Het ministerie van Blokhuis vat diens Kamerbrief als volgt samen: In 2020 moet het makkelijk zijn om niet teveel zout, verzadigd vet en calorieën te consumeren. Daarover zijn in het Akkoord verbetering productsamenstelling ambitieuze afspraken gemaakt. Maar het is de vraag of de gestelde ambities met het huidige tempo wel worden gehaald. Staatssecretaris Paul Blokhuis (VWS) benadrukt vandaag in een Kamerbrief dat alle betrokken partijen er de schouders onder moeten zetten om de ambities voor 2020 te halen, in het belang van gezonde voeding. “Ik vind het belangrijk om hier de komende periode stevig op in te zetten”, aldus Blokhuis.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit is het met de bewindsman eens: het gaat 'langzaam'. Ik lees er onwillekeurig 'te' voor.

Onderwijl doet de industrie alle moeite om zout, vet en suiker uit producten te halen. Zelfs uit brood, gebak, gedroogde ham en worst en sauzen en smeersels waar een bakker uit 1823, een jammaker uit 1865 en een slager uit 1874 hun hoofd flink bij zouden hebben geschud. Je krijgt er namelijk nogal gekunstelde producten van. Er is een veel makkelijker manier om mensen minder suiker, vet en zout binnen te laten krijgen. Verkoop hen minstens de helft tot tweederde minder van de producten waar het inzit, vervang de rest door groenten en fruit en klaar is Kees. Als je het zo doet, hoef je niet 'makkelijk' te maken - over twee jaar al - wat juist heel moeilijk is.



Wedden dat het hele project waar Blokhuis zich nu zo druk over maakt morgen al gelukt is, als hij eten weer eten en snoep weer snoep wil laten zijn?
Het CBL zegt dat je de aard van producten maar lastig kunt veranderen. Hoe moet je bijvoorbeeld zout uit producten halen die zout zijn of met zout geconserveerd zijn? Dat formuleren de supermarkten als volgt: Door afspraken te maken over maximumnormen voor suiker, zout en/of verzadigd vet voor alle producten in het schap is aandacht voor suiker, zout en/of verzadigd vet de gewoonste zaak van de wereld geworden. [...] Hoewel de maximumnormen een middel zijn om een algemene reductie te bereiken, is het wel van belang dat producten die onder het akkoord vallen, voldoen aan de norm. We kijken kritisch naar de productgroepen die hierin achterblijven. Gelukkig zien we wel dat ook in deze lastige groepen zoals bouillonblokjes en salami, het zogenaamde hooghangende fruit, het aantal producten dat nog niet voldoet, kleiner en kleiner wordt.

Vrijbrief voor te veel
Het is heel moeilijk om toe te geven dat we niet willen stoppen met de verkoop van veel te veel eten dat vooral barst van de suiker, de combinatie van suiker en vet en het ultieme genot, de combinatie van suiker, vet en zout. Niettemin is het overal te koop; zelfs waar je het niet verwacht, zoals in ziekenhuizen.

Het Convenant waar de staatssecretaris de industrie zo serieus aan wil houden, biedt een vrijbrief om teveel te blijven verkopen van producten waar we domweg veel minder van zouden moeten eten. Laat die salami maar hoog hangen. Wist je trouwens dat 'bouillonblokje' een ander woord voor gearomatiseerd zout is? Hoe wil je daar nou zout uit wegtoveren?

Als de staatssecretaris stoer wil doen, zegt hij het hardop: het aanbod moet verminderen en minder verleiden. In plaats van het gezond toveren van ongezonde producten - die overigens helemaal niet ongezond zijn, behalve als je ze niet als lekkernij af en toe maar als basisvoedsel bent gaan gebruiken - moet het aanbod van aard veranderen. Wie eten weer eten laat zijn en snoep weer waar het voor bedoeld was, lost het probleem eenvoudig en makkelijk op. Eten is om te overleven en je sterk te houden. Snoep en lekkernijen zijn er voor af en toe; het is geen basisvoedsel maar dat wel geworden.

Wedden dat het hele project waar Blokhuis zich nu zo druk over maakt morgen al gelukt is, als hij eten weer eten en snoep weer snoep wil laten zijn? Let maar eens op wat mensen kopen als ze de verkeerde spullen niet meer of alleen veel duurder kunnen krijgen. Zelfs een zware alcoholist krijg je zo van de drank af. Maar CBL en FNLI - en u, ik en Bartje die al bedankte voor bruine bonen - hebben liever een onvoldoende die we beschouwen als aanmoediging. In luilekkerland moet je nu eenmaal alles makkelijk in een 'gezonde' vorm kunnen kopen. Daarom dromen we graag dat we fout eten gewoon even om kunnen toveren tot gezond voedsel. Ik hoor het u denken: dat kan niet, want netzomin als je een konijn kunt leren fluiten, kun je van winegums spinazie of wortels maken. Klopt!
Dit artikel afdrukken