Vetten zijn een uitstekende energiebron. Onder voedingsdeskundigen bestaat er geen twijfel dat we vet nodig hebben, als onderdeel van ons voedingspatroon. De vorm van dat vet kan echter nogal verschillen. Europa kent vooral de boter- en de olijfoliekeuken. In de gebieden die grenzen aan de Middellandse Zee is olijfolie het belangrijkste en meest gebruikte vet. Ten noorden van die gebieden is het boter wat de klok slaat en is de keuken op boter gebaseerd. Sinds een paar decennia waarderen we ook in Nederland olijfolie steeds meer. We zijn gaan houden van pesto of salades met olijfolie. Zelfs de aardappelpuree met olijfolie kent inmiddels zijn aanhangers. En dat terwijl wij traditioneel bij uitstek een boterland zijn, met al onze zuivel.

Andere eigenschappen
Met al zijn grassige en fruitige tonen geniet olijfolie een geheel eigen waardering die niet schuilt in de functionaliteit van het vet, maar voortkomt uit in de inmiddels in ons smaakrepertoire opgenomen Zuid-europese eetgewoonten. In restaurants krijg je een bakje olijfolie om het brood in te dippen - en soms zelfs allebei, boter en olie. Maar er blijven toepassingen waarin olijfolie het domweg af moet leggen tegen de boter. Daarin is boter lekkerder, om niet te zeggen onvervangbaar.

Dat heeft te maken met een paar eigenschappen van boter. Waar olijfolie verbrandt, wordt boter beurre noisette. Waar olijfolie een vet plasje achterlaat in een kom pasta, vleit de boter zich liefdevol om iedere sliert fettuccine.

10 maal anders
Er is ongetwijfeld een tijd en plaats voor olijfolie in het grote plan der dingen, maar boter is de baas lijkt de Huffington Post te willen zeggen. De Post geeft een opsomming van 10 toepassingen waarin boter superieur is aan olijfolie:
1. beurre noisette: boter die je laat smelten zodat de vaste bestanddelen samenklonteren en vervolgens verhit tot het naar hazelnoten gaat ruiken. Heerlijk in gebak, over groenten of pasta
2. een in boter gebakken eitje bij je ontbijt is toch echt veel lekkerder dan een ei in olijolie
3. boter is de smaakvriend van suiker, olijolie is dat niet; daarom zouden gebak en koekjes niet kunnen bestaan als er alleen maar olijfolie was
4. het Amerikaanse 'fairfood', kermiseten: een klontje boter in zoet deeg, en dat gefrituurd. Verguisd maar verslavend lekker, getuige de verovering van de VS. Onmogelijk te maken met olijfolie
5. wie wil er nou olijfolie in plaats van een klontje boter op zijn pannenkoeken?
6. popcorn zonder boter is (voor Amerikanen met hun zoete smaak) een no-go
7. je kunt zelf boter maken (met een mixer en 'heavy cream', geen slagroom dus), met olijfolie lukt je dat niet (beetje flauw, maar het is waar: met olijfolie kun je niet doe-het-zelven)
8. boter is de basis van een aantal onvergelijkelijke sauzen, zoals hollandaise, béchamel of beurre blanc; die zouden nooit zijn ontstaan in de olijfoliekeuken
9. croissants en andere bladerdeegheerlijkheden op basis van olijfolie zijn ondenkbaar en zouden dus ook nooit ontwikkeld zijn
10. boter heeft een eigen 'huisje': de botervloot. Dan moet olijfolie zich toch maar behelpen, hoe mooi ook de fles en olie en azijnstellen ook zijn

Wat de Huffington Post vooral lijkt te laten zien: nu verzadigd vet in alle mainstream media uit het verdomhoekje is gehaald, mag het weer. Kennelijk zelfs in combinatie met suiker, waarmee het in de thuiskeuken inderdaad veel beter bevriend is dan olijfolie.

Fotocredits: Cremerie, uitsnede, Lulu Vision