Foodlogs grote zomer-plantenraadspel gaat de volgende ronde in. Wil je wel even zeggen waarom je denkt dat het is wat het is, voor minder ingewijde lezers?
Nieuwe inzendingen zijn welkom op redactie@foodlog.nl!
Fotocredits: Terry van Loon
Een fraaie bloem, voorstadium van dat waar het om gaat....
Inderdaad Jopie, had ik nog niet eens op gelet! En de foto blijkt in Noord Frankrijk gemaakt te zijn. Zo zie je hoe de pers ons voor de gek houdt ;-) .
Bij het verhaal over de genetisch gemanipuleerde papaver in Tasmanië staat een foto van een veld rijp koolzaad met daartussen klaprozen, als onkruid.
Tedje#17
Onder hun mom van zakelijkheid zijn ze vriendelijk, maar zowel naar dit 'papaver'-drama (de Opium-oorlogen) als b.v. naar Nanjing ten aanzien van Japan, blijft Chinese argwaan aanwezig.
Ik vond zakelijk zelfs hun vriendelijkheid soms zo irritant gespeeld, terwijl ik tegelijkertijd begrip heb dat ze op historisch gronden ons terecht wantrouwen.
Ik schreef op verzoek van het Parool deze maand een stukje, waarin ik aan het einde het volgende aanstipte:-
“En dat in een tijd dat landen als China miljoenen hectaren Afrikaanse landbouwgrond kopen en de lokale bevolking verjagen. Staatssecretaris Sharon Dijksma kondigde in maart trots de verkoop aan van veeteeltkennis aan China ter waarde van 20 miljoen euro. Maar wanneer China in de toekomst de mondiale productie en prijsstelling van voeding domineert, zal die trots misschien verdwijnen.”
Ik maak me ten aanzien van China absoluut geen illusie dat dominantie op gebied van voedsel ook maar enige empathie zal tonen naar onze Westerse/Europese behoeften, tenzij die ten voordele van China zijn. Het Parool drukt de laatste alinea van mijn betoog niet af:-
“Voedsel is inmiddels net zo ‘hot’ als olie, gas en de ‘rare earth metals’ voor alternatieve energie.”
Cécile,
Je laat het woord ‘papaver ’vallen en maakt heel wat los.
Die was het niet Tedje (want even zitten googlen), het is Meconopsis cambrica(alhoewel Linnaeus er nog een soort binnen Papaver in zag), schijnpapaver is de volksnaam, zijn meest kanariegeel, soms oranje, vroeger zag je ze niet zoals nu voortwoekeren in stoepranden en muurspleten , die slaapmutsjes zag je vroeger wel weer veel vaker in tuinen, ze zijn net als duizendschoon, goudsbloem,canna, gladiool uit de gratie geraakt, als ik ze toch weer ergens zie moet ik steeds onmiddellijk aan mijn tuinierende moeder denken, een half eeuwtje geleden of zo.
#9, Dirk, die gele die je bedoelt is waarschijnlijk Eschscholzia californica, het slaapmutsje, die steeds meer verwildert uit tuinen?
# 16, Hans, vermeldenswaardig is dan ook nog dat de zgn Opiumoorlogen in de 19e eeuw, waarschijnlijk in tegenstelling tot wat men algemeen denkt, geen oorlogen tégen drugsgebruik waren, maar oorlogen van de Engelsen tegen China om de Chinezen ertoe te dwingen de Engelse opiumhandel daar volop toe te laten (de Chinezen wilden dit niet in het belang van hun volksgezondheid).
Hendrik#14
Dat belang van de papaver/opiumteelt (Foodlog is en blijft een log over agrarische teelt…) niet gering is blijkt uit de opiumpacht die de Indische Regering te vergeven had:-
bron blz. 191 ‘Wettig Opium'
“De opiumpacht was de grootste (!) die de Indische regering te vergeven had. Nu bood de commissaris-generaal het opium contract onderhands aan de noodlijdende Nederlandse Handels Maatschappij aan”.
Opmerkelijks dat daarna de winstgevendheid dankzij het alleenrecht de basis legde voor de bloei van Willem’s NHM.
De koning van Belgenland werd schatrijk met de handel van wilde rubber uit de wouden van Congo, wingewesten heetten de kolonies en gebieden van overzee toen , tegenwoordig gaat het met de palmolie, cacao, soja iets subtieler, niet meer door koningshuizen alleen, nu door de westerse consument tout court, maar het basisbeginsel blijft overeind. Kali is een meststof hans (#13), de Colombiaanse cocainehandel was gecentreerd in Cali.
