Waarom komen ze naar Nederland om voor een minimaal salaris ons vuile werk te doen? Omdat in Polen blijven nog slechter is, zeggen Dorota, Justyna en Malwina.
Ze zijn alledrie jong, Pools en werken in de Nederlandse vleesindustrie. Zwaar werk dat wij Nederlanders niet meer willen doen. Duizenden van dit soort meisjes komen ieder jaar naar West-Europa.
Uitzendbureau's beloven ze een beter leven en goedbetaald werk. Maar in de praktijk blijkt dat leven heel anders.
Binnen bij Vion
De uitzending kwam destijds tot stand met medewerking van Marc van der Lee, toen nog in dienst van varkensslachter VION in Boxtel waar alle binnenopnames van het werk dat de meisjes doen, zijn gemaakt.
1Vandaag dacht dat het moeilijk zou zijn om bij vleesverwerker Vion binnen te mogen filmen. Ik bracht hen in contact met Marc en heb me er verder niet meer mee bemoeid. Het resultaat is vanavond te zien. In alle openheid is gefilmd hoe het leven van mensen - in dat geval meisjes - vanuit Oost-Europa verloopt die hopen hier hun dromen door hard werken waar te maken. Maar de verschillen in Europa met zijn ene markt zijn groot. Ook daar doet de markt zijn werk, als er een stuwmeer aan werkzoekenden in het laagste loonsegment is. Met alle persoonlijke twijfels en emoties die dat in de harde werkelijkheid met zich meebrengt.
Ik heb de uitzending vooraf mogen zien. Het is geen oordelende maar tonende journalistiek. Het oordeel laten de makers aan de kijker.
Een onzichtbare economie
Bankier Bernd Feenstra schreef op Foodlog ooit de tekst Ik ben ook een Pool. Is zijn beeld te rijmen met het beeld van deze meisjes? Zij en hun vaders, broers en neven werken overigens op vele onzichtbare plekken in de Nederlandse land- en tuinbouw en voedselverwerking. Niet alleen in het vlees. En weet ook dit: hetzelfde geldt voor Duitsland, waar ze tot voor kort geen minimumloon kregen omdat het land dat niet kende.
In de uitzending miste ik maar één ding: de vrijwel nieuwe Audi's A4 met Poolse kentekens die ik menigmaal bij slachthuizen aantrof. Ook die zijn er. Toegegeven: die zag ik steeds bij kalverslachters, een sector waar tot voor kort nog goed geld werd verdiend. Er heeft zich kennelijk een onzichtbare arbeidseconomie met rangen en standen in ons land ontwikkeld, waar we niets van weten. Het is meer dan wenselijk om die tonend te leren kennen. Ik hoop op veel meer van deze journalistiek.
Fotocredits: still, 1Vandaag
Mooi documentaire, eigenlijk niets nieuws onder de zon. Ik woon in een voormalig textielgebied; eerst kwam hier de plaatselijke bevolking in de textiel aan 't werk, toen de Drenten uit de veenkoloniën, toen de Italianen/Spanjaarden daarna de Turken, toen de Marokkanen, nu halen we de Polen terwijl in Duitsland al veel Oekraïners en Russen aan 't werk zijn (zij hebben nog een Duitse pas...). Bulgaren en Roemenen ligt een beetje moeilijker in verband met de (arbeids)moraal. Ik vind de situatie van de 3 meisjes niet echt schrijnend, 2 hebben er "loon naar werk" en beduidend meer dan in hun thuisland, 1 gaat het waarschijnlijk niet redden maar die redt het hoogstwaarschijnlijk nergens.... Wat ik veel schrijnender vind, hoewel wij er niets aan kunnen veranderen, zijn de situaties waarbij vrouw en kinderen in Polen zitten en papa in Nederland werkt voor € 9.50/uur. In tegenstelling tot de 3 meiden die af en toe naar huis gaan, gaan veel van deze mannen ieder weekend of om de 2 weken naar huis. Dat gaat dan ongeveer zo: werken op vrijdag tot +-16.30 uur. Auto vol laden met Redbull en 4 streekgenoten en dan, na een dag zware arbeid als een speer naar Polen (+-1.000Km Non-stop). Zaterdagmorgen vroeg komen ze aan en zijn ze Total löss. ze "genieten" van/met vrouw en kinderen en zondagmiddag tegen 17.00 uur vertrekken ze weer met de hele club en nieuwe Redbull naar Nederland. Maandagmorgen +-4.00 uur aankomst, 6.00 uur aan 't werk.... Ik schrijf dit omdat ik de mannen en hun families ken en dit wekelijks zie gebeuren... Zij die hier blijven zoeken hun afleiding in Piwo en Vodka en vervreemden langzaam van vrouw en kinderen.... Overigens, voor die kinderen (die in Polen wonen) krijgen ze een kinderbijslag die in hun ogen exorbitant hoog is..... ("voor dát geld kunnen we er nog wel één bij hebben....."). Er zijn zelfs slimme jongens die zich in Luxemburg laten inschrijven, feitelijk ergens in de buurt van Boxtel wonen en zo de Luxemburgse kinderbijslag (veel hoger dan de Nederlandse!) als mooie bonus binnen hengelen....