De reactie van het Kenniscentrum Suiker en Voeding (KSV) dat op mij reageerde, vraagt om een tegenreactie. Ik wil duidelijk stellen dat ik met suiker toegevoegde suikers bedoel, uit riet en suikerbiet.

The World Sugar Market
Mijn artikel benaderde de suikerinname vanuit een evolutionair oogpunt en logica. Van daaruit stelde ik een aantal vragen. Onze fysiologie is weliswaar geschikt om te evolueren met glucose uit koolhydraten, maar de vraag was of dat ook geldt voor de grote hoeveelheden suikers van vandaag de dag. Vanuit een evolutionair standpunt is dat niet logisch en ik zie geen tegenargumenten. Het KSV gaat niet in op de inhoudelijke aspecten van het artikel, beargumenteert dat productie en consumptie geen relatie hebben en schermt met getallen en definities.

De getallen in de grafiek komen uit “The World Sugar Market”, gepubliceerd in samenwerking met de Internationale Suiker Organisatie (ISO). De maximale hoeveelheid geproduceerde suiker per hoofd van de wereldbevolking in die grafiek komt uit op 25 kg per persoon. Deze productie lijkt heel behoorlijk in lijn te liggen met de getallen voor de Nederlandse consumptie volgens het KSV zelf, die voor een ontwikkeld land uiteraard hoger liggen:
“Als we uitgaan van de beschikbaarheid van suiker in Nederland en we trekken daar de huishoudelijke en industriële ‘verliezen’ van af, dan consumeren we naar schatting zo´n 32 kilogram per persoon per jaar.” Radar meldde gisteren dezelfde cijfers, voor de Tweede Wereldoorlog 12 kg suikerconsumptie per persoon en inmiddels 38 kg persoon. We kunnen steggelen over een kilootje meer of minder maar het is niet voor te stellen hoe dit mogelijk is zonder een toename na de Tweede Wereldoorlog.


Bron: ‘The World Sugar Market” Bron: ISO, blz 12 tabel 1.5; de cijfers laten een verdubbeling van de suikerconsumptie sinds WO II zien

In landen die al langer op hun maximum zitten zal populatiegroei zeker de belangrijkste driver zijn, er is immers verzadiging bereikt. In de zich ontwikkelende landen ligt dat heel anders. Zoals het boekwerk zelf aangeeft is een toename van het Bruto Binnenlands Product een van de belangrijkste drivers voor een toename van de suikerconsumptie.

Zwarte kip op de kermis
In dat opzicht is Azië de grootste suikerconsumerende regio. In 2004 is de regio goed voor 23% van de wereldwijde consumptie. Ik citeer: “Strong population growth is obviously a key factor expaining Asia’s “power-house” role but as can be seen sugar consumption has been growing at a faster rate than that implied by population growth alone”.
De suikerconsumptie groeit harder dan de bevolking. Kennelijk zijn het KSV en de ISO het niet geheel met elkaar eens. China kende ten tijde van het boek een consumptie van 7 kg suiker per capita en wordt (helaas) gekenschetst als een land met grote groeipotentie.
Het land is net als Afrika ook al een “power-house”. Daarbij wordt als referentiekader de wereldwijde consumptie van ruim 20 kg per persoon genoemd.
De definitie van het KSV van consumptie is van een compleet andere orde dan geproduceerde suiker gedeeld door het aantal wereldburgers. We gooien wereldwijd kennelijk heel veel koekjes weg.

De argumenten dat na de Tweede Wereldoorlog de productie van alles steeg, met als voorbeeld de stijging van de productie en ook consumptie van varkensvlees per hoofd met 20 kg is eerder op te vatten als bevestiging dan als ontkenning.
De tabel betreffende de eieren is een bijzonder aardige variant. Er blijkt uit dat er enerzijds vlak na WO II rond de 100 eieren werden verbruikt tegenover vandaag rond de 200. Een verdubbeling en ondersteuning van mijn betoog. Maar bovenal wil het KSV met deze getallen laten zien dat productie en consumptie niet gelijk lopen. En dat klopt in dit geval. Het is het KSV aan te raden groot te denken, denk export. Alleen Duitsland is al goed voor 8 miljard eieren. Of dacht het KSV werkelijk dat de Nederlandse boer ruim 3 keer meer eieren op de markt brengt dan er worden geconsumeerd in welke vorm dan ook? Of zitten we allemaal aan de Zwarte Kip en gooien we dagelijks eieren op de kermis?

