Geraffineerde richtlijn
In Nederland (en in veel andere landen) is - gek genoeg - nog geen maximumaanbeveling voor de inname van suikers. Maar uit de Voedselconsumptiepeiling blijkt al wel dat de gemiddelde Nederlander ruim 21% van zijn energie haalt uit suikers. Een beetje minder kan geen kwaad.
Minder suiker betekent dat je de etiketten moet afspeuren naar suikers. En daarbij lijkt de Dagelijkse Voedingsrichtlijn, binnenkort de Referentie-Inname (RI) genoemd, een handig hulpmiddel. Er staat per voedingsstof aangegeven hoeveel je er dagelijks van kunt gebruiken, en hoeveel procent een portie levert aan die RI. Fabrikanten zijn niet verplicht dit te gebruiken. Maar fabrikanten van suikerzoete spullen doen het waarschijnlijk maar wát graag. Want de RI voor suiker is wel heel geraffineerd.
10% = 36%
Deze is namelijk 90 gram voor een gemiddelde vrouw. Dat is flink wat, en dat komt omdat er een aardige rekentruc bij is uitgehaald. In die 90 gram per dag zitten namelijk ook de suikers uit 3 porties zuivelproducten, 200 gram groenten en 200 gram fruit verstopt. Dát vind je niet terug in de kleine lettertjes op het etiket, en dat maakt dat het percentage suiker wel heel rooskleurig uit de bus komt.
Een voorbeeld? Neem een portie Kellog’s Choco’s, een ontbijtproduct dat aardig wat van die toegevoegde suikers bevat die de WHO zo graag wil verlagen. Een portie van 30 gram levert 9 g suikers. Volgens de strenge WHO-richtlijn heb je met die 9 gram al 36% van je suikers binnen, volgens de iets minder strenge norm ook al 18%. Maar volgens de RI op het etiket levert dit ontbijtje je maar 10% van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid. Ik noem dat sjoemelen met suiker. En dat onder het mom van goede informatieverstrekking.
Karine Hoenderdos is diëtist en redacteur van puurgezond.nl
Fotocredits: Kellogg's
Op 30 december krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Dank je Wouter, Jaap heeft al eerder laten zien dat belonen loont en met jouw voorstel zou je de "korting" kunnen financieren.
Goede reactie Richard #154!
Ik denk overigens dat -net als bij benzine etc.- prijsprikkels in theorie zouden kunnen helpen. Maak ingredienten zoals suiker en meel (en andere lege kcal) bewust duurder, en blijf 'korting' geven op groente. Dit laatste overigens niet via nog meer subsidie die puur en alleen de productie stimuleert. Een vettax daar ben ik een tegenstander van. Maar experimenteren met een suikertax kan geen kwaad.
Waarom vruchtensappen vol met vrije suikers zitten.
Dick, de reden voor de hybride oplossing is meerledig.
Enerzijds sluit een dergelijke oplossing meer aan bij consumenten. De discussie voeding versus nutritionisme is een discussie die in de samenleving weinig aanwezig is, waarbij de vraag is in hoeverre iedereen de discussie wil en kan volgen. Het zit nogal verweven in ons denken en ook handelen, zowel bij professionals als industrie.
Anderzijds is de aanwezigheid dus moeilijk te negeren, deze is er nu eenmaal. Daaraan draagt iedereen nog steeds bij. Misschien wel meest tastbaar begonnen met het ontdekken van vitamine C in paprika bij het voorkomen van scheurbuik. Maar we adviseren ook foliumzuur en geen spinazie rondom de zwangerschap. Verder is ook de voorlichting van het Voedingscentrum deels nutritionisme. Elk mineraal of vitamine wordt apart in detail beschreven met evt interacties met andere micronutriënten en effecten.
Maar ook de geneeskunde doet daaraan mee. Wij adviseren bv bij ijzertekort evenmin spinazie maar geven ijzertabletten. Bij beiden is de nuancering onvoldoende zichtbaar.
Verder is het ook een kwestie waar we de (integrale) grens leggen (die wordt hier gelegd tussen voeding en de reductie daarvan tot “stofjes”). Maar ook voeding is slechts een onderdeel van onze leefgewoontes/-omgeving en mogelijkheden. Hoe optimaal we onze voeding ook maken als we andere factoren negeren gaan we nooit bereiken wat we hopen en denken te bereiken. Vervuiling kost 7 miljoen doden per jaar, dat lost voeding niet op. Minima in NL komen maandelijks 50-150 euro tekort. Daarmee komen adviezen (zoals voeding of bewegen, sportclubje) die wij geven voor hen wel in een heel ander daglicht te staan.
Voorts is het een pragmatische benadering, waarbij we vooral kijken wat ons bindt en dat uitdragen. Een beetje een polderoplossing, dat klopt.
En uiteindelijk kan je (door een dergelijke hybride oplossing) geleidelijk aan de voorlichting richten op de waarde van voeding en de beperkingen van het reduceren daarvan tot (micro)nutrienten als inzet voor “gezonde(re)” producten. Een omslag zal niet in 1 klap zijn te maken.
Naar mijn mening is het een continuüm. Van nutritionisme tot het totaal van leefomstandigheden. Al die factoren zijn waardevol en leveren een bijdrage. Je kan en mag er niet 1 uithalen en die over of onderbelichten. Je moet ze echter wel de juiste waarde geven. Waarbij het optimaliseren van alle factoren uiteindelijk de uitkomst van onze gezondheid bepaald. Vooralsnog is nutritionisme een onderdeel van het denken van burgers. Dit niet negeren is verstandig en een hybride benadering geeft de mogelijkheid om een geleidelijke nuancering en verandering aan te brengen in dat denken.
Suiker kan een conserverende werking hebben als het de wateractivitieit substantieel verlaagd. Dat is bijvoorbeeld het geval bij jam. Suiker heeft geen conserverende werking als marinade op vlees. Suiker is gewoon een goedkoop (letterlijk) trucje om veel 'smaak' (altijd betwistbaar) aan te brengen. Suiker en andere koolhydraten zijn wel goede waterbinders. En waterbinden is een van oudste en goedkoopste manieren om producten 'goedkoper' te maken .