Scheten laten is heel gewoon, al kun je proberen er wat tegen te doen

Af en toe verschijnen artikelen over het fenomeen van de wind, ook in Nederlandse media. Medical News Today zet weer wat feiten op een rij.

Lucht in het maag-darmstelsel kan daar op 2 manieren gekomen zijn. Tijdens het eten, roken of drinken door een rietje kun je lucht inslikken. Zulk gas heet 'exogeen', het komt van buiten. Er is ook lucht 'van binnen'. Die endogene lucht wordt geproduceerd door de darmbacteriën tijdens het afbreken van voedsel. Of de lucht nu exo- of endogeen is, het moet er weer uit. Dat kan als een boertje via de mond, of via de darmen als wind.

Exogene lucht bestaat vrijwel alleen uit CO₂, stikstof en zuurstof en is dan ook niet verantwoordelijk voor de nare geurtjes die je associeert met een wind. Endogene gassen daarentegen bestaan voornamelijk uit waterstof, soms wat methaan, en kleine hoeveelheden van andere gassen zoals waterstofsulfide. Dit is het gas wat verantwoordelijk is voor die typische geur van een 'scheet'. Toch is maar 1% van de lucht die je lichaam verlaat 'vies'; de rest is vrijwel geurloos.

Veel van de gassen in je lichaam zijn afkomstig van niet-verteerbare koolhydraten zoals fructose, raffinose, sorbitol, vezels en een aantal zetmelen. Je lichaam kan die zelf niet afbreken. Dat doen de bacteriën in je darmen door middel van fermentatie. Dat veroorzaakt de gassen die een uitlaat nodig hebben.

Bonen, volkoren granen, asperges en broccoli zijn rijk aan de complexe suiker raffinose en veroorzaken meer endogeen gevormde gassen. Dat komt omdat mensen geen enzym hebben om raffinose af te breken; daarom is het voer voor je darmbacteriën.

Knoflook, uien, bloemkool en ook wijn en bier bevatten veel zwavel. Hoewel zwavelrijke producten, alcoholische dranken uitgezonderd, horen bij een gezond dieet, kunnen ze wel zorgen voor meer, en sterker ruikende scheten.

Veel lightproducten bevatten suikeralcoholen. Je lichaam verteert die niet volledig; juist dat zorgt voor de lagere energiewaarde. Dat staat tegenover dat ze wel gefermenteerd worden in je darmen en voor wat extra winderigheid kunnen zorgen.

Mannen en vrouwen van alle leeftijden laten even veel winden. Amerikaanse sociologen interviewden studenten over scheten en daaruit bleek wel dat mensen er verschillend mee om gaan. Zo zijn heteroseksuele vrouwen vaker bang dat mensen het horen en vies vinden. Heteroseksuele mannen vinden scheten overwegend grappig.

Mensen die het gênant vinden om te knetteren of stinken, kunnen, net als koeien, hun dieet zo aanpassen dat ze minder endogeen gas te produceren. Het FODMaP-dieet zou verlichting bieden omdat het je minder fermenteerbare stoffen binnen laat krijgen.