Van de bank hoeft niet zo local als ze het bijvoorbeeld bij Slow Food willen. Geen 10 tot 80 kilometer in de omtrek, maar tot 800. Op Nieuwe Oogst licht directeur Carin van Huët de visie nader toe in gesprek met Esther de Snoo.

Dat sluit nagenoeg naadloos aan bij de denkwereld van Sicco Mansholt, de beroemde eerste 'Eurocommissaris' en na-oorlogse Nederlandse minister van Landbouw. Hoewel hij bekend staat als de man die de melk- en wijnplassen en boterbergen veroorzaakte door opkoopregelingen, had hij vanuit zijn inspiratoren - de conservatieve en protectionistische Franse landbouwminister Jules Méline (1838-1925) en de progressieve Amerikaanse New Dealer Henry A. Wallace (1888-1965) - iets anders in zijn hoofd dat in het politieke spel en de context na de Tweede Wereldoorlog verwaterde. Zie Nederland als een agrarische provincie van Duitsland en stem daar je productievolumes op af; dat land is immers veruit de belangrijkste klant van onze boeren en was dat in zijn tijd nog veel meer dan nu.
Rabobank zal in ieder geval rekening moeten houden met deze vraag: wat vinden de buurlanden van deze visie? Zonder hun hulp, lukt het immers niet als je van bovenaf wilt gaan sturen
Richt het land daarnaast in, zegt ook Rabobank, op export naar Engeland, België, Denemarken en Frankrijk maar niet zoveel dat de prijzen onder kostprijs zakken. Naar de rest van de wereld mogen wel de 'hoogwaardige' producten, zoals pootaardappelen, tomaten- en slazaad, geïntegreerde teeltsystemen, drones die natuurlijke bestrijders op precies de goede plek in het veld of de kas loslaten, sperma voor efficiënt groeiende varkens en dito pluimvee-genetica.

Ook restproducten mogen verder weg verkocht worden; denk aan varkensoren en -pootjes, die wij niet eten maar de Chinezen wel. Wel moet het uit zijn met de halve varkenskarkassen naar China en de export van paprika's, tomaten en bloemen per vliegtuig. Daar moeten we hoogwaardige technologie voor verkopen, waarmee die producten elders geteeld kunnen worden. De visie van de bank sluit aan bij de gedachten van de Zuid-Hollandse gedeputeerde voor Landbouw, Adri Bom (CDA). In een gesprek liet ze eind juli weten dat Nederlandse tuinbouwondernemers de straal van hun afzetgebied vanuit Nederland moeten beperken, maar dat het tuinbouwcluster als geheel moet inzetten op wereldwijde export van technologie en de kennis die daarin verwerkt is.

Oude visie nieuw geboren
Een oude visie is nieuw geboren en aangepast aan de 21e eeuw. Nu echter met de bank in plaats van een regeringscentrum aan het stuur. Als vanouds is de gedachte dat de boeren moeten volgen. En juist die verzetten zich sinds de protesten van 1 oktober 2019 op het Malieveld nogal tegen beleidsmakers die het lot van de gemiddelde boer er in de afgelopen decennia niet beter op hebben gemaakt. In reacties op boerensites zijn al kritische geluiden te horen. Rabobank zal in ieder geval rekening moeten houden met deze vraag: wat vinden de buurlanden van deze visie? Zonder hun hulp, lukt het immers niet als je van bovenaf wilt gaan sturen. En ook die landen hebben boeren in problemen die graag hun afzetmarkten wat beter afgezekerd zouden hebben. Vanuit dat licht zitten ze niet te wachten op onze 'lokale' bulkproducten met hogere eisen. Die willen ze immers ook zelf kunnen maken en er iets aan verdienen.
Dit artikel afdrukken