Zelfs als je weet dat de pil die je neemt een 'nepper' is, helpt het een migraine-aanval te verlichten. Het ritueel van 'een pil nemen' wekt blijkbaar een verwachting waardoor we met onze geest de pijn bestrijden. Dat blijkt uit een onderzoek naar het placebo-effect bij migrainepatiënten, gepubliceerd in Science Translation Medicine.

De proefpersonen kregen pillen tegen migraine-aanvallen mee met één van drie boodschappen: 1. het is een placebo, 2. het kan of een placebo of de echte pil zijn, 3. het is de echte pil. De patiënten die een placebo kregen, meldden een toenemende effectiviteit van het middel al naar gelang de boodschap die ze mee hadden gekregen. Opvallend was dat ze, zelfs als ze een placebo hadden gekregen met de boodschap dat het ook echt een placebo was, pijnverlichting rapporteerden. Hetzelfde verschijnsel deed zich voor met de echte pillen: de effectiviteit ervan nam toe naarmate de boodschap positiever was.
De effectieve werking van de echte pil die als placebo gegeven werd, en van de placebopil die als echte pil benoemd werd bleek gelijk.

In vergelijking met het niet ingrijpen bij een migraine-aanval bleek de placebopil, met welke boodschap die ook gegeven werd, voor meer dan 50% bij te dragen in het effect van het medicijn. De communicatie bij de medicatie, en het ritueel van 'een pil nemen' zijn belangrijke aspecten van de behandeling.

In De Volkskrant toont hoogleraar gezondheidspsychologie Jozien Bensing van de Universiteit Utrecht zich opgetogen over de conclusie. Zij pleit al jaren voor het actief toepassen van het placebo-effect in de gezondheidszorg. Communicatie en het bijbehorende 'verwachtingsmanagement' kunnen het succes van behandelingen vergroten.