1 min
NRC-journaliste Martine Kamsma betaalde € 21,68 voor bijna 6 ons skrei. Ze vertelt hoe ze van de visboeren uitgelegd kreeg hoe het zit met die skrei en waarom die zo duur is. Maar die uitleg klopt niet.
Kamsma's tafelgenoot stelde een kritische vraag: "Maar hoe weet je zo zeker dat dit skrei is? Heb je een keurmerk gezien? Heb je ’m überhaupt vergeleken met kabeljauw?”
Want skrei is óók kabeljauw maar afkomstig van de Lofoten. Volgens deskundigen die Kamsma raadpleegt weet je dat het skrei is omdat hij nú te koop is: gewone kabeljauw zou nu 'zwanger zijn'; ‘kuitziek’ noemen vissers dat. Het vlees zou grauw en slap zijn en minder vlees op de graat hebben. Daarom moet je wel skrei nemen, vertelt Kamsma haar lezers met zoveel woorden.
Maar dat is pure marketingpraat. Skrei heet skrei omdat dat de naam is die de Noren aan de kabeljauw geven die in de wintermaanden bij de Lofoten arriveert om er te paaien (dus vol kuit). Het is een magere vis die vanuit het poolgebied is komen zwemmen naar zijn paaigronden bij de Lofoten en al zijn energie heeft gestoken in de vorming van hom en kuit. De Noren waren vanouds blij als de vis eindelijk weer gesignaleerd werd en noemden het dier skrei, 'zwerver'. Het was een buitenkansje voor de Noren. Extra vis in de winter.
Alle fraaie Lofotenverhalen en zwangerschapsverhalen zijn gewoon prijsopdrijvende kletskoek. In dit seizoen is er ook naast kabeljauw ook skrei te koop. Die moet gepromoot worden. Je hoeft je overigens geen zorgen te maken over de visstand. De skrei-visserij in Noorwegen is streng gereglementeerd. Van januari tot april mag er op gevist worden. Daarna niet meer.
Ondertussen ligt er bij mijn visboer op de markt gewoon 'blanke kabeljauwhaas' te koop. En skrei. Best wel een beetje bijzonder, omdat de aanvoer niet groot is en sjieke winkels en restaurants er graag mee dwepen. "Hoe weet je dat het skrei is?", vroeg ik. "Die heeft nog vel; zo krijg ik ze aangeleverd", was het antwoord prompt. Er stak ook nog een prikkertje in, maar dat had volgens de visboer niet veel te betekenen. Voor de foto legde hij een kabeljauwhaasje 'staart aan staart' met de mooi blanke skrei. Allebei mooie vis - en allebei even duur. In Den Oever werd gisteren alleen kabeljauw aangevoerd. Daar laten de kopers zich niet bedotten met zwangerschapsverhalen.
Dit artikel afdrukken
Want skrei is óók kabeljauw maar afkomstig van de Lofoten. Volgens deskundigen die Kamsma raadpleegt weet je dat het skrei is omdat hij nú te koop is: gewone kabeljauw zou nu 'zwanger zijn'; ‘kuitziek’ noemen vissers dat. Het vlees zou grauw en slap zijn en minder vlees op de graat hebben. Daarom moet je wel skrei nemen, vertelt Kamsma haar lezers met zoveel woorden.
Maar dat is pure marketingpraat. Skrei heet skrei omdat dat de naam is die de Noren aan de kabeljauw geven die in de wintermaanden bij de Lofoten arriveert om er te paaien (dus vol kuit). Het is een magere vis die vanuit het poolgebied is komen zwemmen naar zijn paaigronden bij de Lofoten en al zijn energie heeft gestoken in de vorming van hom en kuit. De Noren waren vanouds blij als de vis eindelijk weer gesignaleerd werd en noemden het dier skrei, 'zwerver'. Het was een buitenkansje voor de Noren. Extra vis in de winter.
