‘Rijstwafeltjes geen probleem voor baby’s, als je maar varieert’

Op zaterdag 2 december kwam voedselwaakhond foodwatch met een persbericht. In 6 van de 24 onderzochte Nederlandse rijstproducten voor baby's bleek een hoger gehalte anorganisch arsenicum gemeten dan wettelijk is toegestaan. Het persbericht schrijft: De hoge gehaltes zijn gevonden in een steekproef van rijstwafels en rijstebloem. Anorganisch arsenicum kan ernstige gezondheidsschade veroorzaken, zoals kanker, ontwikkelingsstoornissen en hart- en vaatziekten. Veel rijstproducten zijn ermee besmet. Het Voedingscentrum adviseert vanwege de giftigheid al om niet dagelijks rijstproducten aan baby’s te geven. Dit voedingsadvies is amper bekend en een producent als Bambix suggereert juist dat je “je kindje in de ochtend en in de avond” haar rijstproducten kan geven. De NVWA zegt desgevraagd niet op te kunnen treden tegen de gevonden overschrijdingen van de wettelijke norm omdat een onnauwkeurigheidsmarge bij metingen wordt aangehouden van 20%.

'Bangmakerij'
Het bericht werd onder meer overgenomen door de NOS en RTL. Op de Facebookpagina van RTL ging de commentaren al snel los. Paniek bij rijstepap- en -wafels voerende ouders. Er werd schande gesproken van de - met naam en toenaam genoemde - producenten, waaronder zich zelfs een biologische producent bleek te bevinden. Onder de reageerders mengde zich voedingsdeskundige Liesbeth Oerlemans. Zij toonde zich gepikeerd. "Houd toch eens op met het verspreiden van paniekberichten van Foodwatch die geen enkel benul heeft van voedselveiligheid (en wel van het bewerken van media die daar steeds weer intrapt). Met mensen bang maken help je niemand", zei ze.

De NVWA reageerde koel en feitelijk. De toezichthouder laat in een bericht aan het publiek weten: De NVWA heeft tot nu toe geen indicatie dat de wettelijke limiet wordt overschreden.

Foodwatch heeft de producten laten testen door een gespecialiseerde arsenicumonderzoeker, aan wiens onderzoek ook Foodlog al eens aandacht besteedde. De aangetroffen waarden varieerden tussen de 0,028 en 0,117 mg/kg. De wettelijke limiet aan de hoeveelheid anorganisch arsenicum dat in de ingrediënten voor babyvoeding mag zitten, ligt op 0,1 mg/kg aldus foodwatch.

De NVWA liet verder weten: "De gehaltes die foodwatch vindt in monsters waar de wettelijke limiet wordt overschreden liggen niet heel ver boven de maximum-limiet. De NVWA zou bij dergelijke gehaltes niet handhavend kunnen optreden, omdat de NVWA rekening moet houden met meetonzekerheid (in dit geval 20%)." Wel geeft de toezichthouder aan de inspecties "op het proces van grondstofinkoop bij de bedrijven die rijstproducten voor kinderen produceren" in 2018 voort te zetten en, indien nodig, handhavend op te treden.

Ook de NOS hield het hoofd koel en kopte enkele uren na het eerste bericht "waarom baby's best een rijstwafeltje mogen oppeuzelen." Iedere dag? Van het Voedingscentrum moeten ouders variëren. Dus niet iedere dag rijst en rijstwafels. Op dat punt krijgt foodwatch wel een beetje gelijk. Die schreef namelijk: Op de onderzochte verpakkingen van de rijstebloem en rijstwafeltjes voor baby’s en peuters is de waarschuwing om rijstproducten met mate aan baby’s en peuters te geven, ook niet opgenomen. Sterker nog, met marketingleuzen op de verpakking als “Bambix rijstebloem kan je je kindje in de ochtend en in de avond geven” worden ouders op het verkeerde been gezet.