Rabobank heeft een nieuwe visie. Geen geld meer lenen aan agrarisch ondernemers, maar de landbouw gaan sturen. Dat sturen betekent: local for local produceren en - dan natuurlijk ook - zoals de locals het willen en ervoor willen betalen.
Van de bank hoeft niet zo local als ze het bijvoorbeeld bij Slow Food willen. Geen 10 tot 80 kilometer in de omtrek, maar tot 800. Op Nieuwe Oogst licht directeur Carin van Huët de visie nader toe in gesprek met Esther de Snoo.
Dat sluit nagenoeg naadloos aan bij de denkwereld van Sicco Mansholt, de beroemde eerste 'Eurocommissaris' en na-oorlogse Nederlandse minister van Landbouw. Hoewel hij bekend staat als de man die de melk- en wijnplassen en boterbergen veroorzaakte door opkoopregelingen, had hij vanuit zijn inspiratoren - de conservatieve en protectionistische Franse landbouwminister Jules Méline (1838-1925) en de progressieve Amerikaanse New Dealer Henry A. Wallace (1888-1965) - iets anders in zijn hoofd dat in het politieke spel en de context na de Tweede Wereldoorlog verwaterde. Zie Nederland als een agrarische provincie van Duitsland en stem daar je productievolumes op af; dat land is immers veruit de belangrijkste klant van onze boeren en was dat in zijn tijd nog veel meer dan nu.
Ook restproducten mogen verder weg verkocht worden; denk aan varkensoren en -pootjes, die wij niet eten maar de Chinezen wel. Wel moet het uit zijn met de halve varkenskarkassen naar China en de export van paprika's, tomaten en bloemen per vliegtuig. Daar moeten we hoogwaardige technologie voor verkopen, waarmee die producten elders geteeld kunnen worden. De visie van de bank sluit aan bij de gedachten van de Zuid-Hollandse gedeputeerde voor Landbouw, Adri Bom (CDA). In een gesprek liet ze eind juli weten dat Nederlandse tuinbouwondernemers de straal van hun afzetgebied vanuit Nederland moeten beperken, maar dat het tuinbouwcluster als geheel moet inzetten op wereldwijde export van technologie en de kennis die daarin verwerkt is.
Oude visie nieuw geboren
Een oude visie is nieuw geboren en aangepast aan de 21e eeuw. Nu echter met de bank in plaats van een regeringscentrum aan het stuur. Als vanouds is de gedachte dat de boeren moeten volgen. En juist die verzetten zich sinds de protesten van 1 oktober 2019 op het Malieveld nogal tegen beleidsmakers die het lot van de gemiddelde boer er in de afgelopen decennia niet beter op hebben gemaakt. In reacties op boerensites zijn al kritische geluiden te horen. Rabobank zal in ieder geval rekening moeten houden met deze vraag: wat vinden de buurlanden van deze visie? Zonder hun hulp, lukt het immers niet als je van bovenaf wilt gaan sturen. En ook die landen hebben boeren in problemen die graag hun afzetmarkten wat beter afgezekerd zouden hebben. Vanuit dat licht zitten ze niet te wachten op onze 'lokale' bulkproducten met hogere eisen. Die willen ze immers ook zelf kunnen maken en er iets aan verdienen.
Dit artikel afdrukken
Dat sluit nagenoeg naadloos aan bij de denkwereld van Sicco Mansholt, de beroemde eerste 'Eurocommissaris' en na-oorlogse Nederlandse minister van Landbouw. Hoewel hij bekend staat als de man die de melk- en wijnplassen en boterbergen veroorzaakte door opkoopregelingen, had hij vanuit zijn inspiratoren - de conservatieve en protectionistische Franse landbouwminister Jules Méline (1838-1925) en de progressieve Amerikaanse New Dealer Henry A. Wallace (1888-1965) - iets anders in zijn hoofd dat in het politieke spel en de context na de Tweede Wereldoorlog verwaterde. Zie Nederland als een agrarische provincie van Duitsland en stem daar je productievolumes op af; dat land is immers veruit de belangrijkste klant van onze boeren en was dat in zijn tijd nog veel meer dan nu.
Rabobank zal in ieder geval rekening moeten houden met deze vraag: wat vinden de buurlanden van deze visie? Zonder hun hulp, lukt het immers niet als je van bovenaf wilt gaan sturenRicht het land daarnaast in, zegt ook Rabobank, op export naar Engeland, België, Denemarken en Frankrijk maar niet zoveel dat de prijzen onder kostprijs zakken. Naar de rest van de wereld mogen wel de 'hoogwaardige' producten, zoals pootaardappelen, tomaten- en slazaad, geïntegreerde teeltsystemen, drones die natuurlijke bestrijders op precies de goede plek in het veld of de kas loslaten, sperma voor efficiënt groeiende varkens en dito pluimvee-genetica.