Alle fraaie Lofotenverhalen en zwangerschapsverhalen zijn gewoon prijsopdrijvende kletskoek. In dit seizoen is er ook naast kabeljauw ook skrei te koop. Die moet gepromoot worden. Je hoeft je overigens geen zorgen te maken over de visstand. De skrei-visserij in Noorwegen is streng gereglementeerd. Van januari tot april mag er op gevist worden. Daarna niet meer.
Ondertussen ligt er bij mijn visboer op de markt gewoon 'blanke kabeljauwhaas' te koop. En skrei. Best wel een beetje bijzonder, omdat de aanvoer niet groot is en sjieke winkels en restaurants er graag mee dwepen. "Hoe weet je dat het skrei is?", vroeg ik. "Die heeft nog vel; zo krijg ik ze aangeleverd", was het antwoord prompt. Er stak ook nog een prikkertje in, maar dat had volgens de visboer niet veel te betekenen. Voor de foto legde hij een kabeljauwhaasje 'staart aan staart' met de mooi blanke skrei. Allebei mooie vis - en allebei even duur. In Den Oever werd gisteren alleen kabeljauw aangevoerd. Daar laten de kopers zich niet bedotten met zwangerschapsverhalen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 29 januari krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
Skrei eten is in Noorwegen een ritueel. Ik at ze op de 'juiste' manier op Aker Brygge in Oslo.
De vis wordt in zijn vel gegaard en opgediend samen met het gebakken tongetje, de apart gekookte lever en de kuit (zo is er toch wat vet). Dat alles bovendien overgoten met uitgebakken spekjes in gesmolten boter, gekookte aardappelen , gekookte wortelen, gehakte rauwe ajuin. Doorspoelen met aquavit.
Maar hier verkoopt men "haasjes". dat is uiteraard helemaal niet dezelfde "spirit"
Alweer vijf jaar gleden is het dat Menno Steketee over skrei schreef in de NRC. Geweldige journalist (overleden in 2015). Wist alles van wapens, bommen, legers en militaire strategieen, maar was niks te beroerd om zich ook in alledaagse kost te verdiepen
Steketee toen: 'Kleine vissersbootjes die zó in de brochure van het Noors Nationaal Verkeersbureau thuishoren, vangen skrei aan lange lijnen. Hun vlees zou witter zijn, malser dan van gewone kabeljauw. Skrei mag daarom iets meer kosten, maar dan heb je ook wat.
Het is een lamme marketingtruc, smalen tegenstanders: hang een rustiek verhaal op met dito kalenderplaatjes en hup, de consument tast dieper in de buidel. Kabeljauw is kabeljauw klinkt het, niemand proeft het verschil tussen die trekvissen en kabeljauwen die voor de kust scharrelen.
Maar wat is het nou? Ter opheldering gebeld met collega Eric Fokke die al lang op de Lofoten-eilanden woont. Skrei is echt geen handelsnaam, verzekert hij. Iedereen gebruikt de naam, deed dat altijd al. Maar, het verschil tussen standkabeljauwen en trekkabeljauwen is inderdaad lastig te zien en te proeven. Fokke: Eigenlijk zien wij het verschil het best aan de lever. Die van kustkabeljauwen bevat vaak parasieten, die van skrei is schoon.’
Ben het heel erg met Wouter eens. Was verantwoordelijk voor de communicatie over Noorse vis, waaronder Skrei, in Nederland.
Was daarvoor o.a. ook verschillende keren op de Lofoten o.a. met chef koks en journalisten. Iedereen mocht alles zien en vragen en een eigen mening vormen.
Er ging in Nederland van 2000 t/m 2008 voor zover ik weet geen enkele euro van de een naar de ander om een positief bericht te kopen.
Zou daarom graag willen weten wie er precies betaalde, aan wie en waarvoor.
De budgetten voor communicatie over (alle) Noorse vis in de Benelux waren beperkt.
Het promotiebudget van producten via de Bocuse d'Or wedstrijden (Noorse zalm, heilbot en Skrei in verschillende jaren) stond er volledig los van.
Een groot deel van de informatie over Skrei klopt. Behalve dat de vis slap zou zijn. Dat is echt niet het geval. Ik heb altijd begrepen dat de oorzaak de leeftijd van de vis is (gemiddeld 8 jaar oud).
