Jensma: Morele vakanties zijn enclaves van onbezonnenheid, ongeremdheid en ontregeling”, zo vat hij dit deel van de tijdgeest samen in het juninummer van Justitiële Verkenningen. Morele vakanties worden gevierd door rellende jongeren die de discipline van de werkweek ontvluchten. Met drank en agressie.

Alleen jeugd? We gaan toe naar een situatie waarin álle stappers meer of minder bezopen zijn en ruwweg 1 op de 5 ook nog bedwelmd. Alcohol is de echte aanjager van de ‘morele vakantie’. [...] Op basis van buitenlandse studies wordt aangenomen dat 40 tot 50 procent van alle geweldsmisdrijven sowieso verband houdt met alcohol. Als vuistregel geldt ‘hoe meer alcohol, hoe meer agressie’, waarbij alcohol vooral bestaande persoonlijke neigingen versterkt. Wie ongeremd is, zich snel verveelt, impulsief is of sensatiezoekend, ontspoort met drank sneller dan anderen.

Onderzoeken laten percentages tot 84 procent zien voor alcohol als factor bij uitgaansgeweld. In de horeca komen de risico’s namelijk samen, volgens een artikel van drie Trimbosmedewerkers in hetzelfde blad. Stappers voelen zich minder verantwoordelijk voor hun eigen gedrag en leunen meer op de groep. Uitgaan creëert een ‘time-out’ situatie waarin groepsgedrag makkelijk ontspoort.

In grote steden wordt het drinkende publiek ’s nachts in toom gehouden met cameratoezicht, extra surveillance en horecaverboden. En soms met speciale ‘susploegen’ van stewards die ruzies komen dempen.

[...]Tien jaar geleden hing er op straat nog niet één bewakingscamera. Nu hangen er naar schatting 2.550 tot 2.800 camera’s op straten en pleinen. Rotterdam heeft er al 381. Maastricht heeft er 95, Heerlen 130, Den Haag 180. Ik wil het feestje uiteraard niet bederven. Maar is alcohol de kosten voor de samenleving wel waard?


Jensma's volledige tekst is te vinden op nrc.nl