Hans, #13.
Ach, 10% van de gehele handel, je moet ook niet overdrijven.
Papaver ?
Papaver heeft een zeer belangrijke rol gespeeld in de Nederlandse geschiedenis.
Al ten tijde van de VOC speelde Nederland een belangrijke rol in de handel van ‘amfioen’, maar het was ons geliefde Oranjehuis, dat begin 19e eeuw de grote sprong voorwaarts waagde door de teelt en handel in opium exclusief aan zich te binden. Willem I, onze handelskoning, richtte de Nederlandse Handels Maatschappij op, waarvan hij grootaandeelhouder was, en zorgde dat hij in 1827 zijn eigen NHM het alleenrecht op teelt èn handel van opium in de Oost verleende.... Pas toen begon de NHM te floreren.
Opium werd een ‘staatsactiviteit’. Het legde de basis voor het kapitaal van de Oranjes, op een wijze waarbij het Kali-kartel een eeuw later zou verbleken. Aan de Nederlandse Staatsopium activiteiten kwam pas een einde toen Japan Nederlands Indië binnen viel.
De Rijksmisleiding.. eh..voorlichtingsdienst waakt zeer zorgzaam over het besmette blazoen, en vrijwel alleen historici kennen de illustere achtergrond van zowel de VOC als het Oranjehuis.
Want in geschiedenisboekjes vind je van die rol vrijwel niets terug…
Een troost, die de Nederlandse bevolking volledig absolveert. De Staats- c.q. koninklijke drugshandel tot in de 20ste eeuw viel in dit land, dat anno 2014 nog steeds geen formele scheiding van kerk en Staat kent, onder het label ‘bij de gratie Gods’. Dus niet wij zijn medeplichtig.
notes;
- Het boek ‘Wettig Opium’(1985-1995 - ISBN 90-6265-735-4) van Ewald Vanvugt, met een voorwoord van Prof. Dr. Wertheim is nog wel antiquarisch te koop, en geeft naast een ontluisterend beeld over Oranje een diepe inkijk in de Nederlandse handelsmentaliteit. Er zijn meerdere studies te vinden.
- Scheiding van kerk & staat: Ondanks de macht van het parlement is Nederland nog het enige West-Europese land (ik heb dat uitgezocht), waar de koning niet proforma ‘mee tekent’ of helemaal niet tekent, maar bij de gratie Gods hier zelfs de wetten bekrachtigt. Uniek dus: Nederlandse wetgeving ‘bij de gratie Gods’…
- In 1964 veranderde de naam NHM in de ABN, die later weer onderdeel werd van ABN-AMRO
klaproos. papaver, blauwmaanzaad, allemaal dezelfde familie. in het Engels wordt maanzaad poppyseed genoemd.
In Vlaanderen was er onlangs (lichte) paniek: de klaprozen, speciaal gezaaid om deze zomer in de bloei te staan wilden niet groeien. De klaprozen waren een troost voor de soldaten in WW1. Ondanks alle oorlogsgeweld kwamen de "poppies" toch tot bloei.
Blauwmaanzaad bevat net als papaver morfine, alleen in een lage concentratie. Je moet heel wat maanzaadbroodjes eten om daar wat van te merken.
Thee zetten van blauwmaanzaad schijnt wel te werken.
In de jaren 80 was er in Flevoland een project om naast het zaad ook het bolkaf op te vangen en daar morfine (legaal) uit te winnen. Na 1 of 2 jaar gestopt.
Tegenwoordig wordt maanzaad in NL bijna niet meer geteeld. Het komt meest uit Turkije nu.
Opvallend is de marktdynamiek. Het zaad kan probleemloos 5 jaar bewaard worden. Gevolg is dat de prijs lang beneden kostprijs is - kostprijs 1 á 2 euro per kg. Eens in de 5 tot 7 jaar is er een prijspiek. reden: als er voorraad is en lage prijs wordt er weinig geteeld. Totdat die voorraad opeens op is.
