Joris Driepinter en andere melkpromoties hebben er waarschijnlijk voor gezorgd dat er nog steeds heel veel mensen zijn die denken dat we melk moeten drinken voor sterke botten.

Vergeet dat. Er is een veel probater recept en het zit niet in eten, maar in bewegen. Dat blijkt uit Brits onderzoek naar de botdichtheid van de oermens. Die had botten van staal als gevolg van zijn fysieke actieve leven.

Boer uit de 7e eeuw vertoonde reeds 20% lagere botdichtheid
Onderzoekers van de universiteit van Cambridge vergeleken de botdichtheid van jager-verzamelaars die zo’n 7.000 jaar geleden leefden met die van boeren uit hetzelfde gebied van 700 jaar geleden. De jager-verzamelaars hadden een botdichtheid die vergelijkbaar is met die van orang-oetans. De ‘moderne’ boeren uit de 7e eeuw hadden een 20% lagere botdichtheid dan de oermensen. Dat percentage komt overeen met wat iemand aan botmassa verliest als hij 3 maanden gewichtloos leeft.

Voor hun onderzoek keken de wetenschappers naar de bal van het beenbot dat in het heupgewricht steekt. Dat is het meest belaste bot van het lichaam. Ze analyseerden het trabeculair bot, de sponsstructuur aan de binnenkant van het bot, die zich in grote mate aanpast aan de omstandigheden. Kleine belastingen zorgen voor verdikking en veranderingen van vorm. Dat zagen de onderzoekers voornamelijk bij de botten van oermensen.

Jong sporten verlaagt het risico op osteoporose
De afgelopen decennia is botdichtheid bij mensen wereldwijd flink afgenomen en bereikt zelfs gevaarlijk lage niveau’s, zeggen de wetenschappers. Volgens hen is de verlaging in botdichtheid toe te schrijven aan de vermindering van fysieke activiteit. In hun onderzoek corrigeerden de wetenschappers voor zowel dieet als lichaamsbouw. Ze concludeerden dat de belangrijkste oorzaak voor afname van botdichtheid onze vergaand teruggelopen fysieke activiteit is. "Als je in je jonge jaren veel sport kun je rond je 30ste een hogere piekdichtheid van je botten bereiken, waardoor de kans op fracturen en osteoporose (‘broze’ botten) later in je leven kleiner is", aldus de onderzoekers.

Onze inactieve levensstijl van de afgelopen 50-100 jaar strookt niet met onze evolutionaire aanpassingen: ‘’Zeven miljoen jaar geleden is het menselijk lichaam geschikt gemaakt voor fysiek werk en overleving, daarom zijn de ontwikkelingen van het afgelopen decennium schrikbarend’’, zegt dr. Colin Shaw, co-auteur van het wetenschappelijk artikel dat verscheen in PNAS.

Lichte botten
Toch kan het onderzoek niet verklaren waarom iemand die nu geboren wordt, niet de piekdichtheid van botten kan bereiken die orang-oetans en jager-verzamelaars konden bereiken. Daar is geen namelijk anatomische reden voor. "Zelfs de meest actieve persoon op aarde kan zijn botten waarschijnlijk niet voldoende belasten", aldus de onderzoekers. Tot nu toe bestond de hypothese dat onze lagere botdichtheid een vorm van evolutionaire selectie is; in de loop der tijd zouden mensen met lichtere botten een betere overlevingskans hebben gehad. De Britse onderzoekers weerleggen die gedachte op basis van hun bevindingen. "In dat geval zou de anatomie van de moderne botten moeten afwijken van die van primaten zoals orang-oetans, maar dat is niet het geval", aldus de onderzoekers.

Fotocredits: Jora Steennis