Sluitend bewijs of koffie goed of slecht voor ons is, is er niet. Aan de ene kant zijn er studies die aantonen dat het drinken van koffie niet goed is voor het hart (verhoogd cholesterol en bloeddruk), aan de andere kant zijn er studies die suggereren dat koffie het hart bescherming biedt.
3 tot 5 koppen
Coronaire hartziekten zijn de meest voorkomende hart- en vaatziekten in Nederland. Het zijn aandoeningen die worden veroorzaakt door vernauwingen in de kransslagaders, een gevolg van de aanwezigheid van calcium in de slagaders wat tot slagaderverkalking leidt.
Het Koreaanse onderzoek scande de kransslagaders van meer dan 25.000 werknemers op de aanwezigheid van calcium. Geen van de werknemers had vooraf uiterlijke tekenen van hart- en vaatziekten. Eén op de tien werknemers had zichtbare kalkaanslag op de scans. De onderzoekers vergeleken de scanresultaten met de door de proefpersonen zelf opgegeven dagelijkse consumptie van koffie. Ze hielden rekening met de invloed die andere potentiële hart risicofactoren daar op kunnen hebben zoals roken, lichaamsbeweging en een familiale voorgeschiedenis van hartproblemen. Na correctie voor die factoren bleek dat de consumptie van een matige hoeveelheid koffie, 3 - 5 koppen der dag, lijkt te zorgen voor minder kalkaanslag op de kransslagaders dan bij werknemers die meer of juist helemaal geen koffie dronken.
Andere leefgewoontes
Het betreft een studie uitgevoerd onder de Zuid-Koreaanse bevolking, een bevolking die andere voeding en leefgewoontes hebben. De resultaten zijn hierdoor niet zomaar toepasbaar op Europeanen of de Nederlandse bevolking. Wel laat de studie een duidelijk verband zien dat zodanig significant is dat meer onderzoek gerechtvaardigd is om de bevindingen te bevestigen en te begrijpen wat de reden van het verband is. Op de
BBC bepleiten de onderzoekers dan ook het vrijmaken van meer middelen om dat te kunnen uitvoeren.
Fotocredits: ‘for the love of coffee’ Ira Gelb
Op 8 oktober krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Indien -waar ik vooralsnog van uitga- #2 een juiste voorstelling van zaken geeft, snap ik -waar de auteur zelf terecht zo'n hevig onderscheid maakt tussen bestrijden en voorkomen- dat op voorwaarde dat "bestrijden doe je alleen met vitaminen" moet zijn "het voorkomen (van hartaandoeningen) doe je alleen met vitaminen (en mineralen)". In het bijzonder gaat het dan om vitamine C.
Verder dunkt me dat "de belangrijkste reden waarom die geen hartaanvallen krijgen (paar uitzonderingen) is dat de meesten zelf in hun lichaam vitamine C produceren" moet zijn "de belangrijkste oorzaak..." (Bedoeld met "de meesten" is juist niet de mens maar wel de meeste dieren; overigens schrijft ook Kris Verburgh aanhoudend dat iets de reden is waar het kennelijk de oorzaak is).
Belangrijk is natuurlijk of dit aanbevelen -want daar komt de bijdrage onder #3 op neer- van vooral toch maar vitaminen C in te nemen (vooralsnog, veronderstel ik, uit natuurlijke bron, uit fruit dus) uit de orthomoluculaire -niet te vertrouwen- hoek komt, of niet. In het algemeen komt het erop neer dat voeding vooral geen "lege calorieen" moet bevatten, dat wil zeggen vooral wel allerlei micronutridienten (zodat je zelfs bij calorie-restrictie voldoende daarvan naar binnen krijgt), maar dat wisten we al. Wat we nog niet weten, en ook moeilijk te weten zullen komen, is welke keuze van fruit of van superfoods -veel superfood is een of ander fruit- de meest aanbevelenswaardige is. Dat zal per persoon en de situatie waarin deze zich bevindt verschillen. Hij kan wel, ik noem maar wat, te weinig potassium in zijn bloed hebben (en daardoor aan spierpijnen lijden).
Altijd alleen maar bang te zijn te weinig vitamine C te hebben ingenomen, lijkt me een eenzijdige en zelfs een onzinnige benadering. Altijd maar bang te zijn te weinig fruit te hebben gegeten ook. Daar zou je op enige duur wel eens een te hoge suikerinname (namelijk te veel fructose, een -zacht gezegd- niet helemaal onschuldig stofje) aan kunnen overhouden en helemaal geen extra hoog vitaminegehalte in je bloed of waar in je lichaam dan ook, want deze in water oplosbare vitamine daarvan gaat het overschot letterlijk in de afwatering.