De kleur heeft niets met grondssort te maken, maar met ras. De meest geteelde is de witbloemige. Maar er is ook 1 rozebloeiend ras.
de medicinale papaver, jaja, maar misschien is die papaver wel schadelijker geweest door zijn morfine en opiumverslaving, dan door de codeïne en thebaine voor medicijn, dat doet me denken aan de stikstofbinding door Haber/Bosch: eerst daardoor 90.000 doden door het gas in de loopgraven (daarvoor was het in eerste instantie bedoeld), daarna de extra 2 of 3 miljard mensenlevens door de zegenrijke stikstofbemesting en extra voeding erdoor, hier is de balans dus in ieder geval positief (als je quantiteit in mensenlevens tenminste zo ervaart).
Je kunt de verschillende klaproos/papaversoorten herkennen aan de vorm van de zaaddoos... Dit is de "Slaapbol" van de medicinale papaver.
@ tedje: de meeste (gewone) mensen kennen de klaproos/papaver natuurlijk vooral van de wilde in de korenvelden (vroeger dan) en wegbermen (en van de revers van engelse oudgedienden) en van de tuinklaprozen, allebei dieprood/zwart, daarbij verwacht ik geen kleurschakeringen afhankelijk van grondsoort, wel bijv bij hortensias. hier tussen de stoeprichels staan ook veel gele klaprozen (die ongetwijfeld onder andere naam bij de botanici bekend staan), maar dezelfde aandoenlijk nijgende knopjes en grappige vruchtdozen hebben. In mexico zag ik veel witte wilde klaprozen, de Argemones
Tja, ik had het kunnen weten. Foodloggers herkennen zaaiuien in het kramstadium (aflevering 3), dus dan is (blauw)maanzaad in volle bloei natuurlijk veel te makkelijk.
Geef toe: het is wel een mooi plaatje !
Foto genomen in Nederland (al moet je wel wat zoeken, er staat niet veel van) en natuurlijk niet genetisch gemodificeerd.
Dick, ja inderdaad, bij een gevoelige test worden sporters er wel eens uitgehaald die positief testen na een paar broodjes maanzaad.
Naar mijn eigen ervaring zijn bloemkleuren wit, rood en roze deels afhankelijk van de grondsoort maar ik weet niet zeker hoe dit precies zit.
Joep, beter smakend in de sla zijn de blaadjes van de klaproos (= Papaver rhoeas; hoe jonger hoe beter) die in Italië nog gebruikelijk op het menu staan in bepaalde streken.
Heb tevergeefs gezocht naar een mogelijk addertje onder het gras Hans #5, maar vond wel wat wetenswaardige informatie. Zo werd maanzaadolie van de papaver somniferum vroeger veel gebruikt in de keuken toen het goedkoper was dan olijfolie. Nu is het een waardevolle delicatesse olie.
Nick Trachet heeft maanzaad culinair ontdekt en hier een artikel aan gewijd.
Volgens Plant for a Future kunnen ook de bladeren gegeten worden (als er echt niets anders is), voordat zich bloemknoppen hebben gevormd.
Deze 'ra-ra' is zo voor de hand liggend, dat ik een addertje in het gras vermoed.
Vroeger (dat is een relevant begrip, afhankelijk van je eigen leeftijd), knoopte men hier in Zeeuws-Vlaanderen (en waarschijnlijk ook elders…) wel papaverzaad in linnen doekje tot een bolletje om op te zuigen en gaf dat aan kleintjes die huilerig of ziek waren. Kwamen ze tot rust.
Papavers zijn toch rood? Of wit? Met andere woorden: maakt het kleurtje uit?
Enne: we constateren dus dat broodjes met maanzaad eigenlijk verdovende middelen zijn?
Laten we hopen een veld met niet genetisch gemodificeerde papaver.
Ja, die wissik ook, maanzaad!
Maanzaad... een favoriete toevoeging aan mijn brood(-vervanger).
@Huib #12 Volgens mij houdt het bewaren van blauwmaanzaad met een jaar of 3 wel op. Daarna gaat de kwaliteit hard achteruit. Het maanzaad dat gebruikt wordt voor het bestrooien van brood mag zeker niet ouder zijn, heb ik mij laten vertellen. Zijn er hier toevallig mensen uit de slaapbolketen daar meer van weten?
Overigens is het in zijn algemeenheid zo dat oliehoudende zaden lang houdbaar zijn. Karwij is bekend voorbeeld. Er zijn telers die dat 7 jaar in de silo laten zitten, wachtend op betere prijzen.
De kracht van de zaden maakt ze ook lastige onkruiden. Wie koolzaad teelt, heeft er op dat perceel vaak jarenlang 'plezier' van.