Vorige week maakt EU-vicevoorzitter Frans Timmermans het voorstel voor de vernieuwde Drinkwaterrichtlijn bekend. In één klap slaat hij daar drie vliegen mee: een volgende stap in zijn programma voor betere regelgeving binnen de EU, verbetering van de toegang tot schoon en gezond drinkwater én minder plastic.

Gratis kraanwater
Bij de bekendmaking van de vernieuwde richtlijn (hier vind je de hoofdlijnen) deed Timmermans een oproep aan horeca- en cateringbedrijven om gratis kraanwater te serveren én aan overheden om dat af te dwingen. "Misschien redeneer ik een beetje als een Hollander, maar mensen maken misschien andere keuzes wanneer ze weten wat het goedkoopst is, en dat het ongevaarlijk is voor de gezondheid," zegt hij in Knack. De lidstaten zijn straks verplicht aan te tonen dat zij meer publieke watertappunten installeren en ook bekend maken waar deze zich bevinden. Daar ontbreekt het namelijk nogal eens aan. Zelfs in landen waar het met de waterkwaliteit goed gesteld is kopen mensen daarom water in flessen, die vervolgens op de voortdurend groeiende plasticberg terecht komen.

Duidelijkheid
Betere toegang tot water is één speerpunt, veilig water is een tweede. Meer duidelijkheid moet het vertrouwen in de waterkwaliteit vergroten. Lidstaten moeten hun burgers informatie gaan verstrekken over de kwaliteit van het drinkwater en mogelijke gezondheidsrisico's, zoals legionella of chloor in het water. Daarbij mogen ze zich voortaan toespitsen op het aanpakken van specifieke, lokale situaties in plaats van een verplichte lijst af te werken. Een betere informatievoorziening zal naar verwachting de potentiële gezondheidsrisico's van 4% naar 1% terugdringen.
Meer transparantie moet ook inzichtelijk maken wat de grootste kostenposten van de drinkwatervoorziening zijn. Dat zou wel eens de echte eye opener van deze richtlijn kunnen blijken. In sommige landen blijkt een kwart van het publieke water weg te lekken door gebrekkige infrastructuren, schrijft Euractiv. Zoals de Romeinen afgelopen zomer nog merkten.


Minder plastic afval
Als Europeanen maar genoeg vertrouwen hebben in de kwaliteit van hun eigen drinkwater, zullen ze vanzelf minder flessenwater gaan drinken, denkt Timmermans. Daarmee kunnen ze een besparing van meer dan €600 miljoen op flessenwater realiseren en een reductie van het aantal plastic flessen met 17%. Dat sluit aan bij en versterkt de ook vorige maand door Timmermans bekend gemaakte EU Plastics Strategy van de Europese Commissie.

Maar geen mensenrecht
Iedereen blij, dus? Toch niet helemaal. In 2014 haalde het allereerste Europese burgerinitiatief Right2Water 1,6 miljoen handtekeningen op. Right2Water wilde afdwingen dat de toegang tot water als een mensenrecht beschouwd zou worden en dat binnen Europa de drinkwatervoorziening niet commercieel zou worden. De ondertekenaars krijgen nu deels hun zin. Van een mensenrecht is nog altijd geen sprake - 'om juridische redenen' - maar toegang tot water maakt wel onderdeel uit van de Europese pijler van sociale rechten. Nog altijd hebben 23 miljoen Europeanen geen toegang tot veilig drinkwater. Zij delen nog even niet mee in die rechten.
Dit artikel afdrukken