Na de eerste in Woerden, was gisteren was de tweede voorronde van #smaakNL op het platteland van Heino (Overijssel). Vanmiddag is de derde en laatste in Heeswijk-Dinther (Brabant). Het kiezen van winnaars uit totaal verschillende producten - van kroten tot kroketten, van wijn tot bier en van kaas tot paprika en aardbeien tot kaas, worst en voorverpakte boterhammetjes calzone - is een aanslag op je concentratievermogen. Toch blijkt het te lukken en ervoeren we als jury dat we ons 's ochtend weer recht in de spiegel aan durven te kijken.

In Overijssel jureerden vinoloog en fijnproever Ailko Faber en Aurelia Keyzer-de Vries van de Horeca-opleiding van de Zwolse afdeling van Landstede, plus ondergetekende. Anders dan in de eerste ronde kozen we ervoor om alle deelnemers voor de volle zaal ons oordeel over de producten te geven. Vanmiddag zullen we dat opnieuw doen.

Van de 21 inzendingen kozen we er 7 om door te gaan naar de halve finale. Heel opmerkelijk vonden we het appelsap van de Rembrandt-appel van Ben de Sonnaville. Het is niet te geloven dat dat nog niet in iedere speciaalzaak en bij de Keurslager te koop is. Het is dan ook een goed bewaard geheim. De Sonnaville heeft zelfs geen website.
Al even bijzonder vonden we Tas-Toe's echt helemaal zelf schoongemaakte paprikajam van Marieke Tas. Als je het proeft, snap je niet dat er nog een crisis heerst in het Westland. Als er zo jam van wordt gemaakt kan de Nederlandse paprika tot in de verste uithoeken van de wereld geëxporteerd worden. Fijnproevers en gewone stervelingen zullen er hun vingers bij aflikken en denken dat een paprika wél bijzonder is. Persoonlijk stond ik er even van te kijken: er is heel echte productinnovatie van gewone tuinders zelf - wat lullen tuinbouwbestuurders, bank, ministerie en LEI toch over tuinderscrises?
Zorg ervoor dat zulke mensen hun goeie producten verder krijgen en probeer de belemmeringen die er altijd weer zijn om zulke producten op de markt te krijgen 'ns een beetje weg te halen. Dat is het enige wat je kunt en moet doen.
Nee, 'de' sector gaat het niet redden, maar die is ook niet te redden. Daarvoor maakt'ie teveel van hetzelfde. Individuele mensen maken het verschil en zorgen voor nieuwe inspiratie.
Slechts een fractie van de paprika's van Marieke en haar man gaan in de jam. Zou het eindelijk gaan lopen, dan hoeven ze er minder te telen in plaats van steeds meer om nog steeds geen lazer te verdienen.Marieke Tas en echtgenoot en paprikateler Ad gistermiddag

Het was een mooie middag, mede omdat aardbeienteler Richard Kalter de discussie over verdienen even aanzwengelde. Er wordt immers heel vrolijk gekletst in Nederland over onze helden van de smaak tijdens dit soort wedstrijden. Het lijkt wel of het ze allemaal prima gaat. In werkelijkheid kijken ze iedere dag in een portemonnee die veel te leeg is als je je realiseert hoeveel risico's ze lopen. Bij sommigen is'ie zelfs leeg.

Het stukje hierna klinkt als een plichtpleging. Daar moet u maar even doorheen lezen. Heel puur smakende, goeie producten die ons smaakplezier en individuele ondernemers een leven kunnen bieden vonden we:

- Erve Elferman (Harry Boomkamp, die beslist op TV moet omdat hij wel overtuigend kan uitleggen wat een Nederlands streekproduct is) met de Terrien van tong van het Dinkellandrund met pruim, walnoot en tomaat
- Geitenboerderij De Groote Stroe (Magda Scholte) met de Stroese Dame (licht belegen rauwmelkse harde geitenkaas, biologisch)
- De Molkerei (Els Hartog) met zachte Friese geitenkaas in olie.
- Westpolder Zuivel (fam. Van Tilburg), biologische volle kwark ('du blanc' op z'n Frans) uit het Noord-Oosten van Groningen
- Knijpfruit (Volsmaakt) met de variant Framboos van Raspberry Max

Ze zijn net als Ben de Sonnaville en Marieke Tas door naar de halve finale. Vanmiddag doen we nog een rondje. Tot de volgende uitputtingslag dus. Wie mij vanavond mist in de Amsterdamse Rode Hoed, weet dat ik het lullen in de grachtengordel even laat voor het poetsen in de provincie.