Een Sprite of een Pepsi Cola bevat in Oost-Europa andere ingrediënten dan in West-Europa. Verschillen in samenstelling worden vooral aangetroffen bij dranken, sappen, chocolade, koffie, snoep en babyvoedsel. De producten zijn bovendien in verhouding vaak duurder. Tsjechië vindt dat 'misleidend' en wil er een einde aan maken. Daarom stelde Tsjechië bij de Europese Raad het probleem aan de orde zodat er wettelijke maatregelen getroffen kunnen worden die de productie van Dual Quality Food kunnen voorkomen.

Boos en beledigd
De Tsjechische Landbouw en Voedsel Inspectie Autoriteit (CAFIA) hield een enquête onder meer dan 1.000 Tsjechische consumenten over het onderwerp. De overgrote meerderheid (88%) voelde zich ‘boos en beledigd’ en de helft (51%) van de respondenten vermoedde dat besparen op grondstoffen de reden is voor de verschillen in kwaliteit.

Het Tsjechische TV-kanaal CT24 deed zijn eigen testen op merkproducten uit Oostenrijk, Slowakije en Tsjechië. Hieruit bleek bijvoorbeeld dat een yoghurt in Oostenrijk gekleurd werd met bietensap, terwijl de kleur bij de oosterburen nog met karmijn (uit insecten) verkregen werd. In Slowakije en Tsjechië bevatte de margarine van een bepaald merk 20% water, terwijl dat in Oostenrijk niet het geval was. CT24 constateerde bovendien dat de in Tsjechië verkrijgbare producten duurder zijn.

Niet illegaal
CAFIA woordvoerder Pavel Kopřiva zegt op FoodNavigator dat het niet illegaal is wat de voedingsmultinationals doen, zolang het verschil in samenstelling maar duidelijk op de ingrediëntendeclaratie is terug te vinden. Omdat de CAFIA zich bezighoudt met illegale praktijken en niet met ‘potentieel ethische problemen’, kan Kopřiva niets zeggen over de grootte van het probleem of over de ‘overtredende’ producenten.

De Europese wet verbiedt het gebruik van onveilige ingrediënten, maar producenten zijn vrij om binnen een handelsmerk verschillende ingrediënten te gebruiken. Bedrijven kunnen voor sommige markten ingrediënten verwijderen of vervangen. Zo wordt bijvoorbeeld in landen waar 'vrij van palmolie'-logo's gebruikelijk zijn, vaak palmolie uit de producten gehaald.

De consument van de Europese Unie
Volgens voedselrecht-expert Luca Bucchini kan voedselbedrijven niets verweten worden. Zolang de juiste informatie op de verpakking staat, wordt de consument niet misleid.

Maar, zegt hij, de situatie wordt anders als we kijken naar een recente ontwikkeling die bij het Europees Hof van Justitie speelt. Daar maakt ‘de EU-consument’ zijn opwachting. De EU-consument kan in zowel Athene als Helsinki eenzelfde product kopen, ziet dezelfde reclame en heeft de verwachting dat het om precies hetzelfde product met dezelfde smaak gaat. Zo zou hij of zij in Finland een Kit Kat kunnen kopen, omdat hij of zij daar in Griekenland reclame van heeft gezien. Als dan blijkt dat het om een product met een andere samenstelling gaat, zou het inderdaad misleidend kunnen zijn. Zolang de wetgever verlangt dat consumenten productlabels leest, lijkt echter niet haalbaar om te eisen dat een merk in heel Europa precies dezelfde samenstelling heeft.
Dit artikel afdrukken