De tweede aflevering van "It's the food, stupid" in De Rode Hoed zette de tongue-in-cheek presenterende hoogleraar milieukunde Lucas Reijnders tegenover de tuinder-innovator Rob Baan die geen blad voor de mond nam. Thema van de avond: energiegebruik in de landbouw. Reijnders gaf overzicht. Baan vertelde over zijn ontdekkingen op weg naar duurzame innovatie.
Voor een volle zaal gaf Lucas Reijnders in kort bestek een overzicht van de energiesituatie in de Nederlandse landbouw en mogelijkheden voor verduurzaming. Op het gebied van duurzame energie staat Nederland in Europa op de 22e plaats. Toch heeft onze landbouwsector de potentie om netto energieleverancier te worden, met behulp van zonne-energie en windenergie, en met de nodige efficiëntieverbeteringen. Biobrandstof is een vergissing en biogas is vooral interessant voor afvalverwerking, viel uit Reijnders betoog af te leiden. En passant pleitte de hoogleraar voor eiwitten uit lupinen en ecologische intensivering met inzet van stikstofbindende en fosfaatvrijmakende planten. De enige vragensteller die na afloop een cijfer van Reijnders in twijfel trok, was melkveehouder en windmolenaar Jan Cees Vogelaar, die een biomassaproject heeft opgezet dat volgens hem een EROI (Energy Return On Investment) van 9 heeft - een cijfer dat bij de hoogleraar op scepsis stuitte.
Rob Baan is tuinder, gespecialiseerd in microgroenten. Hij hield een gepassioneerd pleidooi voor het Westland als Silicon Valley van de tuinbouw. Hij vertelde in rap tempo over zijn innovaties zoals zuinige LED-lampen (met licht in uitsluitend het rode en blauwe spectrum) en zijn tot het uiterste geïntegreerde energievoorzieningen. Hij wees ook indringend op het belang van inhoudsstoffen in verse groente en fruit voor onze gezondheid. Frustratie klonk door in zijn verhaal wanneer het ging over botsingen met de regelgeving. Zo mag hij niet werken met bier en zeepsop als bestrijdingsmiddelen, terwijl die oude middelen uitstekend werken en innovatief gebruikt kunnen worden in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen. De mijnbouwwet zit hem dwars bij bij de ondergrondse opslag van warmte boven de 25 graden Celsius. Op dat punt kreeg ook de milieubeweging ervan langs. Die blijkt op cruciale momenten onvoldoende steun te geven om werkelijke innovaties op het gebied van warmte-opslag te realiseren.
In de aansluitende discussie was veel aandacht voor het verhaal over inhoudstoffen en de rol van voedsel als preventief medicijn, bijvoorbeeld bij kanker. Reijnders waarschuwde voor al te eenvoudige redenaties ("ik ben niet onder de indruk van dat soort eenvoudige biochemische systemen") maar ging met Rob Baan akkoord om een denkbeelding onderzoeksbudget, dat Felix Rottenberg hypothetisch beschikbaar stelde, te besteden aan onderzoek naar de relatie tussen voeding en gezondheid.
Samuel Levie, worstenmaker en oprichter van de Youth Food Movement, prees na afloop het leerzame verhaal van Reijnders en de prikkelende uitspraken van Baan. Op Twitter bleef het echter nogal stil deze keer, meldde Levie. "Als het in brede zin over voeding gaat, praat iedereen mee. Zo'n debat wordt altijd met veel emotie gevoerd. Maar zodra het wat technischer en cijfermatiger wordt, vindt men het kennelijk moeilijk om iets bij te dragen."
Felix Rottenberg: "Reijnders is een zuivere denker, iemand die zijn mening baseert op zorgvuldige berekeningen. Hij staat voor wat we met deze serie debatten willen. Rob Baan is een prachtig prototype van de ondernemer, iemand die een internationale rol speelt."