Misschien weet iemand een natuurlijk voedingsmiddel zonder suiker (en zonder koolhydaten) maar met wel met een belangrijk vitamine C gehalte (op het gevaar af dat dit 'belangrijke' vitamine-C gehalte nergens goed voor is). In ieder geval: de dieetkoffie die ik gebruik is wel zonder suiker (en heel koolhydraatbeperkt) en ik voeg ook geen suiker toe, maar die koffie bevat geen vitamine C.
Of nu koffie de zogenoemde slagaderverkalking (of gewoon de vervetting van je aderen) bestrijdt dan wel voorkomt of niet, het blijft staan dat -in ieder geval als je hartvaten nog gezond zijn- een matig koffiegebruik (zonder suiker) op zijn minst geen kwaad kan. Tsja, en daarnaast veel, maar niet overdreven veel, fruit consumeren ook niet.
Opvallende zinsnede hierboven: “. . . een gevolg van de aanwezigheid van calcium in de slagaders wat tot slagaderverkalking leidt. ”Wat een stuitend simplisme. En dat ‘bestrijden’ met koffie is te belachelijk voor woorden. Je moet het niet bestrijden maar juist voorkomen, bestrijden doe je alleen met vitaminen, mineralen die in goed eten zitten.
Calcium en cholesterol horen in het bloed om te worden getransporteerd naar de gebieden die het nodig hebben. Het slaat alleen neer bij mensen die chronisch te weinig noodzakelijke microvoedingsstoffen binnenkrijgen.
Volgens de WHO overlijden er jaarlijks zo’n 12.000.000 mensen aan de gevolgen van hartaanvallen en herseninfarcten. Terwijl cardiovasculaire aandoeningen tot een van ’s werelds meest voorkomende aandoeningen van de menselijke soort zijn uitgegroeid is het toch wel opmerkelijk dat het in de dierenwereld een onbekend fenomeen is. De belangrijkste reden waarom die geen hartaanvallen krijgen (paar uitzonderingen) is dat de meesten zelf in hun lichaam vitamine C produceren. De dagelijkse vitamine C productie loopt uiteen van 1000 mg tot wel 20.000 mg. Vitamine C is het cement van de aderwanden, en optimale hoeveelheden vitamine C stabiliseren de aders. Wij produceren geen molecuul vitamine C. Onze verre voorouders verloren deze gave doordat het enzym, dat noodzakelijk was om glucose om te zetten in vitamine C, niet langer meer werkte.
Deze verandering in de genen van onze voorouders had duizenden generaties lang geen directe gevolgen. Hun dieet hing af van vnl. plantaardige voeding als graan, fruit en groenten, die meer dan het dagelijks benodigde minimum aan vitaminen leverden. Voedingsgewoonten en voedselkwaliteit en de dagelijkse inname hoeveelheid van vitaminen is in de afgelopen eeuw aanmerkelijk veranderd. In deze tijd krijgen de meesten via hun dieet onvoldoende vitaminen binnen. Optimale inname van vitamine C leidt tot een optimale aanmaak en het functioneren van collageen moleculen. Stabiele bloedvatwanden staan niet toe dat er zich atherosclerotische ’plaque’ op afzet die tot vernauwing kan leiden. Optimale beschikbaarheid van vitamine C in hun lichaam is de reden warom dieren geen hartaanvallen krijgen. Volgevreten beren in hun winterslaap hebben een totaal cholesterol niveau van zo’n 10 mmol. In het voorjaar zijn de aderwanden nog volkomen strak en schoon.
Chronisch vitamine C tekort leidt tot miljoenen kleine beschadigingen en scheurtjes in de aders, in het bijzonder in de coronaire aderen. Deze worden het meest belast omdat ze door de pompwerking van het hart voortdurend wisselend plat en vol zijn. Meer dan 1000.000 keer per dag, zoals een tuinslang waar voortdurend op getrapt wordt. Cholesterol heeft ook een reparatiefunctie en doet dat door de beschadigingen op te vullen. Blijft het vitamine C niveau in het bloed op een chronisch subniveau dan blijven cholesterol- en ook calciumresten zich stapelen en wordt de doorstroming uiteindelijk steeds minder of schiet er een propje van los die ergens anders in de bloedbaan de zaak blokkeert. Het moge hierdoor duidelijk zijn dat cholesterol niveau’s niet de oorzaak van CVA zijn maar het gevolg van een onderliggend probleem. De medische wereld kijkt weg. Is daar totaal niet in geinteresseerd want aan niet gepatenteerde voedingsstoffen valt veel minder te verdienen.