Wat ik ook nog even mis: de Skrei visserij is een relatief kleinschalige visserij gebaseerd op jaarlijkse quota en de stand van de vispopulatie (er wordt al heel veel jaren in Noorwegen veel onderzoek naar gedaan).
Doel daarvan was en is de vispopulatie op peil te houden voor toekomstige generaties.
De Skrei visserij was een van de eerste gereglementeerde (duurzame) visserijen. Om o.a. dat verschil met andere winterkabeljauw uit het hoge noorden (bijv. IJsland) zichtbaar te maken, krijgt en kreeg Skrei een label.
Ander verschil: Skrei werd (en wordt, zag ik laatst nog bij een kwaliteitsgroothandel in vis) meestal geleverd zonder kop, waarbij de wangen en tong op verzoek los mee worden verpakt.
Tot slot.
Tenzij de situatie in 10 jaar erg is veranderd, ken ik de Noren als een volk dat in het algemeen zuinig is op de natuur.
Ik ben het nu eens niet eens met Klootwijk.
Ik ken de skrei van het Frans/Noorse marketingoffensief van 25 jaar geleden. Ik ben nog mee mogen gaan naar de Bocuse d'or in Lyon (Bocuse stond toen nog op zijn twee benen!) met de crème van de gastronomische pers. De Noren hadden hard betaald om de vis in de competitie te krijgen als opgelegd stuk. Altijd impressionant voor ambitieuse jonge koks. Elk jaar werd ik uitgenodigd in trendy restaurants rond Brussel om het skreiseizoen te openen, samen met (betaalde) Bekende Belgen en goeroe's uit Parijs. Ik heb altijd moeten vaststellen dat die vis niet goed was. Maar dat was in restaurantomstandigheden.
Om zeker te zijn vond ik skrei (all labels attached) bij een vishandelaar die neutraal stond tegenover het fenomeen. had waarschijnlijk geen geld gekregen. Hij gaf mij een hele vis mee om zelf te proberen. Ik heb een dikke moot opgezet in zout water zonder meer om niet beïnvloed te zijn door truukjes van de chef. Toen de haringwormen er kwamen uit gekropen heb ik het experiment stopgezet.
Mijn verslag verscheen in VISAKTUA.
Ik ben daarna nooit meer uitgenodigd door de Noorse vispromotie, de campagne is kort daarna trouwens uitgedoofd.
Wouter. Ik had 'principieel links' tussen haakjes moeten zetten...
Het feit is, dat ze zonder olie en gas een van de armere landen in Europa geweest zouden zijn.
De relatie Zweden (en Finnen) naar Noren, spreekt boekdelen.
Wat vis betreft, heb ik nooit begrepen, dat de grote hoeveelheden vis die in Bergen aangeland werden, resulteerden in zulke abnormale hoge prijzen per kilo voor consumenten.
Ik ben er veel geweest, en heb er vrienden gemaakt tot nu, maar zeker ook ervaren dat, vanuit een materieël-financieel overwicht, in bedrijven een zeker arrogantie je deel kan worden.
Minder grappig was, dat je bij een plant-visit hier, je ze gegarandeerd dronken hier van het vliegveld moest halen.
Privé, bij vrienden, komen ze los. Zeker na een glaasje Jubilee.
Kreeg ooit een paar kilo 'luubesil' (fonetisch) mee; gedroogde haring die aan rekken in boothuisjes hangt in de fjord hangt. Heerlijk.
Zo vers van de stok: ca. 20 uur later uitgepakt op de aanrecht in Biervliet. Hadden in de bagageruimte van het vliegtuig gezeten.
Helaas.
De gedroogde haringen liepen van de maden zowat van de aanrecht.
Terwijl ze daar in de zeelucht nog lang drogend goed blijven..
Skrei heb ik hier op de markt nog niet gezien.
ps. Vlieg nooit vrijdagnamiddag of zondagnamiddag naar Noorwegen. Niet vanuit/naar Amsterdam, Berlijn, Brussel of Parijs. Dan ontvluchten ze Noorwegen.