Vetbuikkanker

Voor de cynici onder ons:

Why Most Published Research Findings Are False

There is increasing concern that most current published research findings are false.

Simulations show that for most study designs and settings, it is more likely for a research claim to be false than true. Moreover, for many current scientific fields, claimed research findings may often be simply accurate measures of the prevailing bias.

Dat is exact wat Groothedde en ondergetekende afgelopen zaterdag de Jonge Socialisten voorhielden: het is onzin de voedingsindustrie zichzelf te laten reguleren op het pad naar gezondheid. Niet omdat die zo rot zou zijn, maar omdat
1. je katten nou eenmaal niet op het spek moet binden
2. gezondheid de nwe USP en dus margemaker is

Mooi citaat, dat illustratief is voor de hele industrie - waar Foodlog.nl ook deel van uitmaakt - die zich bezig houdt met voeding en gezondheid.

Dat komt uit het nieuwe boek van Pollan

But humans deciding what
to eat without professional guidance—something they have been doing with notable success since coming down out of the trees—is seriously unprofitable if you’re a food company, a definite career loser if you’re a nutritionist, and just plain boring if you’re a newspaper editor or reporter.

Sorry Jeroen, ik vergat de wetenschapsjournalistieke kant van de vraag: de antwoorden op die vragen bestaan. Journalisten hoeven ze niet te verzinnen. Dat is idd hun taak niet.

Veel te veel onderzoek is blijven hangen in het net na de door jou aanngehaalde Wittgenstein afgeschoten logisch-positivisme. Voedingsleer, biochemie en medische biologie zouden veel baat hebben bij een overgang naar een meer theoretische ipv vnl. empirische benadering van onderzoek. Het zal waarschijnlijk meer kennis over oorzakelijke verbanden opleveren in minder tijd.
Maar ik geef toe: dat is helaas al gauw een niet meer te volgen discussie. Dat ontslaat echter een journalist niet van de taak de woorden, beelden en voorbeelden te zoeken om toch duidelijk te maken hoe we als gemeenschap gezondheid aanpakken en op basis waarvan we belasting- en andere wettelijke maatregelen nemen.

Ik kwam overigens nog een goed voorbeeld tegen: Martijn Katan gaat op Hartenziel.nl in op de laatste voedingsnieuwtjes.

Er kan wel degelijk goed en interessant over voeding en gezondheid geschreven worden. Een voorbeeld is Michael Pollan, waarover Dick al eerder schreef. Zijn nieuwe boek, In Defense of Food, is een goede analyse van hoe de voedingswetenschap in Amerika werkt en wat dat voor gevolgen heeft voor de voeding en de gezondheid. Het is een voorbeeld van debunking door een wetenschapsjournalist die verder kijkt dat de hypes en trends in de krant.

"Er zijn veel interessantere onderwerpen in de wetenschap." Dat is de spijker op zijn kop. Met dit verschil: gezondheid is hot, maar de resultaten van wetenschappers uiterst mager. Niettemin zien we politici en Convenanten als keizers met kleren rondrijden, terwijl ze in hun vrijwel blote kont nogal hoog te paard zitten.
Maar geen hond die het ziet.

Waarover men niet spreken kan, daarover moet men zwijgen. Of spotten, maar dat mag je van een serieuze wetenschapsredacteur niet verwachten. Wat voor antwoord verwacht je op vragen als 'waarom blijft het onderzoek hangen? Omdat het misschien wel te moeilijk is. Nou, dat meld je dan een keer, en het is voorbij. Moeten journalisten methoden van onderzoek bedenken? Dat is niet hun taak. Natuurlijk zijn er wetenschappers die het oppakken, zoals Katan, en die komt dan met een onderzoek waaruit blijkt dat het drinken van automatenkoffie de levenskansen van gezonden mannen tussen de 55 en de 65 met vier promille of zo verlaagt. Moet je daar dan serieus over schrijven? Er zijn veel interessantere onderwerpen in de wetenschap.

