Hogenkamp schrijft:

Duurzaam onderuit
Groot nieuws: “Supermarkten gaan duurzaam inkopen tegen kostprijs plus marge”. Direct werd het journaal gehaald en scoorde het CBL een flinke veer in hun achterste over de rug van de producent. Enkele belangenbehartigers roepen gelijk drie maal halleluja voor de bühne en het klapvee. Dit tegen beter weten in, ze worden zelfs niet hartgrondig wakker geschud wanneer doodleuk de slachtnoteringen in de dagen erna met 8-9 cent dalen. Niet omdat slachterijen hun marges willen verdubbelen, nee juist omdat inkopers de voedselprijzen duurzaam onderuit willen schoffelen. Het publiekelijk scoren betreft het jaartal 2020, nog 8 jaar weg dus. In het huidige tempo van bedrijfsontwikkeling zullen we dan niet meer dan ca. 1500 varkensbedrijven in Nederland kennen, deze in handen van slechts enkele beslissingsmakers. Dat sluit dan weer naadloos op slechts enkele Europese grootmachten in retail en weinigen in vleesverwerking.

Spek en bonen
Om de grote groep huidige producenten vooral geen sta-in-de-weg te laten vormen, wordt er list en bedrog gepleegd. Eén ervan is de schone schijn van het CBL, andere zijn afleidingsmanoeuvres als bijvoorbeeld de koe in de wei. Nog voor 2015 staan er echter al zoveel nieuwe ligboxenstallen dat de anderhalf miljoen melkkoeien op een derde van de huidige 20.000 melkveebedrijven gestald kunnen worden en veelal ook jaarrond gestald zullen worden. Velen klampen zich echter liever vast aan mooie verhaaltjes dan aan harde cijfers. Zij zijn in ieder geval zoet voor de grootmachten, degenen die stout doen worden op andere wijzen de mond gesnoerd. Zo vindt slachtgigant Tönnies dat het afgelopen moet zijn met vervelende boeren, vervroegd nu zijn eigen notering (en uitbetalingsprijs) naar donderdag. Alle prijzen die daarna nog bekend worden gemaakt zijn voor spek en bonen, Tönnies maakt de dienst uit binnen Europa.

Ot en Sien
Maatschappelijke organisaties hebben het niet door dat ze volop meewerken aan kostprijs gedreven voedselproductie. Niemand pleit ook graag voor verdubbeling van voedselprijzen. De politiek zwabbert alle kanten uit, alleen Bleker durft aantallen te noemen die de gemiddelde bedrijfsgrootte van 2020-2025 zullen benaderen, 500 koeien, 2000 zeugen, 10.000 vleesvarkens. Op basis van de huidige dieraantallen in Nederland komt dat overeen met ongeveer 3.000 melkveebedrijven (nu 20.000), 400 zeugenbedrijven (nu 2.000) en 600 vleesvarkensbedrijven (nu 4.000). Wie de ogen opent en even meerekent zal dit niets verbazen, kijk naar de trends, kijk naar het einde van productieregulering, kijk naar de kleine rij bedrijfsopvolgers. Alle verspilde “Ot en Sien” energie kan beter ingezet worden op een sociaal plan. Producenten die echt in 2020 nog willen boeren zullen hun kostprijs moeten beheersen en zich moeten verenigen. Zij die de trends nog willen stoppen, zullen list en bedrog om moeten zetten in realiteitszin en inzetten op aanmerkelijk hogere producentenprijzen per direct.


Hogenkamp voegt twee grafieken aan zijn tekst toe. De eerste laat de daling van het aantal bedrijven in Nederland zien. Hun aantal daalt en hun grootte neemt toe. Tegelijk neemt echter hun winstgevendheid af. Nog verdere aanscherping van die trend zorgt voor een situatie waarin de bedrijven niet meer opschalen, maar omvallen en verdwijnen, zo stelt Hogenkamp van Farmfocus.nl.

trend schaalvergroting


ontwikkeling prijzen 1960-2010


Op Foodlog verscheen een interview met Marc Jansen van het CBL over de voorgenomen verduurzaming van de inkoop door de verkopers van levensmiddelen in Nederland.

Fotocredits: Just.Luc