Milieuorganisaties hebben hier in hoge mate aan bijgedragen met hun activistische, wetenschappelijke onderzoeksbureaus die geen waarheid zoeken maar slechts een rechtvaardiging proberen te creëren voor gewenste conclusies. Ze doen alsof ze wetenschap bedrijven. Tegelijk zien wij mensen in de wetenschap die zich laten verleiden tot activistische uitingen. Het is de bijl aan de wortel van het vertrouwen in de wetenschap.
Ik verwachtte dat Agrifacts de wetenschap zou zuiveren van activistische zwijnerij. Geleidelijk gleed Agrifacts echter af naar het evenbeeld van de activistische onderzoeksbureaus van milieuorganisaties, alleen in tegenovergestelde richting. Ook Agrifacts probeert rechtvaardiging te creëren voor gewenste conclusies in plaats van waarheid te zoeken. Dat kwam vooral tot uiting in de publicatie over stikstof die uit de natuur vrij zou komen. Ik wil een onderzoeksbureau dat zuiver waarheid zoekt en geen boeren-activistisch onderzoeksbureau, tegenovergesteld aan die van de milieuorganisaties. In het publieke debat ondermijnt het de geloofwaardigheid van het boerenstandpunt en radicale boeren worden bevestigd in onrealistische standpunten die het boerenfront in stukken uiteen laat vallen.
Deze tekst is een licht aangepaste versie van Bennie Stevelinks column die afgelopen week verscheen in de printeditie van Nieuwe Oogst
Op 10 juni krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Is nu de gehele “oplossing” te realiseren op basis van enkel onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek, waarnaar een ieder zich zal schikken?
Is de (ware) werkelijkheid, dan zo eenvoudig, eenduidig, dat wij allen verblind zijn door eigen ambities, overtuigingen en huidige posities?
Mijn complimenten Bennie. Het heeft m.i. ook te maken met de misvatting ‘meten is weten’.
Aan alle metingen hoort kennis ten grondslag te liggen. Kennis bepaalt wat je gaat meten en hoe. Meten moet gaten in die kennis vullen en voor het vullen van die gaten, met verzamelde meetgegevens, is kennis nodig. Het is dus: weten + meten + weten = meer weten.
Jouw voorbeeld, de misklein van Agrifacts, is een voorbeeld van ‘meten is niet weten’. Je vraagt, als onwetende, meetgegevens 'van vreemden' op en bewerkt die tot voor jou passende informatie: verhip, in de bovengrond komt stikstof vrij en soms in grote hoeveelheden. Door gebrek aan kennis heb je niet door dat dit allang bekend is en wat de ecologische betekenis is. Je hebt bijvoorbeeld niet door dat het in rekening brengen van deze interne stroom (en haar tegenhanger 'vastlegging als organische stof') door de EU verplicht is bij het ter goedkeuring voordragen van bemestingsnormen. We werken er in Nederland dus al jaren mee.
Omdat de onwetende buitenwacht, waaronder woordvoerders van landbouworganisaties en politieke partijen, uitgaan van deskundigheid van de boodschapper volgt oeverloos, tijdverspillend gezwets. Ik sluit, met jou, niet uit dit ‘zand in de raderen strooien’ ook bewust gebeurt.
Bennie, ik denk dat Agrifacts het goed bedoeld. Maar er speelt heel veel meer: "je gaat het pas zien als je het doorhebt". Vrij naar Johan Cruijf. Wetenschap bedrijven -althans goede wetenschap bedrijven- is zeer zeer moeilijk. Proefjes doen, of wat meten is zeer gemakkelijk. Maar het gaat enorm veel diepere. Goede wetenschap bedrijven vraagt dat je eerst heel veel onderzoekservaring in de praktijk hebt opgedaan. Dat je je als onderzoeker nederig kunt opstellen, dat je vooraf kunt inschatten of 'iets kan' (ik bedoel of je met beperkte middelen wel echt goed onderzoek kunt uitvoeren). Er is heel veel slecht onderzoek, en maar heel weinig vrij aardig correct onderzoek. Een voorbeeld is de slechte wetenschap (of totaal gebrek eraan) bij RIVM in COVID debat. Maar de stikstofmodellen zijn ook niet echt een voorbeeld van juiste wetenschap (zeker als je de preciesheid van emissies rondom boeren vergelijkt met die van industriële spelers). Kortom, ik snap je punt, en kan het volgen maar er speelt veel meer. Vooralsnog zou ik mijn vertrouwen prima bij Agrifacts kunnen neerleggen. Eerder hen dan de (oude)WUR en/of LNV.
