Geheugen beïnvloedt keuze
De proefpersonen werden in twee groepen verdeeld. De ene groep moest steeds tussen 2 snacks kiezen op basis van de plek op het scherm, maar zonder afbeelding van de snack. De andere groep deed hetzelfde, maar zij zag de snacks zelf afgebeeld. Beide groepen herhaalden dit experiment meerdere malen en tijdens de uitvoering maakten de wetenschappers een MRI scan om te zien welke hersengebieden actief waren.
De onderzoekers ontdekten dat de eerste groep koos voor de snack waarvan ze zich beter de positie konden herinneren. Als ze zeker wisten welke snack aan een bepaalde positie gekoppeld was, gaven ze die zelfs de voorkeur als ze hem in de voorbereiding minder gewaardeerd hadden. Alleen bij de minst gewaardeerde snacks kozen ze voor het alternatief. De tweede groep koos zonder mankeren voor de snack met de hoogste waardering. Daaruit concluderen ze dat je eerder voor een snack kiest die je je beter herinnert, dan voor de snack die je het meest prefereert.
Op basis van de MRI scans konden de onderzoekers een wiskundig model bouwen waarmee ze kunnen simuleren in welke mate en hoe de hersengebieden waar het geheugen zetelt (de hippocampus) onze keuze (in de hersenschors) beïnvloeden.
Lekker veilig
Op Foodnavigator stellen de onderzoekers dat "de accuratesse van iemands besluitvorming beperkt wordt doordat sommige informatie vergeten raakt. Dat zorgt er ook voor dat mensen naar dingen neigen die ze zich herinneren - een soort onbewuste risico-vermindering".
Sebastian Gluth, hoofdauteur, verklaart dit als volgt: “[..] mensen besteden waarschijnlijk meer aandacht aan opties die ze zich herinneren bij het nemen van hun beslissing. Wanneer een eerder bezoek aan een restaurant in hun hoofd schiet bijvoorbeeld, is dat restaurant automatisch een potentiële optie om weer heen te gaan.” Een andere verklaring is volgens hem dat een bekende optie een veiligere keuze is.
Het onderzoek is mogelijk een extra verklaring voor het feit dat het vaak zien van een reclame je keuze echt beïnvloedt, zelfs als je eigenlijk de voorkeur geeft aan iets anders.
Het onderzoek verscheen in Neuron Journal.
Fotocredits: 'Chinese Restaurant Menus', Chris Coyler
Wouter #2 ik snap je enthousiasme niet zo goed.
"De ene groep moest steeds tussen 2 snacks kiezen op basis van de plek op het scherm, maar zonder afbeelding van de snack." En alleen als ze moeten kiezen op basis van plek, maar ZONDER AFBEELDING (!) wint het geheugen het van de voorkeur. Zodra ze de producten wel zien kiezen ze op basis van voorkeur.
Dus als ik NIET kan zien wat er in het schap ligt, kies ik een schap waarvan ik me de inhoud WEL herinner en niet een schap waarvan ik me de inhoud NIET herinner .... (en nu komt de clou) ZELFS als in dat schap waarvan ik de inhoud vergeten ben een beter product ligt.
Tenzij ik zeker weet dat er echt bagger in ligt, dan gok ik er op dat elk onbekend alternatief beter is.
En dus concluderen we dat geheugen belangrijker is dan voorkeur - maar dan toch alleen in die merkwaardige winkel waar je niet mag zien welke producten je kiest.
Het lijkt mij logischer om te concluderen dat in een dergelijke merkwaardige keuze situatie de mens de neiging heeft om risico-mijdend te kiezen. Dat is geheel in lijn met bestaande inzichten over concrete en abstracte keuzes, korte en lange termijn motivaties. Concrete actuele keuzes zijn pragmatisch, haalbaar, verlies-minimaliserend.