Het zogenaamde portiegrootte-effect is een sociaal mechanisme. Wie overal om zich heen een bepaalde portie aangeboden en geconsumeerd ziet worden, gaat die omvang de 'fatsoenlijke norm' vinden en daar ook naar kopen en eten. Mensen gedragen zich doorgaans niet graag excessief. Omdat echter het leegeten van een bord niet als excessief geldt, zijn we meer gaan eten naarmate de porties groter werden.

De toegenomen omvang van porties heeft ertoe geleid dat we meer calorieën binnenkrijgen dan we verbranden. Het is niet onaannemelijk dat teveel eten de belangrijkste oorzaak is voor de stijging van het aantal mensen met obesitas.

Het is niet onaannemelijk dat teveel eten de belangrijkste oorzaak is voor de stijging van het aantal mensen met obesitas
Introductie tegen-norm
Iris Versluis deed onderzoek naar de sociale oorzaken voor het portie-effect. Vanuit begrip daarvan, probeerde ze maatregelen te definiëren om het tegen te gaan. Het viel Versluis op dat kleine eters méér gaan eten als de 'normale' porties extremer zijn dan de kleine portie die ze al niet op konden. Ze constateert dat de sociale invloed van portie- en verpakkingsgroottes sterk is, maar dat mensen in staat zijn zich te beheersen als ze worden gemotiveerd om hun consumptie op andere normen te baseren.

Het portie-effect kan volgens Versluis worden tegengegaan door tegen-normen te introduceren. Dat kan bijvoorbeeld door een kleinere aanbevolen portie op de verpakking te zetten. Zo'n visuele aanbeveling zet een alternatieve fatsoensnorm. Daarnaast bleek het effectief om mensen te herinneren aan hun eigen lijndoelen zodat ze niet willen wat iedereen doet, maar zich juist onderscheidend willen gedragen.

Fotocredits: 'Bigger, Better, Burger King', Foodlog Media
Dit artikel afdrukken