Gezondheidsraad niet overtuigend
Ik zie mij tevens gesteund door de opmerking van het KSV dat wij op precies dezelfde wijze (als het voorbeeld van suiker) geprogrammeerd zijn om chips te eten. Dat was nu ook exact mijn punt voor suiker. Goed dat we elkaar daarin vinden. De biochemische verslavingscomponent kwam gisteren ook nog even aan bod in Radar met hoogleraar van de Lelij. Daarmee wordt nu ook de biochemische onderbouwing van de verslaving duidelijker.

In mijn eerdere artikel heb ik bewust andere partijen buiten de discussie gehouden. Nu het KSV die wel inbrengt wil ik daar kort iets over constateren, waarbij ik wil benadrukken dat ik geen waardeoordeel uitspreek.
Het KDV onderhoudt een website suikerinfo.nl die op haar beurt nieuwsbrieven uitgeeft. In de redactieraad hebben personen zitting die lid zijn van commissies of genodigden in werkconferenties die aan de Gezondheidsraad adviezen uitbrengen over gezonde voeding. Deze personen zijn daar transparant in en hebben aangegeven dat zij, een uiteindelijk door de Suiker Unie betaalde, nevenactiviteit hebben. Maar daarmee is de schijn van subjectiviteit niet opgelost. Soms geven deze personen ook lezingen op een congres over suiker, waar zij een netwerkborrel hebben ter afsluiting. In de Yakult fabriek, die producten produceren, rijkelijk voorzien van toegevoegde suikers of glucose-fructose siroop.

De Gezondheidsraad is belangrijk. Ik acht haar leden hoog en ga er van uit dat ze alle integriteit en objectiviteit betrachten die menselijkerwijs mogelijk is. Haar leden en genodigden dienen mijns inziens boven elke schijn van belangenverstrengeling te staan. Maar ook dan zullen we, gezien de enorme economische belangen, naar transparantere vormen moeten met een betere toetsbaarheid en “second opinion” mogelijkheden voor buitenstaanders. Het is vaker gemeld op Foodlog. Er mag geen “old-boys” netwerk zijn of de schijn daarvan bestaan. Schermen met de Gezondheidsraad door het KSV heeft mij nog niet overtuigd.

Maak het verschil
Biobrandstof wordt in Europa gelimiteerd om goede landbouwgrond voor voedsel te borgen en niet verloren te laten gaan aan brandstof. Het is niet meer dan logisch om die duurzaamheidgedachte ook voor de verbouw van suiker te hanteren. Daarmee komt meer landbouwgrond beschikbaar voor gezonde voeding die noodzakelijk is voor mensen en waar een tekort aan dreigt. Suiker is geenszins noodzakelijk. Daar liggen ook kansen voor de Unilevers en Suiker Unies van deze wereld.

Bovenstaande is niemand te verwijten, het is de koers die tot nu toe nu eenmaal is gelopen en die we hebben laten lopen. Wat wel verwijtbaar zou zijn, is vast te houden aan wat was, in weerwil van de problemen die zichtbaar zijn en in weerwil van een vraag vanuit de maatschappij naar verandering. Gedreven te zijn door economische belangen en protectionisme. Neem de verantwoordelijkheid, zie de grote problemen waar de mens voor staat en behartig de toekomstbelangen van onze kinderen. Laten we elkaar daarin vinden en stap als bedrijven over op noodzakelijke gezonde voeding. Maak het verschil!

Krachtige mensen zoals voorheen de Noormannen, sterke natuurmensen zoals voorheen de Indianen, hebben het nooit nodig gehad. Wat mij betreft is suiker dan ook ouderwets en zoetsappig.

Fotocredits:Pinkalicious, uitsnede, Judy van der Velden
Dit artikel afdrukken