Vanmiddag bracht Varkens in Nood nieuws naar buiten waaruit zou blijken dat Nederlandse varkenshouders jaarlijks tussen de twee en drie miljoen illegale biggen en varkens houden die niet in de statistieken voorkomen. "Dat betekent nóg minder bewegingsvrijheid en nóg meer mestvervuiling", schrijft Varkens in Nood. Een overzicht van verschillende statistieken onderbouwt de bewering.

'Gat klopt'
Onder de kop Miljoenen varkens meer gefokt in Nederland dan toegestaan brengt RTL een uitgebreide reportage over de cijfers van Varkens in Nood. Met een vraagteken kopt de Volkskrant iets meer ingehouden '2,3 miljoen spookvarkens in Nederland: grootschalige fraude door varkensboeren of slechte administratie?'

De Volkskrant laat Robert Hoste, dé onafhankelijke Nederlandse expert op het gebied van cijfers over de varkenshouderij in Nederland en de rest van de wereld, aan het woord. De krant schrijft: De Wageningse varkenseconoom Robert Hoste (Wageningen University & Research) zegt dat ‘het klopt dat er een gat van 2,3 miljoen varkens zit tussen de CBS-statistieken en de databestanden over bijvoorbeeld export- en importcijfers’. Maar hij vindt het erg tendentieus om dat louter toe te schrijven aan massale fraude. ‘Ik ken de sector goed, maar ik krijg geen signalen dat er massaal wordt gefraudeerd met zwarte varkens.’

RTL sprak eveneens met Hoste en met melkveehouderijkenner Frits van der Schans van het Culemborgse onderzoeks- en milieuadviesbureau CLM. RTL schrijft: "Het lijkt er op dat we 2,3 miljoen dieren meer produceren per jaar", zegt varkenseconoom Robert Hoste van de Wageningen Universiteit. "Dat er zes procent meer staarten in Nederland aanwezig zijn." De andere deskundige Frits van der Schans van het Centrum Landbouw en Milieu zegt dat de conclusie, dat er mogelijk meer varkens in Nederland worden gehouden dan toegestaan, door Varkens in Nood overtuigend wordt onderbouwd.


Grootschalige fraude 'weinig voorstelbaar'
In gesprek met Foodlog verklaart Hoste: "Onder mijn Europese vakgenoten is al jaren bekend dat er in heel Europa gaten zitten tussen de verschillende statistieken. Op basis van de Nederlandse cijfers die Varkens in Nood nu voor het eerst buiten expertkringen presenteert, blijkt dat de statistieken niet op elkaar aansluiten en dus tot niet kloppende vierkantstellingen leiden. Bij die conclusie houdt het ook op. De vraag of er sprake is van fraude, van falende registraties of juist van onvergelijkbare registraties is niet te beantwoorden zonder uit te zoeken wat er echt aan de hand is. Tot op heden is er nooit een opdrachtgever geweest die het wilde weten. Misschien is dit een goede aanleiding. Een jarenlang volgehouden fraude met miljoenen dieren, is weinig voorstelbaar. Dat ook fraude een deel van de cijfers verklaart, kan theoretisch niet worden uitgesloten. Het is echter voorbarig en onjuist om daar op voorhand van uit te gaan."

Naar aanleiding van de cijfers van Varkens in Nood wil Tweede Kamerlid Frank Futselaar (SP) dat minister Schouten van Landbouw binnen een maand alle varkens in Nederlandse stallen laat tellen. Hij gaat wel uit van fraude, maar ziet de boeren niet als schuldige. Zij zouden het slachtoffer zijn van 'een verrot systeem' dat hen te weinig laat verdienen en daardoor fraudedruk veroorzaakt.

Update, 23 januari, 11:00 uur: In reactie #4 vertelt ook Frits van der Schans (CLM) wat hij aan RTL heeft laten weten.
Dit artikel afdrukken