Bert van Ruitenbeek, oprichter van Ecominds: "Het informatieniveau van de avond was fantastisch. Wat mij onder andere triggerde, is de kwestie van inhoudsstoffen. Rob Baan spreekt steeds over "schone" producten, die op substraat worden geteelt. Dan denk ik echter meteen aan de enorme rijkdom aan micronutriënten in de grond. In hoeverre kan je die vervangen door substraat met opgeloste kunstmest, wanneer het je om inhoudsstoffen en hun onderlinge samenhang gaat?"
Anna Groenewegen, een jonge deelneemster aan de Youth Food Movemement Academy, is na het verhaal van Rob Baan vooral blij dat ze de hele week broccoli heeft gegeten: "Ik las vanmorgen nog een verhaal in de Volkskrant over de mogelijkheid om medicijnen te vervangen door diëten. Het verhaal van Rob Baan sloot daar mooi op aan. Het idee van gesloten energiesystemen met ondergronds opslag spreekt ook aan. Dat kan op veel meer plaatsen worden toegepast, bijvoorbeeld in woonhuizen."
Marieke Hoste, lobbyist in de Tweede Kamer voor LTO Nederland: "Ik neem het idee mee naar huis dat de agrarische sector energieleverancier kan worden. Lucas Reijnders schetste hoe het kan, maar het lijkt me niet makkelijk te realiseren. Nederland is daar qua beleid en regelgeving nog niet op ingericht. Daar liggen nog veel kansen."
Maren Schoormans, werkzaam voor automatiseerder Priva die zich richt op duurzame kassenbouw, voelde zich ook aangesproken door het verhaal over de remmende rol van de overheid: "Wij werken al jaren aan een plan voor duurzame, geïntegreerde delta's. De techniek is er, we kunnen wereldwijd het voortouw nemen. Maar de regelgeving is verouderd en de geldstromen gaan naar de verkeerde partijen. Het is frustrerend dat mooie innovaties op die manier vastlopen."
De volgende bijeenkomst van "It's the food, stupid" vindt plaats op 18 maart in - let op - Wageningen. Thema: de meerwaarde van agro-ecologie. Locatie: Droevendaalsesteeg 2, zaal C222 Forum.
Fotocredits: It's the food, stupid
Voor een volle zaal gaf Lucas Reijnders in kort bestek een overzicht van de energiesituatie in de Nederlandse landbouw en mogelijkheden voor verduurzaming. Op het gebied van duurzame energie staat Nederland in Europa op de 22e plaats. Toch heeft onze landbouwsector de potentie om netto energieleverancier te worden, met behulp van zonne-energie en windenergie, en met de nodige efficiëntieverbeteringen. Biobrandstof is een vergissing en biogas is vooral interessant voor afvalverwerking, viel uit Reijnders betoog af te leiden. En passant pleitte de hoogleraar voor eiwitten uit lupinen en ecologische intensivering met inzet van stikstofbindende en fosfaatvrijmakende planten. De enige vragensteller die na afloop een cijfer van Reijnders in twijfel trok, was melkveehouder en windmolenaar Jan Cees Vogelaar, die een biomassaproject heeft opgezet dat volgens hem een EROI (Energy Return On Investment) van 9 heeft - een cijfer dat bij de hoogleraar op scepsis stuitte.
Rob Baan is tuinder, gespecialiseerd in microgroenten. Hij hield een gepassioneerd pleidooi voor het Westland als Silicon Valley van de tuinbouw. Hij vertelde in rap tempo over zijn innovaties zoals zuinige LED-lampen (met licht in uitsluitend het rode en blauwe spectrum) en zijn tot het uiterste geïntegreerde energievoorzieningen. Hij wees ook indringend op het belang van inhoudsstoffen in verse groente en fruit voor onze gezondheid. Frustratie klonk door in zijn verhaal wanneer het ging over botsingen met de regelgeving. Zo mag hij niet werken met bier en zeepsop als bestrijdingsmiddelen, terwijl die oude middelen uitstekend werken en innovatief gebruikt kunnen worden in plaats van chemische bestrijdingsmiddelen. De mijnbouwwet zit hem dwars bij bij de ondergrondse opslag van warmte boven de 25 graden Celsius. Op dat punt kreeg ook de milieubeweging ervan langs. Die blijkt op cruciale momenten onvoldoende steun te geven om werkelijke innovaties op het gebied van warmte-opslag te realiseren.
