Suikerindustrie bepaalde wetenschappelijke agenda

Eind jaren vijftig en begin jaren zeventig wist de suikerindustrie in de VS het wetenschappelijk onderzoek naar tandbederf voor het grootste deel naar zijn hand te zetten. Hoewel de suikerindustrie al in 1950 het wetenschappelijke bewijs had aanvaard dat suiker de oorzaak is van tandbederf, hield ze de meest voor de hand liggende aanpak tegen: het beperken van de suikerconsumptie.

Vondst correspondentie en gespreksverslagen
In plaats daarvan blijkt de suikerindustrie wetenschappelijk onderzoek te hebben gesponsord. Samen met de voedingsindustrie probeerden willige wetenschappers alternatieve aanpakken te ontwikkelen die de gevolgen van suikerconsumptie minder vervelend zouden moeten maken. Dat leidde tot absurde onderzoeken. Ze financierden bijvoorbeeld onderzoek naar de ontwikkeling van in de mond in te brengen enzymen die tandplak moesten tegengaan. Er werd zelfs onderzoek gedaan naar een vaccin tegen tandbederf. De onderzoeken leverden vaak niets bruikbaars op.

De suikerlobby slaagde er uiteindelijk in de agenda voor het wetenschappelijke onderzoeksprogramma grotendeels te bepalen.

Dit blijkt uit een vondst van onderzoekers van de University of California San Francisco (UCSF). In de bibliotheek van de Universiteit van Illinois troffen zij correspondentie en gespreksverslagen (1959-1971) aan uit de privécollectie van Roger Adams, een inmiddels overleden hoogleraar organische scheikunde. Hij was lid geweest van de Sugar Research Foundation (SRF) en adviseur van de International Sugar Research Foundation (ISRF).

Uit de Adams-archieven blijkt dat de suikerindustrie samenwerkte met het National Institute of Health (NIH) bij de ontwikkeling van strategieën om tandbederf tegen te gaan en toch de consumptie van suiker niet te beperken. Het NIH zei in 1969 dat het terugdringen van de suikerconsumptie theoretisch mogelijk moest worden geacht, maar praktisch onhaalbaar zou zijn. Gegeven het feit dat het NIH een rol heeft als gezondheidsinstituut, achten de onderzoekers dat een dubieus standpunt. Nu terugdringen van roken de afgelopen decennia wel degelijk mogelijk is gebleken, oordelen zij dat het NIH slappe knieën moet hebben gehad.

In 1971 werd in de VS het National Caries Program gelanceerd. De suikerlobby slaagde er uiteindelijk in de agenda voor dit wetenschappelijke onderzoeksprogramma tegen tandbederf nagenoeg volledig te bepalen.

Wake-up call
De documenten bieden een uniek inkijkje in de tactieken van de suikerindustrie in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw.

de suikerindustrie stelt, net zoals de tabaksindustrie, haar eigen financiële belang boven dat van de volksgezondheid

De manier van verwerken blijkt opvallend veel overeenkomsten te vertonen met die van de tabaksindustrie, Volgens onderzoeker Stanton Glantz is de vondst een "wake-up call voor iedereen die werkzaam is op het terrein van de volksgezondheid. Zij moeten inzien dat de suikerindustrie, net zoals de tabaksindustrie, haar eigen financiële belang boven het belang van de volksgezondheid stelt.”

Grote bedrijven en hun lobby-organisaties zouden zo'n grote invloed vandaag de dag niet meer kunnen realiseren, zeggen de onderzoekers. Toch zijn ze van mening dat ook tegenwoordig de suikerindustrie oplossingen voor tandbederf nog steeds liever niet zoekt in het terugdringen van de suikerconsumptie. Niettemin weten we nu beter dan in de jaren '50 en '60 van de vorige eeuw dat te veel suiker niet alleen het aantal tandartsproblemen, maar ook het percentage hart- en vaatziekten en aantal mensen met een vervette lever en diabetes omhoog jaagt.

De onderzoekers Kearns, Glantz en Schmidt publiceerden hun bevindingen in PLOS Medicine van 10 maart.

Fotocredits: John Yudkin, een van de eerste wetenschappers die waarschuwden tegen suiker, Independent.ie in zijn boek Pure, white and deadly.