Ik houd het voorlopig op het advies van Kris Verburgh in zijn "zandloper". Kris gaat uit van de relevante onderzoeken (de onderzoeken met wat hij noemt "inpact" of te wel -door mij dat woord zo vertaald- die betrouwbaar zijn). Echter: er zijn inmiddels nieuwe onderzoeken gedaan (zoals het bovenstaand vermelde) en het onderwerp is -kennelijk- nog lang niet uitgeput. Kris vermeldde al dat hoe je met je hart er voor staat van invloed is op de aan te bevelen hoeveelheid dagelijkse koffie. Ik lees nu dat je al kalkaanslag op je kransslagaders kunt hebben zonder dat te weten, hetgeen dus een reden is om die kalkaanslag te meten al heb je (nog) geen hartklachten; vooral als je dat niet doet blijft het vooralsnog een moeilijk te beantwoorden vraag hoeveel (of hoe weinig) koffie voor jou het optimum is. Overigens: is die kalk wel letterlijk kalk? Aderverkalking is dacht ik een aanslag die veroorzaakt wordt door de suiker in je bloed.
Suiker is plakkerig en plakt aan suiker en aan wat er zoal nog meer in je bloed ronddrijft (zoals eiwitsubstanties en vetbestanddelen) en -op ongelegen plekken- plakt het aan je bloedvaatwanden, en aan (ondermeer gehoor- of gezichts)zenuwuiteiden (slecht horen of zien is dan ook een nogal eens voorkomend ouderdomskwaal).
Zoals bijna altijd willen ook deze onderzoekers nog meer onderzoek uitvoeren. Meer weet-willen-hebben-van is in ieder geval beter dan welk vooroordeel dan ook. De zevendedagadventisten hebben ten aanzien van koffie wel een vooroordeel, en hebben zichzichzelf de koffie (evenals de alcohol) verboden. Het is een bevolkingsgroep die gemiddeld gezonder is dan de rest van de (Amerikaanmse) bevolking. Maar dat zou wel eens heel wat meer kunnen liggen aan hun non-alcoholgebruik dan aan hun non-koffiegebruik (en dan is er nog heel wat meer aan de Amerikaanse -ook de Nederlandse- voeding dat anders en beter kan). Dat het drinken van alcohol -ook weinig alcohol- puur slecht is, is inmiddels wel een paal die boven water is gekomen. Met zich daarvan te onthouden scoren de zevendedagsadventisten dus, maar ook met hun onthouding van koffie? Overigens: ik drink oploskoffie -vrij van suiker en van melk- van een bepaald merk waarvan ik -ik woon in een buitenland- niet weet of dat merk in NL verkrijgbaar is. Dat -dat drinken van die koffie- op aanbeveling van een geraadpleegde hartspecialiste (die over mijn te nemen dosis Warfarin -tegen trombose- waakt). Ze schreef mij ook potassiumhoudenden vruchten voor na gemeten te laten hebben dat het potassiumgehalte in mijn bloed te laag was. (Door meten tot weten, zoals Kamerling Onnes al zei; potassium=KCl). Zij bleek ook te weten van Kris Verburgh; een in het engels geschreven publicatie van hem was haar niet ontgaan. Het bestaat dus wel dat -buitenlandse- artsen naar je voeding kijken en voedingsadviezen geven. Daar mankeert het in NL nogal eens aan; daar komt het zelfs voor dat een arts niet van Kris Verburgh's "hourglass" WIL weten (en zich wel met het overgewicht van zijn patienten bemoeit).
Nog een puntje: drink je tweede (of derde, of in ieder geval je laatste) kopje niet later dan midden op de middag. Mijn specialiste meldde mij dat als je nog 'savonds (of laat in de middag) je koffie drinkt je daar slechter van slaapt. Je merkt daar zelf direct niets van maar -ja weer door meten tot weten- dat is wel geconstateerd met behulp van aperatuur die meet hoe je slaap verloopt.