image image

Op marketingfacts.nl is vandaag mijn verbazing te lezen over het feit dat Unilever plotseling van zijn geloof lijkt te zijn gevallen rond Becel, Pro Active en de heilzame rol van linolzuur in relatie tot ons cholesterolgehalte. Aanleiding is de campagne van Unilever voor Blue Band Idee! Dat is de nieuwe gezinsmargarine die wordt gepositioneerd als goed voor de hersenontwikkeling van je kinderen. Een margarine - merkwaardig dat Unilever het niet claimt! - ook goed is voor de hersengezondheid van volwassen, helpt tegen Alzheimer, ADHD en tegen kanker en hart- en vaatziekten.

In essentie stelt Unilever rond de nieuwe Blue Band (heel plezierig geprijsd trouwens met € 1,49 voor een pondspak - met een beetje opbieden tussen Lidl, Jumbo en C1000 en AH nog minder) dat deze halvarine absoluut noodzakelijk is voor onze goede gezondheid omdat er DHA in zit.

DHA - docosahexaeenzuur, een tongbreker - staat synoniem voor Omega-3 vetzuren.

En waar ging de hele discussie rond Becel en Pro Active nu om? Precies, om de verkeerde balans tussen Omega-3 vetzuren en Omega-6 vetzuren. Linolzuur is een omega-6 vetzuur dat weliswaar het cholesterolniveau verlaagt, maar dat door onze overvoering daarmee zorgt voor een juist verhoogde sterftekans op latere leeftijd. Met andere woorden, linolzuur is een vetzuur waarvan we plenty binnenkrijgen in onze normale voeding, terwijl nou juist een goede balans tussen 3 en 6 (en, om het nog makkelijker te maken, 9) vetzuren gewenst is voor een langer en gezonder leven. Het probleem is dat een overdaad aan linolzuur in ons opname-systeem concurreert met omega-3 vetzuur. Als gevolg daarvan heeft het lichaam geen ruimte meer voor de opname van de zo broodnodige omega 3 vetzuren.

Daarmee is dus het nieuwe Blue Band, het goedkope non-functional kleine broertje binnen Unilever's gamma botervervangers, dus alles wat Becel zou moeten zijn, maar niet is.

Bij toeval kwam gisteren de journalistiek gedreven aanstichter van de twijfels bij linolzuur, Melchior Meijer, met het nieuws dat in Zweden artsen en wetenschappers de Zweedse Consumentenbond hebben gevraagd op te treden tegen Unilever's claims rondom Becel / Pro-active wegens manipulatie van de openbare beeldvorming rond dit product. Alle reden dus om weer met een update te komen. Het nieuws uit Zweden waarmee Melchior gisteren kwam, zet ik hieronder nog even netjes bij elkaar. Melchior vertaalde de volgende open brief:

Van: Sveriges Konsumenter i Samverkan
Aan: Konsumentverket 11887 Stockholm

Hultsfred 2006-10-04

Aanklacht wegens misleidende, onwetenschappelijke, overweldigende marketing en voorlichting – Becel

Al langere tijd houdt Unilever in advertenties en vooral TV-reclames Zweedse consumenten voor de gek, ondermeer door gewone mensen te laten verklaren ‘hoe goed ze zich voelen’ nadat ze Becel en Becel Pro Aktive zijn gaan gebruiken. Inmiddels heeft het concern samen met de Hartstichting een massieve campagne gestart, waarin onafhankelijke verpleegkundigen in het hele land gratis cholesteroltests afnemen. Het bedrijf heeft haar boodschap ook via diëtiste Eva Skoog op TV4 kunnen uitdragen. Skoog werd opgevoerd als expert, zonder dat de kijker werd verteld dat Skoog in dienst is van Unilever. Unilevers succesvolle lobby is ook te zien Aftonbladet van vandaag, waarin lezers in een redactioneel artikel worden opgeroepen om Becel te kopen en boter te laten staan.

Unilever beweert dat het gebruik van Becel het cholesterolgehalte met 10 procent doet dalen en dat daardoor het risico op hart- en vaatziekten met 20 procent afneemt.

Hiermee suggereert Unilever dat iedereen er goed aan doet zijn cholesterolgehalte te verlagen. Dat is onzin. Wetenschappers zijn het niet eens wat een gevaarlijk hoge waarde is. Bovendien vertelt het bedrijf niet dat een licht verhoogd verhoogd cholesterol een symptoom is, dat eenvoudig met leefstijlmaatregelen als lichaamsbeweging en een koolhydraatbeperkte voeding is te corrigeren. Bij ernstige afwijkingen dient men naar de dokter te gaan, maar ook dat wordt nergens gecommuniceerd.

Op de website van Becel staat:
"Becel Pro Active bevat toegevoegde plantensterolen die het cholesterolgehalte actief verlagen. Studies hebben laten zien dat een cholesterdaling van 10 procent resulteert in een 20 procent lager risico op hart- en vaatziekten. Heeft u een verhoogd cholesterol? Dan kunt u het verlagen door Becel te gebruiken. Dat is wetenschappelijk bewezen!"

De bewering dat een 10 % verlaging van het cholesterol het risico op hart- en vaatziekten met 20 procent vermindert is misleidend.

Ten eerste refereert Unilever naar een artikel van Law en collega’s uit het British Medical Journal van 1994. In de advertentie staat niet dat dit artikel werd gevolgd door acht zeer kritische artikelen in hetzelfde tijdschrift. De auteurs voerden aan dat Laws conclusies hoofdzakelijk stoelden op epidemiologische data en dat het onwetenschappelijk is om zulke data aan te voeren als bewijs voor oorzakelijke verbanden. Ze wezen ook op talloze studies die laten zien dat cholesterolverlaging niet tot verminderde hartdodelijkheid leidt. Latere studies hebben aangetoond dat verlaging van de hartmortaliteit mogelijk is met statinetherapie (alleen bij mannen van middelbare leeftijd met een hoog risico en niet bij ouderen en vrouwen), maar een massieve hoeveelheid data wijst er op dat het beschermende effect van statines niet berust op cholesterolverlaging, maar op de talloze andere eigenschappen van het medicijn (zoals onstekingsremming en immunosuppressie).

Geen enkel experiment heeft tot nog toe kunnen aantonen dat cholesterolverlaging door voeding of functional food enig effect heeft op het risico op hart- en vaatziekten. Het klopt dat Becel het cholesterolgehalte in het bloed verlaagt. De suggestie dat cholesterolverlaging door middel van Becel het risico op hart- en vaatziekten vermindert, is echter regelrecht misleidend.

Becel verlaagt het cholesterol voor een wezenlijk deel door het erg hoge aandeel omega-6 vetzuren (linolzuur). Steeds meer wetenschappelijk onderzoek duidt erop dat linolzuur het risico op hartziekten verhoogt in plaats van verlaagt.

Wij vragen Konsumentverket (een soort nationale ombudsman, MM) de legaliteit van dit type voorlichting en marketing na te gaan.

Met vriendelijke groet,

Bengt Ingerstam


Voor alle klotebloggers die de discussie inmiddels hebben overgenomen ligt er weer te besmeren brood op de plank. Marco Derksen heeft er een aantal op een rijtje gezet. Maar Google maar gewoon even op becel + linolzuur.