NRC Q brengt het verhaal van de Japanse onderzoeker Makoto Akashi. Hij heeft ontdekt dat de interne klok van lichaamscellen te reguleren valt met wat je ze te eten aanbiedt. Het hormoon insuline blijkt de prikkel voor de zogenaamde Zeitgeber, de knopjes waarmee ons interne uurwerk kan worden aangepast aan het natuurlijke licht van de plek waar we ons bevinden.

Oplossing voor jetlag
Niet alleen de 'hoofdklok' in onze hersenen maar ook perifere cellen blijken 'instelbaar' en bieden mogelijk een ingang om het hoofdmechanisme in onze hersenen op een andere tijd te zetten. Omdat de hoofdklok niet gemakkelijk te beïnvloeden is, zou dat een oplossing kunnen betekenen voor reizigers tussen sterk uiteenlopende tijdzônes.
De bekende jetlag zou er niet alleen aanzienlijk mee bekort, maar mogelijk ook door voorkomen kunnen worden.

Omdraaien ontbijt en avondeten
Tot nu toe richtten jetlag-onderzoeken zich voornamelijk op het bijstellen van de hoofdklok. Akashi wilde onderzoeken of het haalbaar is onze interne klok opnieuw in te stellen via de perifere cellen, bijvoorbeeld die in de lever die een rol spelen bij onze insuline-huishouding. Op basis van onderzoek op muizen stelt hij vast dat de perifere klokken met voeding te beïnvloeden zijn. Dat zou zelfs kunnen betekenen dat het lichaam kan worden voorbereid op een verschuiving in de tijd door alvast 's avonds ontbijt te eten (eieren met spek), en 's ochtends avondeten (een pastaschotel).

Akashi schakelde de werking van insuline bij zijn proefmuizen uit, en stelde ze vervolgens bloot aan een verschoven dag en nacht-ritme op basis van wat ze aten. Bij onbehandelde muizen schakelde het dag- en nachtritme in de lever binnen twee dagen om, bij behandelde muizen was dat na 4 dagen nog niet het geval.

Het onderzoek is verschenen in Cell.

Als het mechanisme ook werkt voor mensen, kunnen globetrotters voortaan hun jetlag wegeten.

NB: NRC Q doet net alsof er al vijf tips aan het onderzoek kunnen worden verbonden. Die zijn echter voor rekening van de krant.
Dit artikel afdrukken