‘We moeten net doen of het al bijna voorjaar is.’ Die woorden sprak de Franse president Macron anderhalve week geleden tegen zijn boeren. Gisteren werd bekend dat vermoedelijk ook de nieuwe Duitse regering van premier Merkel aan zo'n beleid gaat beginnen. Beide landen staan een landbouw op veel ecologischer basis voor en zetten daarmee een nieuwe toon. Zo'n beleid werkt in eerste aanleg kostenverhogend voor de boer. Tegelijk gaan de Europese landbouwsubsidies vrijwel zeker flink omlaag. De Fransen lossen dat op door in te zetten op ketenvorming en de verkoop van eindproducten. Nederlandse boeren kunnen dat niet omdat veel agrarisch product als grondstof moet worden geëxporteerd. Nederland zal daarom de grootste moeite hebben om mee te komen in het Frans-Duitse voorjaar dat zich aandient.