Een schandaal?

Er blijkt al jaren niet-kunstmatig genetisch gemodificeerd bacterie-DNA in je yoghurt te zitten. Het heet CRISPR .The Scientist legt uit hoe het zit.

Van oerbacteriën
CRISPR (clustered regularly interspaced short palindromic repeats) is een middel om zeer nauwkeurige wijzigingen aan te brengen in het genoom. CRISPR is al eeuwen geleden ontstaan bij oerbacteriën. Twee jaar geleden werd het middel een heuse hype onder wetenschappers. Toch waren ze de eersten om er gebruik van te maken. Kaas- en yoghurtmakers gebruiken al bijna een decennium CRISPR om bacterieculturen te krijgen die bestand zijn tegen voedselbederf dat veroorzaakt door bacteriën en virussen.

Gebruik in de zuivelindustrie
In de kaas- en yoghurtindustrie is besmetting van bacterieculturen door virussen een groot probleem, aldus Patrick Derkx, van het Deense bedrijf Chr. Hansen , één van 's werelds grootste leveranciers van zuivelculturen. ‘’Het verlaagt de kwaliteit van kaas en vertraagt het productieproces door besmetting, waardoor de productiecapaciteit met zo’n tien procent afneemt’’, zegt Derkx. Doordat CRISPR besmetting kan tegengaan, vormt het een belangrijk deel van de oplossing tegen voedselverspilling.

Tegenaanval
Begin 2000 ontdekten Philippe Horvath en Rodolphe Barrangou, onderzoekers van Danisco, nu onderdeel van DuPont Nutrition & Health’, dat bacterieculturen immuun werden door het toepassen van CRISPR. Het bacteriële genoom van de cultuur integreert een stukje DNA van het genoom van het virus. Daardoor is de bacterie na infectie in staat de volgende virusinfectie te herkennen en te bestrijden. Op deze manier zijn er al veel bacterieculturen geïdentificeerd die immuun zijn voor bepaalde virussen. Het bedrijf DuPont heeft inmiddels patent op vaccins tegen 6000 virusinfecties. Volgens Barrangou eten veel mensen zonder dat ze het wisten al heel lang met CRISPRaangepaste bacteriën, vooral de zuivelliefhebbers en kaaskoppen.

Natuurlijk
Helaas veranderen virussen en worden hierdoor resistent. Het blijft dus een opgave voor de kaas- en yoghurtindustrie om hun culturen immuun te houden. Wel biedt het gebruik van CRISPR een oplossing voor de weerstand tegen genetisch gemodificeerde organismen (GMO’s): de mens heeft ze namelijk niet gemodificeerd, dat deden de bacteriën zelf. Razendsnel en volautomatisch. Maar het klinkt natuurlijk, gebeurt spontaan en is dus een stuk veiliger voor ons gevoel.

Fotocredits: Gustav Holmström