1 min
Ik heb het nooit gehad op supermarkten. In mijn jonge jaren kon ik er nog mee weg, omdat je er zonder veel schuldgevoel proletarisch winkelen kon gaan. Maar sinds die supers ook bijv. Fairtrade zijn gaan verkopen (en een steeds belangrijker deel van de totale omzet van die producten aan de huisvrouw brengen) is het zelfs in "progressieve kringen" een "nono" geworden over de wantoestanden achter de distributiegiganten te durven spreken.
In de Engelse krant "The Telegraph" woedt al enkele dagen discussie over de rol die supermarkten spelen bij het uitpersen van de voedselproducent t.v.v. hun winstcijfers.
A watchdog with legal powers to stop the exploitation of farmers and other small suppliers by the UK's biggest supermarkets should be created as soon as possible, a high-profile group of MPs, pressure groups and think tanks said this weekend.
Dit soort thema's ontlokt op Foodlog veelal weinig enthousiasme of reacties. Zijn wij nederdietschen te beschaafd? Of is de nood hier minder groot dan in de UK?
Dit had overigens de vrijdaggrap kunnen zijn (en deze keer een goeie...) : In the Eighties a joke used to do the rounds of food manufacturers: "What is the difference between a member of J Sainsbury's buying team and a terrorist?" Answer: "You can negotiate with a terrorist."
Komt ook uit de Telegraph. Hier het volledige artikel: "Suppliers suffer from supermarket price cuts". Het prentje hierboven haalde ik daar.
In België is Hasselaar én ex-NAVO secretaris-generaal Willy Claes enkele maanden geleden lid geworden van de Raad van Bestuur van Carrefour. FOOD WARS! De term komt van de Britse hoogleraar Tim Lang en lijkt hier meer dan op zijn plaats.
UPDATE (zaterdag 8/9/07):
Ik heb mijn licht opgestoken over wat die eindprijs voor de aardbeienteler betekent.
Je vindt de bevindingen onder 'meer'.
Voor alle duidelijkheid, dit zijn cijfers voor Vlaanderen, zoals bij elkaar gebracht door het Vlaams Informatiecentrum over Land- en Tuinbouw
Evolutie van de prijs aan producent voor de voornaamste fruitteelten, euro per kg, 1998-2004
Gemiddelde financiële resultaten van de gespecialiseerde tuinbouwbedrijven, 2001-2003
Structuur van de kosten per ha voor de fruitbedrijven, 2003
Conclusie: De toegerekende lonen van de familiale arbeidskrachten maakten 25% uit van de totale kosten. Dus, wanneer je de prent bij het hoofdartikel bekijkt, vergallopeer je niet aan wat daar geschreven staat bij wat aan de boer wordt uitbetaald. Uiteindelijk blijft daarvan slechts een kwart bij het gezin. Dat laatste is heel belangrijk. Het gaat hier niet om het loon van één persoon. Tel daar nog eens de belastingen etc... vanaf.
Een bevriende boer is er na enkele jaren in ieder geval mee gestopt aardbeien te telen.
Op 5 mei krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Steven, bravo voor je cijfers, maar je moet nog verder op zoek. Hier staat niet meer (maar ook niet minder) dan het feit dat in België 25% van de inkoopprijs van de retail (waarschijnlijk, doch marginaal vervuild door eventuele huisverkopen) wordt bepaald door arbeidskosten. Dat is niet zo'n raar gegeven de kapitaalintensiteit van een sector die gebruik maakt van dure grond en machinerieën (die arbeid hebben vervangen). Sterker nog, als er veel meer geld voor arbeid overbleef, zouden de inkomsten per hoofd dramatisch lager zijn. In graan zullen de arbeidskosten waarschijnlijk nog veel lager zijn en die van kapitaalgoederen hoger.
Om het onrecht waarover je in je post schrijft aan te tonen, moet je aantonen dat het aandeel van de teler in de eindprijs te laag is. Hoeveel van de Euro die je als consument betaalt, komt in de zak van de teler. Vervolgens is de vraag of de teler redelijk wordt betaald voor de arbeidsuren die hij draait en het risico dat hij - m.n. ook vanwege de kapitaalintensiteit van zijn bedrijf - loopt.
Als ik het aardbeienplaarje boven je oorspronkelijke post zie, word ik echt blij voor de teler. Kijk maar naar mijn verwijzing hierboven naar de aardappelbranche (waar je verdeelstaafjes van de strijkstok over de totale handelsketen vindt). Vandaar mijn eerste reactie.
UPDATE: Prijs bakje aardbeien - wat blijft bij de boer?
Excuses voor de late reactie, maar mijn werkzaamheden bestaan vooral uit niet achter de PC te zitten.
Ja, dat plaatje... Die prijsvorming. Als ik één ding geleerd heb, is dat niemand lijkt te weten wat nu eigenlijk een eerlijke prijs is. Dat vind ik bedroevend. We weten wat een brood mag kosten, we weten wat een geode leerkracht de gemeenschap moet kosten. Maar de diensten van de landbouwer, daar kan niemand een prijs op plakken??? Kom nou!
Hetzelfde geldt voor het meest wervende punt geweest van het Fairtrade-verhaal. Maar de Max Havelaar-prijs is vooral het verschil tussen over kop gaan of kunnen volhouden. Eigenlijk is dat geen alternatief. In zekere zin kan ik dus in de tegenargumenten komen van tegenstanders van Fairtrade, die beweren dat het om niet meer gaat dan een andere vorm van subsidiëring. Wat ze er dan wel zouden moeten bij vertellen, is dat zoals het nu gaat het, echt niet verder mag.
Vraag ik een boer hier om wat een eerlijke prijs zou moeten zijn, dan krijg ik zelden een cijfer.
De prijzen worden hier bepaald door de veilingen. Ik vrees dat de gemiddelde boer hier - net zoals zijn collega's in het Zuiden - zich nauwelijks bewust is van wat de waarde van zijn product nu feitelijk is.
Wat ik weet van een futiboer hier in Hasselt, is dat hij gestopt is met aardbeien en enkel voor peren en appels gaat. Vooral de wispelturigheid van de prijs bleek een probleem. In Hamont-Achel is een heuse voltijds aardbeieneteler lid van de trekkersgroep FairTradeGemeente. Ik probeer om een reactie bij hem.
Aiko, erg bedankt voor de link! Kende het niet. Als ik het artikeltje mag geloven, wordt Foodlog echt gelezen... :-)
Ailko maakt me er net op attent: uwsupermarkt.nl pakt het onderwerp ook op.
Maar nou wil ik ook de echte cijfers kennen, want die aardbei is niet zo'n vreselijk schandaal, terwijl ik me van alles kan voorstellen bij de wel degelijk gehanteerde machtspraktijken van supers.
OK, ik zit natuurlijk weer eens terpentijn te pissen over uitgerekend zo'n plaatje bij dit onderwerp. Wat feitelijker dus.
Omdat jullie in Belgie al zo lang actief zijn met lokale fair trade, hebben jullie cijfers over schrijnende misstanden? Hoe zien de verbeteringen die fair trade gemeenten weten te bereiken in de inkomenspositie van telers en boeren eruit? Welke consequenties heeft dat voor de prijs die de consument betaalt?