Een bericht van advocate Franca Damen leidde gisteren tot opschudding onder boeren. Damen schreef dat een uitspraak van de Raad van State (RvS) over een casus rond een Limburgse boer impliceert dat weidegang in de buurt van Natuurgebieden voortaan niet meer mogelijk is. De boer kan namelijk niet aantonen hoeveel ammoniakuitstoot zijn koeien in de wei veroorzaken in het belendende natuurgebied.

Ook zou de boer geen voer voor zijn koeien meer mogen verbouwen als hij niet kan aantonen welke effecten bemesting hebben op de hem omringende natuur.

Foodlog sprak over het geval met landbouwjurist Lambert Polinder van adviesbureau Exlan. Hij is gespecialiseerd in gevallen waarin ammoniak een rol speelt.

Ook weidegang betrekken in bepaling natuureffect
De uitspraak van de Raad van State oordeelde woensdag dat weidegang en het bemesten van gronden activiteiten zijn die een negatief effect op zogenoemde Natura2000 gebieden kunnen veroorzaken. Dat betekent dat er een vergunning op basis van de Natuurbeschermingswet nodig is om dieren in de buurt van dergelijke beschermde natuurgebieden vrije uitloop te beiden. Tot nu toe was het praktijk dat alleen vergunningen benodigd waren voor 'de inrichting’, lees de stallen, waarin de dieren worden gehouden. Dat deel van de uitspraak van de RvS lijkt algemeen verbindend. "Het zorgt er in beginsel voor dat boeren opeens allemaal in overtreding zijn als ze niet kunnen aantonen wat de effecten zijn van weidegang en het verbouwen van lokaal voer voor hun dieren", zegt Polinder.

MOB
De zaak was aangespannen door Mobilisation for the Environment (MOB), een in Nijmegen gevestigde internationale milieuorganisatie die de stikstofbelasting op kwetsbare natuur bestrijdt. Er lopen nog honderden soortgelijke procedures van MOB in andere provincies. Polinder is kritisch op het schijnbare succes dat de organisatie heeft bereikt: "Volgens mij schiet MOB zich geweldig in de voet. Het oordeel van de RvS ten aanzien van een aantal zwakke kanten van het dossier is correct. Maar op de hoofdzaak, het afdwingen van zekerheid omtrent de natuureffecten van weidegang en akkerbouw, hebben ze een monster binnengehaald dat in zijn eigen staart bijt. Als vergunningverlening voor beweiden en bemesten niet mogelijk blijkt, betekent de uitspraak dat koeien voortaan binnen moeten worden gehouden én dat het lokaal verbouwen van voer voor de dieren onmogelijk wordt gemaakt. Ze halen dus binnen waar zij tegen zijn: intensieve melkveehouderij. Dat wilden we juist niet in Nederland, maar nu deze uitspraak bij de RvS is afgedwongen, staat de deur weer wagenwijd open."

Meppen op mug velt olifant
Polinder voegt nog toe: "De uitspraak heeft nog een andere bizarre implicatie. Als vergunningverlening niet lukt, moeten op grond van de Natuurbeschermingswet koeien naar binnen. Op grond van het Besluit ammoniak emissie huisvesting is het jaarrond opstallen in veel gevallen niet toegestaan. Juridisch ontstaat ook daar een onontwarbare knoop."

Het lijkt erop dat MOB door te meppen op een mug onbedoeld een olifant heeft geschoten. Of de organisatie daar de blijdschap van andere milieuorganisaties mee oogst, zal de toekomst leren.

Fotocredits: Voortaan illegaal grazende koeien bij natuurgebied het Nonnenland, ednl