Wetenschap kan ook verder komen door discussie. Dat is hier een prima voorbeeld, Staf kaart iets aan, blijkt al bekend maar dan gaat ook de overheid alsnog de fout in door een verkeerde berekening bij weerlegging. Het is niet makkelijk.
Pas als discussie niet meer mag wordt het gevaarlijk (dogma), daarbij hoort ook fouten maken (en die accepteren).
Nu word wetenschap vaak misbruikt vanuit een ideologie (erbij gezocht) en echte discussie uit de weg gegaan.
Staf toetst onderbouwing van het beleid (bedrijft geen wetenschap) en dat rammelt ook nog wel eens.
Dus dat Staf het een keer fout heeft kan geen kwaad, er is wel weer veel geleerd, zoals in een eerdere foodlog draad over dit geval duidelijk is geworden. De wereld is niet zwart/wit en er zijn dus wel relevante vragen bovengekomen hierdoor en daarmee nuttig.
Jaap Hanekamp hierover en over de reactie van het ministerie in zijn weg met de boeren … want hun stikstof is fout:
"In die zin ben ik blij met deze brief van de minister. Eindelijk duidelijkheid over het feit dat voor landbouw geen plek meer is in Nederland, althans bezien vanuit de Haagse burelen."
Ik vind het jammer dat Bennie zijn betoog over Agrifacts niet onderbouwt. I.t.t. wat hij meldt, is er nooit een aanmelding van hem binnengekomen voor het donateurschap. Maar dat terzijde. Ik mis de inhoudelijke onderbouwing van de kritiek.
Volgens Bennie schreef STAF over stikstof die uit de natuur vrij zou komen. Dat is wel erg kort door de bocht. Ik schreef over het wel erg hoge stikstofleverende vermogen van veel natuurbodems in provincie Drenthe, veroorzaakt door beleidskeuzes. Ik kwam uit op 30 – 250 kg N/ha/jaar. Provincie Drenthe hanteerde een andere rekenmethode en kwam uit op een veel lager getal: gemiddeld 38 kg. De provincie heeft het stikstofleverende vermogen bepaald op basis van de jaarlijkse stikstofopname door de planten.
Heeft iemand de metingen bekeken? Ik wel, stuk voor stuk! Provincie Drenthe rekende met een stikstofleverend vermogen van veel bosbodems van nul. Dat kan natuurlijk niet. Wat blijkt? Bomen in de bossen vergeten mee te tellen. Mèt bomen kom je gemiddeld uit op het dubbele. Agrifacts en Drenthe komen dus tot circa dezelfde getallen.
Maar daar gaat het niet om. Het gaat om de natuurkwaliteit. Hoe denk je dat stikstofgevoelige natuur erbij staat, op een bodem met een stikstofleverend vermogen van >100 kg N/ha/jaar? Dat kun je alleen weten als je op de exacte meetlocatie gaat kijken. Het veld in dus. Dat heb ik gedaan, want ik check feiten voor Agrifacts. (In het komende nummer van STAF de resultaten).
Als Bennie een keer meewil het veld in, om de natuurkwaliteit op bodems met een hoog stikstofleverend vermogen te bekijken, dan is hij welkom. Hoe dat stikstofleverende vermogen zo hoog komt, is vraag 2.
PS. Agrifacts is een organisatie die feiten checkt. Dat gaat breder dan stikstof. Veel publicaties staan op de website: stichtingagrifacts.nl/artikelen-gepubliceerd-in-staf/