Verzadigen
Gemaksvoedsel is energiedicht en gemakkelijk verteerbaar. Na het eten van fastfood heb je na een tijdje alweer trek. Fastfood heeft niet alleen te maken met hoe snel je het eten voorgeschoteld krijgt maar ook met de snelheid waarmee het door je spijsvertering wordt verwerkt. Er zit relatief weinig voedingswaarde in maar het bevat wel veel - lege - calorieën.
Dat is een probleem waar voedingswetenschappers en -technologen een uitdaging in zien. Bezorg mensen een volle maag door voedsel 'verzadigender' te maken. Dan zullen ze minder behoefte hebben om te snacken en dus minder eten. 'Echte' eters doen dat door veel vezels en eiwitten te eten.
Gellangom
Onderzoekers van de University of Birmingham hebben een (mogelijke) oplossing gevonden voor het verzadingsprobleem, zeggen ze op AFN. Zij 'ontwerpen' voedsel dat in de maag van structuur verandert. Daarmee houdt het als het ware het lichaam begoocheld door hongergevoelens te onderdrukken.
De onderzoekers maken gebruik van een bestaande technologie. Gellangom is een additief, E418, dat als ingrediënt aan bijvoorbeeld snoep, frisdrank en sojamelk toegevoegd wordt. Ook in de moleculaire keuken wordt het gebruikt. Eenmaal in de maag verandert het in een zachte gel. De onderzoekers hebben de chemische stuctuur van deze gellangom aan weten te passen waardoor het groter uitzet, minder snel uit elkaar valt, de maag een voller gevoel geeft en - waarschijnlijk - ook de tijd verlengt die nodig is voor het verteringsproces.
'Hydrogel particles'
Behalve te veel, eten we ook te vet. Daar lag een andere uitdaging voor de voedselgoochelaars. Onderzoekers van de University of Massachusetts probeerden vet te 'verpakken' zodat er minder van nodig zou zijn. Ze namen daarvoor emulsies onder de loep, meldt FoodNavigator. Emulsies zijn mengsels van stoffen die dankzij een emulgator met elkaar gemengd blijven. Sauzen (mayonaise), margarines, dressings en veel toetjes zijn voorbeelden van emulsies. Vaak zijn het calorierijke mengsels.
De onderzoekers ontwikkelden 'hydrogel particles', microbolletjes waarin vetdruppeltjes zijn omhuld door een schilletje van caseïne en pectine. Door dit soort bolletjes te gebruiken konden de 'lichtheid en viscositeit van waterige oplossingen' verbeterd worden. Met andere woorden: er was uiteindelijk minder vet nodig om toch een mooie dikke emulsie te krijgen. Producten met minder calorieën dus, die volgens de wetenschappers zonder verlies van smaak, stabiliteit of textuur gemaakt kunnen worden. Het lichaam wordt alweer voor de gek gehouden.
Maakbaarheid
Deze ontwikkelingen passen bij de manier waarop we met voedsel omgaan. Nog niet zo heel lang geleden zochten we manieren om voedsel langer te kunnen bewaren. Daarna zijn we het onszelf steeds gemakkelijker gaan maken. Vervolgens moest het ook 'lekker' zijn. Dat is zo goed gelukt dat we er zoveel van zijn gaan eten dat we nu bij de volgende fase zijn aanbeland: het houdbare, gemakkelijke en lekkere eten moet ook weer gezond voor ons zijn. Dat is het doel van het onderzoek van de eigentijdse voedingsmiddelentechnologie. Die wordt in belangrijke mate vormgegeven door zinsbegoocheling. Zo kunnen we ons voeden zoals we willen, ook al zijn wij daar niet voor gemaakt. Voedingsmiddelentechnologie maakt ons etende leven maakbaar zoals we het willen.
Gewoon vers, divers en matig eten werkt toch even goed, dus waarom al die moeite, vraag je? Omdat we van gemak zijn gaan houden en ons hele leven daar zo langzamerhand op ingericht is. Alles zelf maken is een illusie die zelfs verstokte culi's allang niet meer waarmaken.
Heb je vertrouwen in die technologie of denk je dat er verborgen risico's in kunnen zitten? Rond E-nrs zal de discussie vermoedelijk nooit luwen. Daarom willen we weten of gezond makende technieken wél ons vertrouwen hebben.
Fotocredits: Lucas Ozarwaski, uitsnede, Giulia Bartra
Met zoetstoffen is dat idd het geval, iig de chemische soorten als aspartaam. Stevia schijnt juist niet die reactie te veroorzaken omdat het natuurlijk is, vooral als je zelf een steviaplantje hebt waarvan je de blaadjes droogt, verpulverd en die als zoetstof gebruikt, maar laatst zou dat toch weer niet waar geweest zijn.
Wat ik er het verschil aan vindt is dat aspartaam bijv zeer onnatuurlijk is, het schijnt zelfs een afvalproduct van een of andere chemische of gifstof te zijn en stevia is juist natuurlijk. Dan kies k liever voor een natuurlijke zoetstof en ikzelf merk dat mijn snoeptrek door stevia niet aangewakkerd wordt, terwijl dat met andere zoetstoffen wel het geval is, soms, niet altijd, maar ook dat ik van aspartaam weer een allergische reactie krijg. Onnatuurlijke zoetstoffen zijn gewoon iet gezond, daar vergiftig je je lijf net zogoed mee als met patat die in olie is gebakken waarbij giftge stoffen vrij komen.
En zo is het ook met andere onnatuurlijk stoffen, ons lijf kan dat niet aan, is niet geëvolueerd om dat te verwerken. Alleen duurt de vergiftiging jaren en jaren eer we het merken, hoe eerder je het gaat eten hoe eerder je het gaat merken door enge ziektes of wat dan ook te krijgen, maar op en duur krijgt iedereen wel iets wat door die jarenlange vergiftiging veroorzaakt wordt als je er teveel van eet. En als je dan idd je lichaam gaat foppen met een verzadigd gevoel, dan zou dat op de lange termijn ook schadelijke gevolgen geven, bijv met chronische ondervoeding omdat je nog steeds vitamines enz tekort blijft houden.
Zo is het ook met gif op groente en fruit, voor baby's en kleine kinderen zijn die hoeveelheden te hoog, voor ons eigenlijk ook, want over een langere periode is het net zo slecht, je krijgt dan net zogoed teveel binnen.