Ingrid Lubbers, promovenda bij de groep Bodembiologie en biologische bodemkwaliteit van Wageningen University voerde samen met collega-onderzoekers van het Trinity College Dublin, de University of California in Davis en het International Center for Tropical Agriculture in Cali, Colombia een metastudie uit naar de invloed van regenwormen op de nettoproductie van twee broeikasgassen: lachgas (N2O) en kooldioxide (CO2) en wat ze doen met organische koolstof in de bodem. De resultaten zijn schrikbarend. Wageningen UR rapporteert erover.

Het blijkt dat regenwormen de uitstoot van koolzuurgas vanuit de bodem met 33% doen toenemen, en van lachgas met maar liefst 42%. Aan het gehalte organisch materiaal (koolstof) in de bodem doen de regenwormen niets.

Wat de regenwormen wel doen, is het mengen van organische plantenresten door de bodem. Die resten worden daardoor gemakkelijker afgebroken en daarbij komt CO2 vrij. Het spijsverteringssysteem van de regenwormen bevat daarnaast veel micro-organismen die de lachgas-producerende bacteriën aan het werk zetten. Door de gangen die de wormen maken kan dat lachgas gemakkelijk uit de bodem ontsnappen voor het daar wordt omgezet in het onschadelijke stikstofgas. Als er in de bodem veel organische koolstof aanwezig is - en dat is op landbouwgronden het geval, vooral ten gevolge van (kunst)bemesting - is de uitstoot aan lachgas het hoogst.

Promotor Jan Willem van Groenigen zegt in het WUR-bericht: “Bodems zijn een sterspeler in het klimaatverhaal. Er zit meer koolstof in organische vorm in de bodem dan als kooldioxide in de atmosfeer.” Daardoor zouden relatief kleine veranderingen in de broeikasgasbalans van de bodem grote gevolgen kunnen hebben voor de klimaatsverandering waar we mee te maken hebben. “Het is ironisch dat regenwormen, die we in de duurzame landbouw trachten te bevorderen omdat ze goed zijn voor de bodemvruchtbaarheid, tegelijkertijd een ongewild effect hebben op de uitstoot van broeikasgassen," stelt van Groeningen.

Ingrid Lubbers besluit daarom “we hebben vooral meer lange termijn experimenten, en experimenten met groeiende planten nodig voor we weten in hoeverre wereldwijde verworming leidt tot wereldwijde verwarming”.

Gunnen we de wormen tot die tijd het voordeel van de twijfel of maken we ze alvast dood uit naam van de uitstootreductie?

Fotocredits: Compost with earthworms, Sustainable sanitation
Dit artikel afdrukken