Dick, ook in andere wetenschapsgebieden overheerst het verlangen te scoren met nieuws. Kijk maar naar de klimaathype van het afgelopen jaar. Ook daar ontbreekt het vaak aan journalisten die moeite doen en redacties die geld uittrekken voor onderzoek.

En dan is er nog de manier waarop het onderzoek naar voeding en gezondheid is georganiseerd. Het voedingsonderzoek van Wageningen UR en andere onderzoeksinstellingen is heel erg gericht op wat stofjes doen in een lichaam en hoe je die stofjes vervolgens in voedingsmiddelen krijgt.

Dat gaat dus helemaal niet over gezondheid, want als je bijvoorbeeld naar obesitas kijkt, is dat vooral een sociaal en cultureel probleem. En daar wordt bijna alleen via enquetes (hoe onbetrouwbaar die ook zijn) naar gekeken.

Maar misschien maak ik het probleem nu te groot?

P, mooi voorbeeld idd waar dit meteen op uit draait. Je ziet de Kamer al weer meer bereid om over een vettax te willen nadenken.

Jeroen, misschien ben ik wel naief door van journalisten te verwachten dat ze meer doen dan achter het nieuws aan lopen. Natuurlijk moeten ze niet bij elke jobstijding schrijven dat het wel meevalt, maar het is als journalist leuk en nuttig om de koren van het kaf te scheiden. Dat kan natuurlijk niet elke dag. En jij kan dat in je leuke stukken in Trouw natuurlijk wat makkelijker. Dus ga vooral zo door.

Jeroen, feitelijk zeg je: de krant moet toch iets aan nieuws hebben om over te schrijven. Dat is er in dit geval te over: het is het zoveelste epidemiologische onderzoek dat niets zegt over causaliteit.

Als wetenschapsredacteur zou ik 'ns flink gaan graven: waarom blijft het onderzoek al minstens twee decennia hangen in een methode die maar niet verder komt? Wat voor methoden zouden nodig zijn om wel verder te komen? Zijn die er misschien al? Waarom worden ze niet breder toegepast?

Stuk voor stuk reuze interessante vragen. Het feit dat ze niet opgepakt worden is een bloody shame. Er is nl. een handjevol hoogleraren dat ze wel oppakt, maar er nog maar moeilijk doorkomt.
Ik vind het een geval van intellectuele luiheid als kranten die zijn uitgerust met wetenschappelijke redacties dergelijke sporen niet oppakken.

In een stuk in de Washington Post over deze meta-analyse staat inmiddels de volgenmde waarschuwing:

Here's more bad news as the world heads for a smoke-free future: An accompanying commentary from Swedish researchers notes that as people quit smoking (the biggest cause of cancer in developed countries), weight gain may become the main lifestyle factor contributing to new cancers.

Ach, er is wel iets voor te zeggen. Als alle redacteuren van alle kranten hun voorbeeld volgden zouden we van bovenstaande berichten verschoond blijven. En wat moeten ze doen, bij iedere jobstijding in de pen klimmen om te schrijven dat het allemaal wel meevalt? Er zijn leukere en nuttiger dingen om te doen. Bovendien kunnen ze ook niet zeggen dat dikzijn géén kanker veroorzaakt, want dat valt net zo min te bewijzen. Het enige dat je kan doen is zeggen: wij weten het niet en zij ook niet. Dat kun je niet blijven herhalen, tenzij je een column hebt, zoals ik, waarin de vorm vrijer is en commentaar leveren gebruikelijker.
Overigens schrijf ik voor Trouw.

Dat de wetenschapsredacteuren van de Volkskrant niet meer schrijven over de relatie tussen voeding en gezondheid vind ik best wel schokkend. Juist zij zouden in staat moeten zijn om veel wetenschapsnieuws - zoals het feitelijk juiste maar verder weinig nieuws bevattende Telegraaf-artikel - te debunken. Dan wordt het nieuws dat nieuws geen nieuws bevat, maar weet het publiek in ieder geval wat de status van het onderzoek is.

