Het ontstaan van de ziekte van Alzheimer hangt samen met de vorming van amyloïde plaque in de hersenen. Recente onderzoeken associëren het ontstaan van die plaque met wat we eten en vooral met de hoeveelheid AGEs in onze voeding. Die hoeveelheid hebben we zelf deels in de hand. Die lijkt namelijk samen te hangen met de temperatuur waarop we ons eten bereiden.
Advanced glycation end products
AGEs, Advanced glycation end products, zijn verbindingen van suikers en eiwitten en andere grote moleculen. Het lichaam kan deze AGEs zelf aanmaken, maar ze ontstaan ook wanneer voedingsmiddelen tot hoge temperatuur verhit wordt. Dat geldt vooral voor vlees, maar ook voor vis, kaas, groenten en plantaardige olie. Levensmiddelen die meestal op lagere temperaturen bereid worden, zoals granen, eieren, peulvruchten, melk, noten, knolgroenten en groenten leveren minder AGEs op.
AGEs per voedingsmiddel
In een onderzoek dat verscheen in het Journal of Alzheimer's Disease gebruikten de onderzoekers de AGE-data van 549 verschillende voedingsmiddelen. Ze legden die naast onderzoeken waarin nationale eetgewoonten waren onderzocht, of gegevens over nationale eetpatronen van de FAO dan wel VN. De grootste AGEs-'leverancier' bleek altijd vlees. Dat is niet zo verrassend. Vlees wordt meestal op hoge temperatuur bereid en in 100 gram rauw rundvlees zitten 707 kU (een biologische meeteenheid) AGEs die zich vertalen naar 6071 kU per 100 gram aangebraden vlees.
Veel AGEs, veel Alzheimer
De onderzoekers gebruikten vervolgens modellen met kooktemperaturen en schattingen van bereidingswijzen met bijbehorende temperaturen. Op die manier stelden ze vast welke eetpatronen AGE-rijk dan wel AGE-arm genoemd kunnen worden. Zo is het westerse dieet, met veel vlees, rijk aan AGEs. Die gegevens legden ze naast de Alzheimer-gegevens van de verschillende observationele studies of landen. En inderdaad, in landen waar weinig vlees, maar bijvoorbeeld veel mediterraan gegeten wordt, komt minder Alzheimer voor. Ook het traditionele Japanse eetpatroon lijkt tot minder Alzheimer te leiden.
Bereidingswijze kan Alzheimerrisico verlagen
Het is het eerste onderzoek waarin het AGE-gehalte van traditionele eetpatronen gelinkt wordt aan het risico op Alzheimer. Maar de resultaten lijken te wijzen op een eenvoudig te verwezenlijken doelstelling om het risico op dementie te verlagen: eet zo min mogelijk AGE-houdende voedingsmiddelen, door eten op lage temperaturen te bereiden. Het gaat er uiteindelijk dus niet alleen om wat we eten (waarbij minder vlees nooit kwaad kan), maar ook hoe we dat eten klaarmaken.
Fotocredits: Chun Kit To
Advanced glycation end products
AGEs, Advanced glycation end products, zijn verbindingen van suikers en eiwitten en andere grote moleculen. Het lichaam kan deze AGEs zelf aanmaken, maar ze ontstaan ook wanneer voedingsmiddelen tot hoge temperatuur verhit wordt. Dat geldt vooral voor vlees, maar ook voor vis, kaas, groenten en plantaardige olie. Levensmiddelen die meestal op lagere temperaturen bereid worden, zoals granen, eieren, peulvruchten, melk, noten, knolgroenten en groenten leveren minder AGEs op.
AGEs per voedingsmiddel
In een onderzoek dat verscheen in het Journal of Alzheimer's Disease gebruikten de onderzoekers de AGE-data van 549 verschillende voedingsmiddelen. Ze legden die naast onderzoeken waarin nationale eetgewoonten waren onderzocht, of gegevens over nationale eetpatronen van de FAO dan wel VN. De grootste AGEs-'leverancier' bleek altijd vlees. Dat is niet zo verrassend. Vlees wordt meestal op hoge temperatuur bereid en in 100 gram rauw rundvlees zitten 707 kU (een biologische meeteenheid) AGEs die zich vertalen naar 6071 kU per 100 gram aangebraden vlees.
Veel AGEs, veel Alzheimer
De onderzoekers gebruikten vervolgens modellen met kooktemperaturen en schattingen van bereidingswijzen met bijbehorende temperaturen. Op die manier stelden ze vast welke eetpatronen AGE-rijk dan wel AGE-arm genoemd kunnen worden. Zo is het westerse dieet, met veel vlees, rijk aan AGEs. Die gegevens legden ze naast de Alzheimer-gegevens van de verschillende observationele studies of landen. En inderdaad, in landen waar weinig vlees, maar bijvoorbeeld veel mediterraan gegeten wordt, komt minder Alzheimer voor. Ook het traditionele Japanse eetpatroon lijkt tot minder Alzheimer te leiden.
Bereidingswijze kan Alzheimerrisico verlagen
Het is het eerste onderzoek waarin het AGE-gehalte van traditionele eetpatronen gelinkt wordt aan het risico op Alzheimer. Maar de resultaten lijken te wijzen op een eenvoudig te verwezenlijken doelstelling om het risico op dementie te verlagen: eet zo min mogelijk AGE-houdende voedingsmiddelen, door eten op lage temperaturen te bereiden. Het gaat er uiteindelijk dus niet alleen om wat we eten (waarbij minder vlees nooit kwaad kan), maar ook hoe we dat eten klaarmaken.
Fotocredits: Chun Kit To
Mmmm, in hoeverre is er gecorrigeerd voor culturele verschillen, mogelijke genetische aanleg, vergrijzing van de bevolking, eventuele bewegingsarmoede, sociale en financiële status en opleiding van de bevolking (immers, lager opgeleide en arme bevolkingsgroepen scoren consequent slecht op al dit soort onderzoeken en hebben vaak over de hele linie een substandaard voedingspatroon) verschillen in de voorhanden zijnde voedselstroom, verschillen in de hoeveelheid bewerkte producten om maar een paar te noemen?? Het zou zo maar kunnen dat nadelige factoren op ander gebied samen hangen met bijvoorbeeld een hoge vleesconsumptie of een hoge consumptie van gefrituurde voeding. Matiging, variatie in voeding en bereidingswijze en het lichaam in beweging houden zijn hoe dan ook aan te raden.