Onderzoek in het 'vrije leven'
Wetenschappers van instituten uit New Orleans, Pasadena en Baltimore deden een gerandomiseerd onderzoek met twee groepen obese proefpersonen dat een jaar duurde. De deelnemers volgden hun diëten strikt en onder begeleiding, maar wel in hun ‘vrije’ dagelijkse leven, dat wil zeggen onder de normale omstandigheden waarin mensen leven.
Er gold geen beperking in calorieën, wel kregen de deelnemers advies over portiegroottes en dergelijke.
Koolhydraatbeperking werkt voor gewicht en gezonde bloedwaarden
De ene helft van de proefpersonen volgde een dieet met weinig koolhydraten, de ander met weinig vet. Beide waren geen extreem restrictieve diëten en bevatten alle voedingsstoffen, ook ‘snelle’ koolhydraten uit bewerkt voedsel en verzadigd vet uit vlees en zuivel. Het enige verschil was de percentages koolhydraten en vet.
De conclusie was duidelijk: ‘Het beperken van koolhydraten is een goede keuze voor wie gewicht wil verliezen en risico’s op hartproblemen wil verminderen.’ Vooral dat laatste is opmerkelijk.
Niet alleen viel de low carb groep (60 personen) meer af dan de low fat groep (59), ook bleken ze na een jaar betere waarden van cholesterol en triglyceriden in hun bloed te hebben. Die gelden als belangrijke indicaties voor het risico op hartproblemen later in het leven.
'Minder koolhydraten makkelijker dan minder calorieën'
De uitkomst is in lijn met veel recent onderzoek, maar weerspreekt de gangbare opvatting over de samenstelling van diëten. Niet de verhouding tussen de verschillende groepen macronutriënten (vetten, eiwitten, koolhydraten) zou er toe doen, maar de totale hoeveelheid calorieën. Verzadigd vet, dat in dit onderzoek gegeten mocht worden, wordt traditioneel als een grote boosdoener gezien.
De epidemioloog Darius Mozaffarian, een van de meest vooraanstaande Amerikaanse voedingsdeskundigen, zegt in The New York Times over het onderzoek: ‘Het laat zien dat onder alledaagse omstandigheden het verminderen van koolhydraten je helpt gewicht te verliezen zonder op calorieën te hoeven letten. Dat is belangrijk omdat het gemakkelijker is voor iemand om te veranderen wat hij eet dan te proberen minder calorieën binnen te krijgen.’
Martijn Katan
In Tros Radar was gisteravond de Nederlandse vettenkenner professor emeritus Martijn Katan te beluisteren. Hij stelde dat geen enkel dieet blijvend werkt.
Zijn Amerikaanse collega en het nieuwe onderzoek logenstraffen die uitspraken vandaag alweer. Er lijkt een uitzondering te moeten worden gemaakt voor Low Carb. Terwijl Atkins het promootte in een vette versie, promoot de internist 'Dokter Frank' van Berkum dat dieet in een niet al te vette, eiwitrijke versie in Nederland. Hoewel zijn naam gisteravond nog 1 adem werd genoemd met de verkeerde beloften van dieetgoeroe's zijn de aanvallen van vakbroeders op het Dr. Frank dieet inmiddels nagenoeg verdwenen.
@Dick, #13
De eerste rare sprong die Katz maakt is te stellen dat hij het een waardeloze vraag vindt om te onderzoeken of een low-carb dieet effectief is. Raar omdat er een plausibel mechanisme aan ten grondslag ligt waar Berson in de jaren 70 de Nobelprijs voor gekregen zou hebben, ware het niet dat hij al was overleden. Die was dus wel voor Yalow. Het plausibele mechanisme is: teveel insuline in het lichaam zorgt voor opslag van vet en voorkomt vrijgave van vet.
Dit staat ook in biochemieboeken die standaard op de unversiteit worden gebruikt, Lehininger's Principle of Biochemistry:
"High blood glucose elicits the release of insulin, which speeds the uptake of glucose by tissues and favors the storage of fuels as glycogen and triacyglycerols, while inhibiting fatty acid mobilization in adipose tissue.”
Hij doet ook net alsof low-carb onderzoekers geen onderscheid maken in kwaliteit. Dat is niet zo, zie #10.
Ik ben geen kenner van het low-fat dieet, maar zijn kritiek lijkt onterecht. Op wikipedia wordt een grens van 35% vet gehanteerd voor een low-fat dieet. De vraag is dus waarom Katz dit geen low-fat diet noemt. Het is low-fat dieet was notabene gebaseerd op de National Cholesterol Education Program guidelines zoals in de studie wordt vermeld.
De afwijking van de baseline is helemaal niet zo interessant. Wel interessant dat de mensen zich blijkbaar als baseline al zo ongeveer houden aan de voedingsadviezen van de overheid.
In dit onderzoek is low-carb wel echt low-carb en het effect was hoe dan ook groter dan in de andere groep.
Afname vetmassa na 12 maanden:
Low-fat: 0.3 (0.5 to 1.1) en Low-carb: 1.2 (2.0 to 0.4) 1.
Lean mass:
Low-fat -0.4 (1.2 to 0.4) en Low-Carb 1.3 (0.5 to 2.0), toename dus.
Katz concludeert ook nog dat de low-carb groep minder calorieen nam na 12 maanden. Dat vindt hij een voorspelbaar resultaat, al weet ik niet waarom. Beide groepen kregen geen restrictie voorgeschreven.
Zoals al vaak gezegd: LCHF vermindert automatisch de inname van de hoeveelheid calorieen doordat het lichaam die voedingsstoffen krijgt die het nodig heeft. Dat is het resultaat van de interventie, niet de basis van de interventie. Wat wil je nog meer?
Laten we blij zijn dat de Britse Hartstichting de resultaten serieus neemt. Dat hebben we nodig voor cultuuromslag.
Een van de weinig studies die adherence onderzocht, laat zien dat mensen die van een low-carb voedingspatroon afstappen, sneller in gewicht aankomen. Zie figure 1A. Logisch, als je er sneller van afvalt, kom je er ook weer sneller van aan als je het loslaat.