen gaan door. Tuinders zullen zichzelf moeten herpakken, anderen kunnen slechts faciliteren en sympathiseren. En ik ben echt blij dat ik nu, na mijn scheerbeurt ook mag ervaren dat er leven is na de scheerbeurt. Er staan alweer een paar, zij het nog redelijk kwetsbare stoppeltjes op.
Peter,
Tuinders reageren geschokt, maar kunnen er veelal niet over praten. Als je geschoren wordt moet je stil zitten.
Pieternel, kun je de relevante achterlangs reacties geanonimiseerd posten? Alvast dank voor de moeite!