@GJ, dit soort berichtgeving is nogal ' verneukeratief', zoals je aan den lijve ondervindt ;-))))))

Natuurlijk ben ik het eens met Jurgen, qua feitelijke feitenverkrachting spon het Telegrof-bericht de kroon. Maar niettemin: zet dit bericht 'ns wat groter in de krant en kijk wat het publiek morgen denkt. Ze zijn zomaar voor een vettax. In dat opzicht is het even erg, misschien wel erger omdat het niet zo grotesk is als de Telegraafstijl en de VK nu eenmaal een meneer is.

Ik begrijp het al. The Lancet heeft hier eigenlijk gezegd "ongezonde mensen zijn ongezond". Over een non-item gesproken. Als je daar dan een persbericht over uitstuurt, vráág je er ook om, dunkt me.

Nee, de Volkskrant verwoordde het niet goed. Het zou moeten zijn: met het stijgen van het gewicht stijgt ook de kans op kanker. Een poos geleden was er een Amerikaans onderzoek waaruit bleek, dat mensen die veel sex hadden ouder werden dan mensen die weinig vertier kenden. Het betrof hier solo- en duo sex. Mensen in mijn omgeving reageerden verheugd: meer neuken, dan werden ze vanzelf ouder. Dat er een ander verband was: gezonde mensen neuken meer én worden ouder, dat hadden ze even over het hoofd gezien.
Het verband tussen menselijke gezondheid en voedsel is zo gecompliceerd dat de wetenschapsredacteuren van mijn krant er niet meer over schrijven. Dat laten ze aan mij over, omdat ik er hard om kan lachen.

Dit verband was al jaren bekend. Correcter was geweest: mensen met overgewicht krjgen vaker kanker. Ik vind dit wat minder erg dan het eerder besproken Telegrof artikel overigens.

Er zijn veel correlaties, ook tussen inkomen/opleiding en kanker bv maar dat bericht weer wat minder prettig.

Maar je conclusie dat wanneer wetenschappers zich boos zouden maken er wel naar ze wordt geluisterd is helaas niet waar.
In enclaves zoals de NRC wetenschapsbijlage kunnen we ons boos maken maar de nuance blijft in de meeste berichtgeving zoek.

Goed. Wat zijn de kandidaten die zowel kanker als overgewicht zouden kunnen veroorzaken? Ik speculeer even: benzoaten.

Soft drinks industry pledges to tackle benzene in drinks

Ik ben zelf een behoorlijk kritisch lezer, maar met bovenstaand krantenknipsel lijkt me op zich weinig mis. Ik lees daarin in elk geval nergens dat je van dik zijn kanker krijgt, zoals in dit verhaal--over feitenmoord gesproken--wordt beweerd.

Als The Lancet zijn eigen onderzoek samenvat met onder meer de conclusie "Increased BMI is associated with increased risk of common and less common malignancies", dan lijkt het me totaal geoorloofd om te schrijven "Overgewicht verhoogt het risico op kanker". Inderdaad is de formulering van The Lancet zó voorzichtig dat je er strikt genomen geen causaal verband uit kunt halen, maar dan vraag ik me af wat de waarde is van zo'n artikel. In dat geval ga ik een spectaculair verhaal schrijven waarin ik wijs op het feit dat zowel het gebruik van kunststoffen als het voorkomen van Alzheimer in de lift zitten. Nee hoor, ik zeg totaal niet dat er een verband is.

Als dat inderdaad het geval is zoals de redactie (wie is dat in dit geval?) lijkt te willen suggereren, lijkt me dat hier vooral The Lancet iets te verwijten valt. In de Volkskrant is er m.i. met de gegeven informatie integer omgegaan.