Lees ook
Wereldwijd werken wetenschappers aan het elektronisch maken van insecten. Dat kan door elektronica in levende insecten te implanteren. De Volkskrant schreef recent over elektronisch bestuurbare insecten die ons beter van dienst kunnen zijn. Het kan ook door eigenschappen van insecten te kopiëren in miniatuur-robotjes. Dat levert vliegende en kruipende robotjes op.

'Sticky gel'
De Japanse chemicus Eigiro Miyako ontwikkelde een minidrone die bloesem kan bestuiven. Kern van zijn toepassing is een ionische gel, die zodanig sticky is dat pollen eraan blijven plakken en op andere plaatsen weer afgegeven worden. Hij probeerde de gel uit op zowel levende insecten als op een 14,8 gram wegende standaard minidrone (42 bij 42mm met 4 propellertjes) van $100. Miyako ziet zijn minidrones als een mogelijke oplossing om het bestuivingsprobleem te ondervangen.

Het was moeilijk om de robotbestuivers zo precies te besturen dat ze de doelen raakten
Wereldvoedselproductie
Bestuivers spelen een belangrijke rol in de wereldvoedselproductie: 87 van de 115 belangrijkste landbouwgewassen worden door insecten bestoven. Maar het gaat niet goed met de bestuivers. Hoewel de meningen over de oorzaken van de achteruitgang uiteenlopen (bijensterfte, verlies van habitat, gewasbeschermingsmiddelen, monoculturen...), is de terugloop zelf inmiddels afdoende gedocumenteerd. In de VS brachten wetenschappers recent voor het eerst direct de mismatch tussen achteruitgang van bestuivers en de toenemende behoefte aan bestuivers in landbouwgebieden in kaart.

Prijskaartje
Miyako liet bij de presentatie van zijn minidrones weten dat zijn oplossing technisch werkt. Er hangt wel een flink prijskaartje aan: naar schatting kost het bestuiven met minidrones van alleen al de Amerikaanse appelbomen zo'n $880 miljoen.

Economisch belang
Dat lijkt veel. Maar de economische waarde van de bestuivers is ook niet gering. Het economisch belang van alle bestuivingsactiviteiten wereldwijd bedraagt zo'n $153 miljard per jaar. Voor Nederland zou het wegvallen van bestuivers een schadepost van €700 miljoen tot €1 miljard betekenen, berekende CLM. In de VS hebben we het over circa $15 miljard. Daar kun je heel wat minidrones voor in de lucht houden. Vergis je niet in de aantallen. Voor de amandelbestuiving in Californië worden jaarlijks 2 miljoen bijenkorven ingezet. In iedere korf huizen zo'n 10 tot 20.000 bijen. Die doen hun bestuivingswerk zonder enige aansturen helemaal vanzelf. Daar moet Miyako nog wat aan werken: "Het was moeilijk om de robotbestuivers zo precies te besturen dat ze de doelen raakten", geeft hij toe.

Los van de technische perfectionering speelt een heel andere vraag. De berekende waardes die ik zojuist citeerde, worden voor een groot deel niet afgerekend. Bijenhouders maken kosten voor hun insecten, maar wilde bestuivers doen ook mee. Ze dragen voor een minstens zo groot deel bij aan het economisch belang dat insecten hebben voor de wereldvoedselproductie. Niemand maakt een cent naar hen over, terwijl ze wel hun werk doen. Als boeren, tuinders en telers door het wegvallen van insecten die kosten wel moeten gaan afrekenen, komen de bedragen in een ander perspectief te staan.
Dit artikel afdrukken