Ook restproducten mogen verder weg verkocht worden; denk aan varkensoren en -pootjes, die wij niet eten maar de Chinezen wel. Wel moet het uit zijn met de halve varkenskarkassen naar China en de export van paprika's, tomaten en bloemen per vliegtuig. Daar moeten we hoogwaardige technologie voor verkopen, waarmee die producten elders geteeld kunnen worden. De visie van de bank sluit aan bij de gedachten van de Zuid-Hollandse gedeputeerde voor Landbouw, Adri Bom (CDA). In een gesprek liet ze eind juli weten dat Nederlandse tuinbouwondernemers de straal van hun afzetgebied vanuit Nederland moeten beperken, maar dat het tuinbouwcluster als geheel moet inzetten op wereldwijde export van technologie en de kennis die daarin verwerkt is.
Oude visie nieuw geboren
Een oude visie is nieuw geboren en aangepast aan de 21e eeuw. Nu echter met de bank in plaats van een regeringscentrum aan het stuur. Als vanouds is de gedachte dat de boeren moeten volgen. En juist die verzetten zich sinds de protesten van 1 oktober 2019 op het Malieveld nogal tegen beleidsmakers die het lot van de gemiddelde boer er in de afgelopen decennia niet beter op hebben gemaakt. In reacties op boerensites zijn al kritische geluiden te horen. Rabobank zal in ieder geval rekening moeten houden met deze vraag: wat vinden de buurlanden van deze visie? Zonder hun hulp, lukt het immers niet als je van bovenaf wilt gaan sturen. En ook die landen hebben boeren in problemen die graag hun afzetmarkten wat beter afgezekerd zouden hebben. Vanuit dat licht zitten ze niet te wachten op onze 'lokale' bulkproducten met hogere eisen. Die willen ze immers ook zelf kunnen maken en er iets aan verdienen.
Nog 3
Je hebt 0 van de 3 kado-artikelen gelezen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Op 5 april krijg je nieuwe kado-artikelen.
Als betalend lid lees je zoveel artikelen als je wilt, én je steunt Foodlog
Lees ook
'Als de grondprijs teveel zakt valt de bank om.' Niet overdrijven, Rabo boekte vorig jaar een nettowinst van 2,2 miljard. Uitstaand krediet in de agrarische sector is 26 miljard en daalt gestaag. Geen paniek in Utrecht lijkt mij.
#18 Samenwerken voor de hervorming van de Nederlandse landbouw?
De bank heeft juist meer belang bij het tegenhouden van hervormingen.
Kringlooplandbouw zal de Nederlandse landbouw minder intensief zal maken en dus minder geld opleveren per hectare (zo is het verdienmodel immers nog). Maar dat is weer lastig om de lening van de bank terug te betalen.
Rabobank zit met de vingers tussen de deur doordat ze investeerde in een (te) intensieve landbouw. Nu hebben we de stikstofproblematiek en zijn we toch wat té intensief geworden.
Ze zijn dus eerder aan het nadenken hoe ze hun uitgeleende geld terug krijgen, dat is ook in belang van de Nederlandse staat.
Zij willen immers ook niet dat de bank omvalt.
Als de grondprijs teveel zakt valt de bank om maar voor Kringlooplandbouw is de grond te duur. Het gat dat daartussen financierde ze zelf.
Wie gaat het gat vullen? Als LNV en Rabobank goed samenwerken doet de boer dat (en is die de pineut, ondanks dat hij zelf tekende voor de lening).
Wat toch wel bijzonder is: de visie van de bank is ook te vinden via de site van de Nederlandse overheid (ministerie van LNV).
Ik zie zojuist ook dat een LNV-ambtenaar is gedetacheerd bij Rabobank.
Dat laat toch zien dat bank en overheid samenwerken bij de hervorming van de boerenstand en het eigendom van land in Nederland.
Vervelend misverstand.
Jan Peter, dan snap ik het, maar moet ik de bank meteen mijn excuses maken! Het zijn nl. mijn woorden. De bank zelf zegt: Tot slot zijn wij een coöperatieve bank, middenin de samenleving. Samen met klanten, leden en stakeholders (zowel binnen als buiten de agrarische sector) zetten we ons in voor een sterkere leefomgeving en voor de grote maatschappelijke uitdagingen van nu.