In de aansluitende discussie was veel aandacht voor het verhaal over inhoudstoffen en de rol van voedsel als preventief medicijn, bijvoorbeeld bij kanker. Reijnders waarschuwde voor al te eenvoudige redenaties ("ik ben niet onder de indruk van dat soort eenvoudige biochemische systemen") maar ging met Rob Baan akkoord om een denkbeelding onderzoeksbudget, dat Felix Rottenberg hypothetisch beschikbaar stelde, te besteden aan onderzoek naar de relatie tussen voeding en gezondheid.
Samuel Levie, worstenmaker en oprichter van de Youth Food Movement, prees na afloop het leerzame verhaal van Reijnders en de prikkelende uitspraken van Baan. Op Twitter bleef het echter nogal stil deze keer, meldde Levie. "Als het in brede zin over voeding gaat, praat iedereen mee. Zo'n debat wordt altijd met veel emotie gevoerd. Maar zodra het wat technischer en cijfermatiger wordt, vindt men het kennelijk moeilijk om iets bij te dragen."
Felix Rottenberg: "Reijnders is een zuivere denker, iemand die zijn mening baseert op zorgvuldige berekeningen. Hij staat voor wat we met deze serie debatten willen. Rob Baan is een prachtig prototype van de ondernemer, iemand die een internationale rol speelt."
Bert van Ruitenbeek, oprichter van Ecominds: "Het informatieniveau van de avond was fantastisch. Wat mij onder andere triggerde, is de kwestie van inhoudsstoffen. Rob Baan spreekt steeds over "schone" producten, die op substraat worden geteelt. Dan denk ik echter meteen aan de enorme rijkdom aan micronutriënten in de grond. In hoeverre kan je die vervangen door substraat met opgeloste kunstmest, wanneer het je om inhoudsstoffen en hun onderlinge samenhang gaat?"
Anna Groenewegen, een jonge deelneemster aan de Youth Food Movemement Academy, is na het verhaal van Rob Baan vooral blij dat ze de hele week broccoli heeft gegeten: "Ik las vanmorgen nog een verhaal in de Volkskrant over de mogelijkheid om medicijnen te vervangen door diëten. Het verhaal van Rob Baan sloot daar mooi op aan. Het idee van gesloten energiesystemen met ondergronds opslag spreekt ook aan. Dat kan op veel meer plaatsen worden toegepast, bijvoorbeeld in woonhuizen."
Marieke Hoste, lobbyist in de Tweede Kamer voor LTO Nederland: "Ik neem het idee mee naar huis dat de agrarische sector energieleverancier kan worden. Lucas Reijnders schetste hoe het kan, maar het lijkt me niet makkelijk te realiseren. Nederland is daar qua beleid en regelgeving nog niet op ingericht. Daar liggen nog veel kansen."
Maren Schoormans, werkzaam voor automatiseerder Priva die zich richt op duurzame kassenbouw, voelde zich ook aangesproken door het verhaal over de remmende rol van de overheid: "Wij werken al jaren aan een plan voor duurzame, geïntegreerde delta's. De techniek is er, we kunnen wereldwijd het voortouw nemen. Maar de regelgeving is verouderd en de geldstromen gaan naar de verkeerde partijen. Het is frustrerend dat mooie innovaties op die manier vastlopen."
De volgende bijeenkomst van "It's the food, stupid" vindt plaats op 18 maart in - let op - Wageningen. Thema: de meerwaarde van agro-ecologie. Locatie: Droevendaalsesteeg 2, zaal C222 Forum.
Fotocredits: It's the food, stupid
Met 1,5 % geothermal/solar/en wind in Duitsland zou die bijdrage subtantieel zijn?
Ik denk eerder aan Grevenbroich.
Kas als energiebron wie wil vandaag de dag die mythe nu nog verkopen. Toen Willem Alexander dat vertelde bij de arabieren waren ze vast heel erg onder de indruk!